Αγαπητέ Γόρδιε,
1. Συμφωνώ απόλυτα με όσα γράφεις στο “Τις Πταίει”. Δεν είναι μόνο η περιώνυμη κάστα των πολιτευτών που ευθύνεται για την άθλια κατάσταση της κοινωνίας μας. Όλοι φταίμε και, ίσως πιο πολύ, αυτοί που νομίζουν πως είναι ολότελα αθώοι και αποδίδουν ευθύνες μόνο στους πολιτικούς αγνοώντας το απλό γεγονός (που εσύ επισημαίνεις) πως εμείς εκλέγουμε τους πολιτικούς.
Πρόσφατα ο κ. Μάνος σε άρθρο του στην Κυριακάτικη Καθημερινή ρωτούσε κατά πόσο μας αρέσει να μας κυβερνούν οι κομματοπολιτικοί (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) και υπέδειξε πως αν δεν βγούνε στο προσκήνιο έντιμοι και ικανοί τεχνοκράτες, θα συνεχίσουν να μας κυβερνούν οι ίδιοι ανίκανοι εκπρόσωποι κομμάτων.
Και όντως πρόκειται για εκπροσώπους κομμάτων και όχι για “αντιπροσώπους του Έθνους”, όπως λανθασμένα ονομάζονται.
2. Βεβαίως σε πρώτο και φωτισμένο πλάνο ενοχής βρίσκονται οι κομματοπολιτικοί. Αναμφίβολα, τα τρομακτικά δυσκίνητα και ανίκανα μέλη της κυβέρνησης του κ. ΓΑΠ με απίστευτη ανευθυνότητα έφεραν τη Χώρα στην τωρινή άβυσσο. Σε αυτό καθεαυτό δεν φταίνε οι μάζες που τους ψήφισαν.
Αλλά από τώρα και στο εξής; …
Και βλέπουμε να συνεχίζουν με όμοια παιδιαρίσματα για κομματικά οφέλη τα εξίσου ανίκανα στελέχη της ΝΔ και του ανεκδιήγητου ΛΑΟΣ. Τα τρία κόμματα – οι κομματάρχες για την ακρίβεια – συμφώνησαν να στηρίξουν την κυβέρνηση Ενότητας με συμμετοχή δικών τους στελεχών, και τώρα ήδη αντιπολιτεύονται με ποικίλους πονηρούς πλην όμως διάφανους τρόπους αυτή την ίδια κυβέρνηση που προσπαθεί πράγματι να σώσει τη Χώρα.
Ο αποδεδειγμένα μηδαμινότατος κ. ΓΑΠ συγκαλεί άτυπα συμβούλια με τους πασοκικούς υπουργούς. Ο κ. Σαμαράς συνεχίζει τους λεονταρισμούς της ανερμάτιστης αναξιοπιστίας του (συνέντευξη στο Βήμα Κυριακής 4/12/11). Ο κ. Καρατζαφέρης που επί 1½ έτος ορυόταν για Κυβέρνηση Συνεργασίας για τη σωτηρία της πατρίδος (Αχ!), τώρα που την έχει, και με συμμετοχή δύο δικών του φλύαρων και εριστικότατων στελεχών, κραυγάζει πως θα αποσύρει τη στήριξή του αν αυτή η κυβέρνηση δεχθεί μια ονομασία για την γείτονα χώρα FYROM που δεν αρέσει στον ίδιο. Τέτοια είναι η μπέσα και η φιλοτιμία του, για την οποία κοπτόταν τόσο εντυπωσιακά πριν 2-3 βδομάδες!
Τέτοιες είναι οι πραγματικές διαστάσεις της επιθυμίας αυτών των άχρηστων κομματανθρώπων να σώσουν την πατρίδα, την οποία καπηλεύονται τόσο εύκολα για να κάνουν την κομματική φιγούρα τους.
3. Πολλοί “παλαιοί γραμματισμένοι”, που διδάσκονται στα σχολεία και πανεπιστήμια και διαβάζονται για την αποδεδειγμένη σοφία τους, η οποία άντεξε στις λεηλασίες του χρόνου, έχουν γράψει για την ενότητα της Πολιτείας ή του Έθνους, και συμβουλεύουν πως και οι πολίτες και οι κυβερνήτες πρέπει να αγκαλιάζουν με το αίσθημα και τη σκέψη τους το σύνολο της Πολιτείας και όχι κόμματα ή ομάδες. Παίρνω για παράδειγμα λίγα λόγια από το De Officiis Περί Λειτουργημάτων του μεγάλου Ρωμαίου νομικού Κικέρωνα, που απέδωσε τότε στα Λατινικά τα καλύτερα έργα των Ελλήνων. Έγραψε λοιπόν (1.15):
Αυτοί που επιθυμούν να συμμετέχουν στην κυβέρνηση πρέπει να ενθυμούνται δύο εντολές του Πλάτωνα: πρώτον, να έχουν την ασφάλεια και το συμφέρον όλων των πολιτών ως μέγα σκοπό τους σε όλες τις σκέψεις και ενέργειες τους χωρίς ποτέ να σκέπτονται το δικό τους όφελος˙ δεύτερον, να φροντίζουν ολόκληρο τον οργανισμό της Πολιτείας και όχι το συμφέρον ενός κομματιού μόνο σε βάρος του συνόλου. (Δική μου η έμφαση).
