Τασούλα Καραϊσκάκη
Στο μετρό, οι μισοί επιβάτες δεν φορούν μάσκα και παραμένουν παντελώς ατάραχοι κατά την εκφώνηση της ανακοίνωσης, στα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά, περί υποχρεωτικής χρήσης της στα ΜΜΜ· κανένα βλεφάρισμα, καμία σύσπαση προσώπου, σαν να έχασαν αίφνης την αίσθηση της ακοής.
Στα μπαρ, κλαμπ, μπουζούκια, πίστες παραμένει δημοφιλές το κάπνισμα, μαζί με τις λοιπές οικείες συνήθειες – στριμωξίδι κι οχλοβοή. Οι ιστορίες των επωνύμων με τσιγάρο (Μπισμπίκης, Πάολα) που έφεραν το ζήτημα της συστηματικής παραβίασης του αντικαπνιστικού νόμου στον κοχλάζοντα αφρό δεν συνέτισαν πραγματικά καταστηματάρχες και θαμώνες.
Η εύκολη, συνήθως αβάσιμη, επιχειρηματολογία υπέρ της καταστρατήγησης των μέτρων αποτελεί μόνο το προκάλυμμα μιας βαθύτερης ροπής στην ανυπακοή. «Η μάσκα είναι αναχρονισμός, η πανδημία έχει λήξει», «είναι άχρηστη όταν τα βαγόνια είναι γεμάτα ασφυκτικά», «η COVID-19 δεν είναι χειρότερη από τη γρίπη». «Μα, γίνεται ποτό χωρίς τσιγάρο;», «γιατί να υπακούσουν οι πολλοί στους λίγους;». Στην πραγματικότητα, αυτό που μας κάνει να μην υπακούμε σε συγκεκριμένους κανόνες, να παραβιάζουμε συστηματικά διατάξεις, είναι η βολική διαφυγή στην αυτοεξαίρεση. Η πατροπαράδοτη βεβαιότητα ότι οι κανόνες είναι τυπικοί και η μη τήρησή τους δεν επισύρει κυρώσεις. Το έλλειμμα κοινωνικής συνείδησης, η εγωκεντρική αδιαφορία προς το σύνολο. Η ελαφρόκαρδη εναντίωση στους θεσμούς· οι αρνητές περπατούν σε δρόμους που δεν ακολουθούν οι ορδές.
Δεν υφίσταται πολιτισμός χωρίς κανόνες. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι η τήρησή τους επιτυγχάνεται διά του φόβου της βαριάς τιμωρίας. Άλλοι επενδύουν στη σαφήνεια, ακρίβεια, λογική βάση τους ή στα υψηλά παραδείγματα. Η υποχρέωση χρήσης μάσκας στα ΜΜΜ και η απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς χώρους είναι κανόνες ορθολογικοί, καθαροί, δεν επιδέχονται πολλές ερμηνείες. Όμως εμείς δεν αγαπάμε την ακρίβεια, προτιμάμε την ασάφεια, που ερμηνεύεται κατά τις εκάστοτε ανάγκες και βολές μας. Ενώ πλεονάζουν τα αρνητικά παραδείγματα…
Η φουριόζικη άτακτη έξοδος από την πανδημία γκρέμισε όποια καλή συνήθεια είχε με κόπο χτιστεί. Οι μεταβαλλόμενες συνθήκες εξουδετέρωσαν, μαζί με τη θεσμική άμυνα ενάντια στην κρίση και προηγούμενα «δεσμά», ανοίγοντας την πόρτα στην απειθαρχία. Το θεριό δραπέτευσε. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ημέρεψε όταν καταλάγιασε η έκσταση της εξόδου στην παλιά ελευθερία. Φτου κι απ’ την αρχή.
Πηγή: Καθημερινή
