Διαβάζω ποίηση για να νικήσω τον θάνατο. Αυτό γράφει στην ιστοσελίδα Poetaesthetics (Poetry Aesthetic Ethic Ποίηση ως Αισθητική Ηθική), κάποιος (μπορεί να είναι πολλοί/πολλές) που διατυπώνει την ιδρυτική αρχή της.
Στην πρόταση, που μπορεί να είναι παρμένη από αλλού, βλέπουμε δυο από τις εμμονές που κρατούν υπνωτισμένους τους ανθρώπους του ποιητικού κύκλου. Η μια είναι η γενίκευση του όρου “ποίηση” και η άλλη πως η ποίηση (γενικά) προσδίδει “αθανασία”.
Μερικοί γράφουν ποίηση, λένε, γιατί έτσι νιώθουν να γίνονται αθάνατοι. Αυτή είναι μια πόζα, όπως έδειξα στο προηγούμενο 217. Ποίηση: Ποίησης Τέχνη (4), που υιοθετούν μερικοί στιχοπλόκοι σαν τον Ελύτη και Λειβαδίτη (§1). Άλλοι νομίζουν, όπως ο ιδρυτής Poetaesthetics στο Διαδίκτυο, πως ξεπερνούν ή νικούν τον θάνατο με το να διαβάζουν ποίηση. Συχνά τέτοιοι συγγραφείς, ποιητές ή θεωρητικοί της ποίησης, συνδέουν την εμμονή τους με τα λόγια του Άγγλου P.B. Shelley πως οι ποιητές είναι οι αφανείς νομοθέτες του κόσμου (Poets are the unacknowledged legislators of the world – στο A Defense of Poetry).
Στο κείμενό του ο Shelley αναφερόταν στους μεγάλους ποιητές, όπως π.χ. ο Όμηρος που ήταν η βάση της παιδείας στην κλασική αρχαιότητα της Ελλάδας. Μα είναι ανοησία το να αποδόσεις τον τίτλο του νομοθέτη σε χιλιάδες άντρες και γυναίκες που ξαφνικά ξεφύτρωσαν μετά τον 2ο ΠΠ κι επιδόθηκαν στο να γράφουν διάφορα και τα ονόμασαν “ποίηση”.
Η άλλη εμμονή που τους κρατά υπνωτισμένους είναι η ίδια η λέξη “ποίηση”. Φτάνει ένα κείμενο να ονομάζεται “ποίηση” και αμέσως αποκτά ιερότητα και αθανασία για τα μέλη του ποιητικού κύκλου.
Ο ιδρυτής της Poetaesthetics θέλει να “διαμορφώσει ένα ποιητικό επαναστατικό ουμανισμό, ένα κόσμο δυνητικών γεγονότων, ένα κόσμο υπό την εποπτεία των στίχων”–
“Η κάθε μου λέξη | αν την αγγίξεις με τη γλώσσα | θυμίζει πικραμύγδαλο. | Απ’ την κάθε μου λέξη | λείπει ένα μεσημέρι με τα χέρια της μητέρας δίπλα στο ψωμί | και το φως που έσταζε από το παιδικό κουτάλι στην πετσέτα” (Άρη Αλεξάνδρου).
Είμαι βέβαιος πως πολλοί και του ποιητικού κύκλου και της επαναστατικής (τουλάχιστον από την ασφαλή θέση της πολυθρόνας ή της μαζικής διαδήλωσης στον δρόμο) Αναρχοαριστεράς θα νιώσουν βαθύτατη συγκίνηση διαβάζοντας αυτή την εκδήλωση ασυναρτησίας και συναισθηματισμού.
Πώς ακριβώς ακόμα και ο αρρωστημένος συναισθηματικός θα αγγίξει μια λέξη με τη γλώσσα του έτσι που να γεύεται πικραμύγδαλο;
Είναι βέβαια συμβολικό, με ποιητική ελευθερία. Υπονοεί, υποθέτω, πως την πραγματική γεύση (του φαγητού ή ποτού) την παίρνεις μέσω γλώσσας και αν αυτό είναι πικρό, μόνο έτσι το αντιλαμβάνεσαι. Κατ’ επέκταση, αν αγγίξεις αληθινά, με τη “γλώσσα” του νου, το κείμενο, θα βρεις κάθε λέξη πικρή. Ναι, το πιάνεις το νόημα, μα γιατί χρειάζεται ένας τόσο δόλιος, περιφραστικός, φλύαρος, τρόπος να το πεις; Γιατί πικραμύγδαλο και όχι οτιδήποτε άλλο πικρό ή σκέτη πίκρα;
Πώς ακριβώς λείπει από κάθε λέξη (όχι μια ή δυο λέξεις) ένα μεσημέρι και όλα τα άλλα – ιδίως τα χέρια της μητέρας (όχι ή ίδια η μητέρα!) και το φως που έσταζε πάνω στην πετσέτα;
Πόσο ψευτίζουν αυτά όλα! Και, μην παρεξηγούμαστε, την προς-ποίηση/παρα-ποίηση τη βρίσκουμε όχι μόνο σε αριστερούς!
Και για να επιστρέψουμε στις αρχικές δηλώσεις του ιδρυτή –
Πώς νικάς τον θάνατο διαβάζοντας αυτές τις λέξεις; Και ακόμα,
Πώς αυτές γίνονται σύνεργο για τον αφανή νομοθέτη και τους νόμους του κόσμου;
Δυστυχώς, ο ποιητικός κύκλος είναι πλήρως σχεδόν υπνωτισμένος από τέτοια “ποίηση” και τέτοιες προσεγγίσεις όπου κυριαρχεί το γιγάντιο “εγώ” του κάθε μέλους!
