Γεννημένος το 1806, γιος του James Mill, o John Stuart Mill είναι ένας από τους πιο επιφανείς στοχαστές στην πολιτική και οικονομική φιλοσοφία του 19ου αιώνα και προωθητής του φιλελευθερισμού με δυο σκέλη, της ατομικής ελευθερίας απέναντι στην εξουσία του κράτους και την “τυραννία της πλειοψηφίας” και του ωφελιμισμού για το μεγαλύτερο δυνατόν σύνολο. Πέθανε το 1873.
Ο Τζον δεν πήγε σχολείο όπως έκαναν παιδιά της κοινωνικής μεσαίας τάξης του. Μα ο πατέρας του οργάνωσε ένα αυστηρό πρόγραμμα εκπαίδευσης κατ’ οίκον επιβλέποντας ο ίδιος τη μόρφωση του γιού του. Έτσι στα 3 του, ο Τζον άρχισε να μαθαίνει Ελληνικά (όπως γράφει στην Αυτοβιογραφία του) και στα 8 άρχισε Λατινικά, Γεωμετρία και Αστρονομία. Αλλά διάβαζε και πολλή Ιστορία. Στα 12 του μελέτησε τη Λογική των μεσαιωνικών σχολαστικών και το επόμενο έτος μελέτησε Πολιτική Οικονομία και διάβασε τα βιβλία του Άνταμ Σμιθ και του Ντέιβιντ Ρικάρντο (φίλου του πατέρα του).
Στα 14 του έμεινε στη Γαλλία με τον Σερ Samuel Bentham, αδερφό του μεγάλου ωφελιμιστή Jeremy, κι εκεί γνώρισε Γάλλους στοχαστές όπως ο οικονομολόγος Jean-Baptiste Say και ο Saint Simon. Πολύ αργότερα ήρθε σε επαφή με τον κοινωνιολόγο Auguste Comte. Με τον θετικισμό του Κοντ απομακρύνθηκε από την κρύα λογική του Μπένθαμ και με την γνωριμία του με την ποίηση των Coleridge και Wordsworth ανακάλυψε πως η ομορφιά εγείρει συμπόνια και χαρά.
Στα 24 του συνάντησε τη Χάριετ Τέιλορ, γυναίκα ενός πλούσιου έμπορα, που έγινε ο έρωτας της ζωής του. Η σχέση τους ήταν στενής πνευματικής φιλίας. Πέρασαν πολλά χρόνια και το 1851 παντρεύτηκαν, δυο έτη μετά τον θάνατο του συζύγου της Χάριετ.
Ήδη, πολύ νωρίτερα, η Χάριετ είχε επηρεάσει τον Μιλ με το δικό της εξαιρετικά δημιουργικό πνεύμα, ωθώντας τον να ασχοληθεί με τη κατάσταση της κοινωνίας και τις φανερές αδικίες όσον αφορά την εργατική τάξη και γενικά τα κατώτερα στρώματα και τα δικαιώματα γυναικών, και να απαιτεί μεταρρυθμίσεις και μια πιο δίκαιη διανομή του πλούτου.
Έτσι ο Μιλ δημοσίευσε το έργο του Αρχές Πολιτικής Οικονομίας το 1848, την ίδια χρονιά που ο Μαρξ δημοσίευε το Κομμουνιστικό Μανιφέστο. Εδώ αφιερώνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την εργατική τάξη, μα κατακρίνει τους γαιοκτήμονες “που πλουτίζουν στον ύπνο τους” καθώς αυξάνονται οι τιμές των εδαφών και συστήνει την Γεωφορολόγηση.
Το 1845 είχε δημοσιεύσει το Σύστημα Λογικής όπου ακολουθεί τις βάσεις των Αναλυτικών του Αριστοτέλη μα και ορισμένες ιδέες από την Ινδική Βεδική Παράδοση και τον Βουδιστή φιλόσοφο Diṅnāga/ Dignāga πρεσβεύοντας πως όλη η γνώση μας, του κόσμου προέρχεται από παρατήρηση (pratyakṣa) και λογισμό ή λογική διαδικασία (anumāna). Διότι πέρασε και μια μεγάλη περίοδο στην Ινδία ως διοικητικός της Εταιρίας Ανατολικής Ινδίας όπου εργαζόταν (1823-58)
Έπεται συνέχεια…
