Το θέμα της προσευχής είναι πάντα επίκαιρο: είναι καθημερινό. Αλλά εξαρτάται από το τι εννοούμε.
Οι περισσότερες προσευχές είναι ικεσίες ή απαιτήσεις που βρίσκονται σε ορισμένες παράξενες αντιλήψεις, ιδίως όταν αφορούν κάποιο όφελος για τον προσευχόμενο ή για τους δικούς του ανθρώπους. Συνήθως ζητούν την αλλαγή της φυσικής ροής των πραγμάτων.
α) Υπονοούν πως ο Θεός ή ο Άγιος δεν κάνει καλά τη δουλειά του και χρειάζεται τη δική μας υπόδειξη. Είναι σαν να λέμε στον γιατρό “Σε παρακαλώ φρόντισε τον ασθενή!” ή στον οδηγό λεωφορείου “Σε παρακαλώ οδήγησε το λεωφορείο – σε άλλη διαδρομή!”
β) Ζητάμε από τις Ανώτερες Δυνάμεις να αγνοήσουν τη μακριά ουρά άλλων αιτημάτων και να ασχοληθούν με το δικό μας, αμέσως.
γ) Δεν αναγνωρίζουμε πως εμείς οι ίδιοι είμαστε υπεύθυνοι για όλα όσα μας συμβαίνουν, δηλαδή κάθε άτομο είναι υπεύθυνο για ό,τι του συμβαίνει – σύμφωνα με τον νόμο της Αιτιότητας (ή τον νόμο του Κάρμα όπως λέει το φιλοσοφικό σύστημα Vedānta). Ζητάμε λοιπόν από τις Ανώτερες Δυνάμεις να επέμβουν και να αλλάξουν τους νόμους έτσι που δύο και δύο (2+2) να μην κάνουν 4 αλλά κάποιο άλλο αποτέλεσμα.
δ) Προϋποθέτουμε πως εμείς και οι δικοί μας είναι πιο σημαντικοί από άλλα πλάσματα στο σύμπαν. Πολλοί μάλιστα δίνουμε φακελάκια με λεφτά στους εκπροσώπους της Εκκλησίας για να προσευχηθούν για την ευόδωση του αιτήματός μας (να θεραπευθεί ο συγγενής μας ή να κάνει παιδί η στέρφα κόρη/νύφη μας).
ε) Αν έχουμε αντιδικία και προσευχόμαστε να κερδίσουμε, έχουμε αποφασίσει πως εμείς έχουμε δίκιο και ο αντίδικος πρέπει να τιμωρηθεί.
Τέτοιες προσευχές δείχνουν τρομερή αλαζονεία και απύθμενη πνευματική άγνοια – όσο και αν τις ευλογούν οι εκκλησιαστικοί μας. Είναι ουσιαστικά ύβρεις προς τον Θεό (και τις Δυνάμεις του) και αρνούνται τη δικαιοσύνη του. Δεν ξέρει ο Θεός τι χρειαζόμαστε όλοι;
Πιο σωστό θα ήταν να λέμε νοερά “Ευχαριστώ” για ό,τι μας συμβαίνει αποδεχόμενοι τη βούληση και σοφία του Θεού. Διότι όλα όσα μας συμβαίνουν έρχονται ως συνέπειες δικών μας παρελθοντικών πράξεων.
Αν δεν αποδεχόμαστε τα γεγονότα ως εκφράσεις του Νόμου της Δικαιοσύνης, τότε δεν έχει νόημα οποιαδήποτε προσευχή ούτως ή άλλως αφού είναι σαν να λέμε πως δεν υπάρχει μια Νοημοσύνη που κυβερνά το σύμπαν.
Αν θέλουμε οπωσδήποτε να προσευχηθούμε κι έτσι να νιώθουμε πως έχουμε κάποια επικοινωνία με τις θεϊκές δυνάμεις τότε ας πούμε μια ευχή που να ισχύει για όλους και όχι για τον εαυτό μας μόνο.
Βλέπετε, ακόμα και η Κυριακή προσευχή “Πάτερ υμών… τον άρτον τον επιούσιον δος ημίν σήμερον… ” (Ματθ. 6.9, Λουκά 11.3) έχει αιτήματα προσωπικά.
Υπάρχουν όμως μερικές προσευχές που είναι πράγματι πανανθρώπινες ευχές στη Βεδική Παράδοση.
OM! sarve bhavantu sukhinaḥ
είθε όλοι να είναι ευτυχισμένοι!
sarve santu nirāmayāḥ|
είθε όλοι να είναι δίχως αρρώστια!
sarve bhadrāṇi paśyantu
είθε όλοι να βλέπουν το καλό!
mā kaścid duḥkhabhāg bhavet ||
είθε κανείς να μην έχει πόνο!
OM! shāntiḥ shāntiḥ shāntiḥ ||
είθε ειρήνη να επικρατεί παντού, πάντοτε!
Εδώ δεν υπάρχει κανένα προσωπικό αίτημα, καμιά υπόδειξη στις θεϊκές δυνάμεις να επέμβουν υπέρ κάποιων κι εναντίον άλλων. Οι Δυνάμεις ας παρέχουν ό,τι πρέπει, ό,τι αξίζει, σε κάθε περίπτωση!