Με δύο λέξεις στο τέλος

Στέφανος Κασιμάτης

Υ​​πάρχουν κάποια προβλήματα, των οποίων η λύση βρίσκεται εκτός του ίδιου του προβλήματος. Ενα τέτοιο είναι κι εκείνο που θέτει με τη στάση του ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου και, κατ’ επέκταση, η κυβέρνηση με την πολιτική της στο συγκεκριμένο πεδίο.

Ο υπουργός Παιδείας ανακοινώνει την πρόσληψη 15.000 εκπαιδευτικών στο διάστημα της επόμενης τριετίας. Οι προσλήψεις όμως δεν θα γίνουν μέσω του ΑΣΕΠ, δηλαδή με γραπτές εξετάσεις κοινές για όλους τους υποψηφίους· θα γίνουν με μόρια – προϋπηρεσίας, κοινωνικά, μεταπτυχιακών κ.ά. Με άλλα λόγια, οι προσλήψεις δεν θα γίνουν βάσει του συστήματος που εξασφαλίζει ίσες ευκαιρίες σε όλους, αλλά με ένα άλλο, που δίνει την προτεραιότητα στους κακομοίρηδες και στους αναξιοπαθούντες. Η στελέχωση της Δημόσιας Παιδείας δεν γίνεται με κριτήριο την ικανότητα των υποψηφίων, αλλά με το κριτήριο της ανάγκης τους για σταθερή δουλειά. Κοινωνική πολιτική μέσω προσλήψεων – περί αυτού πρόκειται. Ας μη μας κάνει εντύπωση ύστερα γιατί η δημόσια μέση εκπαίδευση στην Ελλάδα αποτυγχάνει οικτρά ως προς το παραγόμενο αποτέλεσμα (το δείχνουν κάθε χρόνο οι ευρωπαϊκοί διαγωνισμοί), ενώ κοστίζει τόσο πανάκριβα. Θα συμφωνούσαμε, νομίζω, ότι αυτός ακριβώς ο τρόπος στελέχωσης της Δημόσιας Παιδείας είναι ο λαϊκισμός στην πράξη.

Την ίδια ώρα, όμως, ο ίδιος υπουργός υπόσχεται την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων στα πανεπιστήμια. Πώς; Με τον τρόπο του Καραγκιόζη, θα έλεγε όποιος αναγνωρίζει τη λογική του αγαπημένου χαρακτήρα του Θεάτρου Σκιών στο σχέδιο Γαβρόγλου. Θα καταργηθούν, λέει, οι εξετάσεις στις σχολές χαμηλής ζήτησης, αλλά θα διατηρηθούν στις σχολές υψηλής ζήτησης. Εν μέρει κατανοητό, διότι είναι πράγματι περιττό να δίνεις εξετάσεις εκεί όπου το 12 είναι το άριστα και το 5 η βάση για την εισαγωγή. Γιατί να διαγωνίζονται οι χειρότεροι; Είναι σαν να βασανίζεις σκυλάκια! Τι νόημα έχει να τους κατατάξεις κατά την αξία τους; Εχει και ανθρωπιστική διάσταση το ζήτημα στο κάτω κάτω.

Το αληθινά αξιοσημείωτο στην πρόταση Γαβρόγλου –και εδώ ακριβώς εντοπίζεται η καραγκιοζίστικη λογική της ιδέας– είναι ότι εισάγει, και μάλιστα φιλοδοξεί να θεσμοθετήσει, τη διάκριση των ανωτάτων σχολών σε δύο κατηγορίες: τις κανονικές, στις οποίες χρειάζονται εξετάσεις, και στις άλλες, της β΄ διαλογής, που πάει όποιος θέλει. Η κυβέρνηση που ούτε να σκέπτεται δεν θέλει την κατάργηση του μονοπωλίου του Δημοσίου στην ανώτατη παιδεία, προωθεί την κατηγοριοποίηση και επισήμως των ανωτάτων σχολών σε πρώτης και δευτέρας τάξεως.

Ο υπουργός δεν θα σκεπτόταν, φυσικά, ποτέ το ενδεχόμενο να πρέπει να κλείσουν οι σχολές χαμηλής ζήτησης και οι πόροι να διατεθούν στις σχολές υψηλής ζήτησης – πώς θα μπορούσε, αφού δηλώνει κομμουνιστής; Στον καλύτερο κόσμο που σχεδιάζει η Αριστερά, οι σχολές χαμηλής ζήτησης έχουν θέση, διότι από εκεί θα αποφοιτούν οι δευτεράτζες που θα πιάνουν τις θέσεις στο Δημόσιο και θα ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ. Το σημαντικό, εντούτοις, είναι ότι η ιδέα αποτελεί αναγνώριση στην πράξη του βασικότερου νόμου της αγοράς: εκείνου της προσφοράς και της ζήτησης. Με τη γλώσσα της Αριστεράς, θα λέγαμε ότι ο διαχωρισμός τον οποίον εισηγείται ο Κ. Γαβρόγλου είναι ο ελιτισμός στην πράξη.

Επομένως, τι είναι ο Γαβρόγλου και, κατ’ επέκταση, η κυβέρνηση; Λαϊκιστές ή ελιτιστές; (Εδώ ο Κ. Γαβρόγλου χρησιμοποιείται συμβολικά και μόνον, διότι το ερώτημα προφανώς τον ξεπερνά. Θυμηθείτε πώς είναι το γραφείο του, στο οποίο κατεβάζει τις θαυμάσιες ιδέες που παρουσιάζει…) Η απάντηση βρίσκεται εκτός του ερωτήματος. Είναι αδίστακτοι στον αμοραλισμό τους τεχνικοί της εξουσίας, για να θυμηθούμε τον Σαββόπουλο. Είναι πέραν του λαϊκισμού και του ελιτισμού. Είναι και το ένα και το άλλο, ανάλογα με το εκάστοτε συμφέρον τους, που ορίζεται ως η παραμονή τους στην εξουσία με κάθε τρόπο. Με δύο λέξεις, είναι απατεώνες.

Πηγή: Καθημερινή