4. Προφανέστατα τα ίδια έγραψε ο Πλάτων, τα ίδια στοχαστές της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού και πολλοί άλλοι. Αμφιβάλλω αν οι κκ Καρατζαφέρης, Παπανδρέου και Σαμαράς και οι κομματάρχες των αριστερών, έχουν την παραμικρή διάθεση να ακολουθήσουν τέτοιες συμβουλές˙ μπορεί και να μην έχουν διαβάσει ποτέ τέτοια γραπτά.
Αλλά θλιβερότερο γεγονός είναι πως ούτε οι μάζες του λαού έχουν ποτέ διαβάσει αυτούς τους σοφούς ή ενδιαφέρονται για τέτοιες αρχές. Και οι λίγοι, που για τον ένα ή άλλο λόγο, μελέτησαν τέτοια κείμενα σοφίας, δεν μοιάζουν να γνωρίζουν πώς ακριβώς να ζήσουν σύμφωνα με αυτές τις αρχές.
Κάτι λείπει από την παιδεία και τις μελέτες μας αφού δεν μπορούμε να βάλουμε σε εφαρμογή αυτές τις λογικότατες παραινέσεις.
5. Βυθιζόμαστε όλο και βαθύτερα στη σκοτεινή Σιδηρά Εποχή του Ησιόδου (Έργα & ʿΗμέραι 109 και έπειτα). Τυφλοί οδηγούμαστε από άλλους τυφλούς – όλοι τυφλωμένοι από εγωισμό και απληστία. Και δεν είναι τυχαίο αλλά οπωσδήποτε ειρωνικό το ότι ο Χ. Γιανναράς, καθηγητής Φιλοσοφίας στην Πάντειο, αποκαλεί (Καθημερινή 4/12/11 σ. 12) “ρομαντικές ουτοπίες για ψυχολογική κατανάλωση” τους “κώδικες Ηθικής και συστήματα ‘αξιών’ ”, παρότι τα επικριτικά του σχόλια σχεδόν πάντα έχουν ηθικά θεμέλια! Έτσι, λοιπόν η Αιδώς και η Νεμέσις απομακρύνονται με γοργά φτερουγίσματα.
Οι σοφοί κυβερνήτες πρέπει, έγραψε ο Πλάτων (Πολιτικός 297), “να απονέμουν πάντοτε απόλυτη δικαιοσύνη με λογική και τέχνη για να διαφυλάσσουν όλους τους πολίτες και, όσο είναι δυνατόν, από χειρότερους να τους κάνουν καλύτερους.”
Οι πολιτικάντηδες μας στη Βουλή νομίζουν πως με πολυνομοσχέδια θα βελτιώσουν την αυξανόμενη εξαχρείωση. Έτσι, δεκαετίες τώρα επιδίδονται στο κοπιώδες πολυ-νομοθετικό έργο τους και την ίδρυση οργανισμών και οργανικών θέσεων για να βολευόμαστε όσοι από μας είναι “ημέτεροι”, ευνοούμενοι των κομμάτων.
Η βελτίωση όμως μπορεί να προχωρήσει μόνο με αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφοράς. Αυτή δεν έρχεται με νομοθετήματα αλλά με παιδεία και πολλή προσπάθεια ενάντια στις προσωπικές επιθυμίες.
Η παιδεία δεν αποβλέπει πλέον, όπως σε παλαιότερους καιρούς, στο να δημιουργήσει “καλούς ανθρώπους” με φιλαλήθεια και φιλοτιμία, με δικαιοσύνη, σεμνότητα αλλά και τόλμη. Ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν δάσκαλοι και καθηγητές που να ξέρουν πώς, και να μπορούν, να διδάξουν αυτές τις αρετές. Η παιδεία σήμερα αποβλέπει στην εκμάθηση όσων θεμάτων χρειάζονται για να επιτύχουν οι μαθητές στις εξετάσεις από βαθμίδα σε βαθμίδα, να επιτύχουν σε μια καριέρα και, όσο είναι δυνατό, να πλουτίσουν – με θεμιτά και αθέμιτα μέσα.
Δεν νομίζω, αγαπητέ μου, πως οι κυβερνήτες, οι παναγιώτατοι εκκλησιαστικοί, οι διδάσκοντες στις διάφορες βαθμίδες και οι μάζες γενικότερα ενδιαφέρονται πράγματι από χειρότεροι να γίνουν καλύτεροι πολίτες – παρά μόνο θεωρητικά.
Όπως λέει πάλι ο Πλάτων (αυτή τη φορά, Φίληβος 48Ε) οι περισσότεροι άνθρωποι σφάλλουν παραβλέποντας την άγνοια τους και νομίζοντας πως είναι πάνσοφοι!
Όπως ξέρεις, είμαι ανεξάντλητα αισιόδοξος, αλλά δεν έχω καμιά ψευδαίσθηση πως γραπτά σαν αυτά που ανεβάζουμε στο blog πρόκειται να σώσουν το Έθνος. Ψευδαισθήσεις εθνοσωτηρίας έχουν μόνο οι ψευδόμενοι κομματάρχες, που φαίνεται να διώχνουν από την πολιτική κάθε τίμιο άνθρωπο.
Η ιστορία δείχνει πως σε κάθε εποχή, σε κάθε γενιά, υπάρχουν ενάρετοι πολίτες που θέλουν να κατανοήσουν τις δυνάμεις, ή τους νόμους, που διέπουν τις αληθινές σχέσεις των ανθρώπων με το περιβάλλον τους, μεταξύ τους στην κοινωνία και με τον εαυτό τους. Αυτοί όμως πάντα ήταν και είναι λιγοστοί.
Για αυτούς τους λίγους γράφουμε.
