1. Μπορεί να έχουμε τις γνωστές ελευθερίες έκφρασης, μετακίνησης και συνάθροισης. Σίγουρα έχουμε την ελευθερία σκέψης. Αλλά είμαστε περιορισμένοι στον υλικό κόσμο των μορφών. Η ίδια η Φύση έχει ορισμένους κανόνες που δεν παραβιάζονται και με αυτούς περιορίζονται οι ελευθερίες μας. Μπορεί να έχεις εξαιρετικές ιδέες, μα αν δεν έχεις πένα και χαρτί για να γράψεις τις ιδέες σου ή έναν υπολογιστή, δεν μπορείς να κάνεις πολλά. Δεν μπορείς να τρέξεις πιο γρήγορα από το άλογο ή ένα αμάξι, Δεν μπορείς να πετάξεις.
Έτσι, ναι, έχουμε «ελεύθερη βούληση» μόνο για όσο δεν μας περιορίζει η Φύση. Αυτοί οι περιορισμοί ισχύουν στο επίπεδο του υλικού σώματος και του νου. Στα όνειρα έχουμε μεγαλύτερη ελευθερία ξεφεύγοντας από τους υλικούς περιορισμούς. Εκεί μπορούμε να πετάξουμε μα και να πάρουμε άλλες μορφές. Μα και στα όνειρα, πρόσωπα και πράγματα έχουν συγκεκριμένη μορφή κι έτσι κάποιος περιορισμός ισχύει.
2. Πρέπει να περάσουμε σε λεπτότερο επίπεδο από εκείνο του νου για να ανακαλύψουμε την απουσία μορφών, αντικειμένων, χωριστών υπάρξεων.
Εδώ τώρα υπάρχει μόνο συνειδησία ή επίγνωση δίχως διαφοροποιήσεις! Όγκος, μορφές, αντικείμενα – όλα έχουν συγχωνευτεί σε μια ολότητα αμορφίας και σιωπής.
Μια πόλη, η Αθήνα, στην οποία ζουν και κινούνται πολλά εκατομμύρια άνθρωποι, είναι γεμάτη δρόμους, κτήρια, οχήματα, πλατείες, δέντρα, μαγαζιά, στάδια, σχολεία, νοσοκομεία, θέατρα κ.λπ. Αυτά βλέπουμε γύρω μας, μπροστά μας, στα πλάγια, πίσω μας, καθώς κινούμαστε μέσα σε αυτήν. Μα κλείνοντας τα μάτια, σκέφτεσαι «Αθήνα» και η ποικιλία όλη χάνεται: είναι μόνο ο ήχος, μόνο η ιδέα της Αθήνας. Αυτή είναι μόνο μια αναλογία.
3. Η φύση της συνειδησίας (ή επίγνωσης) είναι να θεάται και να επιτρέπει!
Η συνειδησία καθαυτή είναι θέαση, επίγνωση που δεν διασπά, δεν έχει προτιμήσεις, δεν παίρνει αποφάσεις, δεν έχει επιθυμία ή φόβο!
Αυτή η επίγνωση είναι ο καθρέπτης του κόσμου όλου. Ο καθρέφτης δεν έχει προτιμήσεις ή απέχθειες: αντανακλά τα πάντα και, βέβαια, δεν παθαίνει τίποτα από ότι αντανακλά.
Η συνειδησία δεν έχει ηλικία, δεν αλλάζει, δεν γερνάει: έχει επίγνωση των αλλαγών, αν και όταν υπάρχουν αλλαγές σε ό,τι αντανακλά. Η ίδια δεν επιθυμεί ν’ αλλάξει τίποτα και θεάται τις αλλαγές ανεπηρέαστη. Ο δυισμός, η πολλαπλότητα ανήκουν σε ό,τι αντανακλά (ή θεάται) όχι στην ίδια – που είναι ενιαία.
4. Επιθυμία, προτιμήσεις, απέχθειες, ηδονή, πόνος, χαρά, λύπη, ευγνωμοσύνη, ζήλεια, όλα αυτά εγείρονται στο νοητικό πεδίο σε σχέση με τον υλικό κόσμο. Όλα τα θεάται, τα αντανακλά με την ίδια ουδετερότητα, αφήνοντας τα να είναι όπως είναι.
Εδώ είναι η ελευθερία. Ελευθερία από την πολλαπλότητα, από προτιμήσεις και αποφάσεις, από άμυνες κι επιθέσεις, απορρίψεις και διεκδικήσεις. Στην ενιαία συνειδησία ή επίγνωση.
Εδώ είναι η αληθινή ελευθερία, ύπαρξη απλή. Στην ενιαία συνειδησία ή επίγνωση.
Ο νους θέλει δράση, κίνηση, σύγκρουση, αλλαγή: θέλει να ασχολείται και να διαχειρίζεται, να διαχωρίζει, να ελέγχει, να εμπειράται, να πετυχαίνει.
Όταν ο νους βυθίζεται στην ησυχία της απλής ύπαρξης, της σιωπηλής συνειδησίας, αποκαλύπτεται η αληθινή ελευθερία και η γαλήνη της ζωής. Ακόμα και ο χρόνος είναι σα να παύει!
