Νίκος Βατόπουλος
Ρωτούσε ένας φίλος που μένει εδώ και 18 χρόνια στο εξωτερικό πώς είναι τα πράγματα στην Ελλάδα. «Δεν ακούγονται πλέον τόσο άσχημα νέα από την Ελλάδα», είπε. Του θυμίσαμε τη Μόρια. «Ναι, είναι τραγικό, αλλά η γενική εντύπωση είναι ότι η Ελλάδα έχει σταθεροποιηθεί». «Προς τα κάτω;» ακούστηκε η ειρωνεία. Η συζήτηση είχε διακυμάνσεις, αλλά αυτό που έμεινε το μοιράζομαι ως απόσταγμα μιας γενικευμένης αίσθησης.
Δύο πράγματα μοιάζουν πλέον να έχουν παγιωθεί στην Ελλάδα. Το ένα είναι η εντυπωσιακή απάθεια ενός μεγάλου κοινού που όχι μόνο δεν ενδιαφέρεται για την πολιτική, αλλά δεν παρακολουθεί καμία διεθνή εξέλιξη. Το ίδιο κοινό δεν έχει πνευματικές ανησυχίες, ούτε άλλα ενδιαφέροντα, και εστιάζει στην καθημερινότητα των τετριμμένων. Το άλλο είναι η απόκλιση από τη νέα σκέψη, που έχει άμεσα να κάνει με την αυτοβελτίωση, τον συνειδητό ρόλο του πολίτη, την εξεύρεση λύσεων για τον δημόσιο χώρο και την κοινωνική συνύπαρξη ετερόκλητων ομάδων.
Αν δει κανείς αυτές τις δύο, εξαιρετικά δυσοίωνες, παραμέτρους, θα διαπιστώσει, με τη σειρά, δύο επιπλέον φαινόμενα. Πρώτον, ότι η απαθής κοινωνία εξοικειώνεται με το χειρότερο και το δέχεται ως φυσιολογικό και, δεύτερον, ότι η γενικευμένη ηθική, αισθητική και θεσμική ευτέλεια οδηγεί στην άμβλυνση κριτηρίων, με αποτέλεσμα να υπάρχει σύγχυση ακόμη και για τι συνιστά κοινώς αποδεκτή αξία. Ακόμη και η αξία της ανθρώπινης ζωής τείνει να εξετάζεται «υπό όρους» ιδεολογικής αφετηρίας και με κριτήρια σκληρού κυνισμού.
Πέραν όλων αυτών, η καθημερινή «ατζέντα» στην Ελλάδα είναι –με διεθνή στάνταρ– εκτός τόπου και χρόνου. Ζητήματα που απασχολούν τη δημόσια συζήτηση (όπως το πανεπιστημιακό άσυλο, η ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ, η πρόσβαση στον δημόσιο χώρο, η σχέση κράτους – πολίτη) είναι θέματα που έχουν προ ετών επιλυθεί σε όλον τον προηγμένο κόσμο. Από την άλλη, σύγχρονα διεθνή θέματα, όπως οι μετακινήσεις πληθυσμών, τα κοινωνικά ρήγματα, η διεκδίκηση ταυτότητας μέσα σε «έναν κόσμο που καταρρέει», γίνονται αντιληπτά με κραυγές και σλόγκαν εντείνοντας αισθήματα διχόνοιας και ηθικής παρακμής.
Ο ισχνός αντίλογος ότι η αγορά σταδιακά αντιδρά, ότι ο τουρισμός πετάει, ότι η κτηματαγορά έχει θετικά μηνύματα και ότι υπάρχει κάμψη της ανεργίας χάνει την πειθώ του όταν περπατάς στην πρωτεύουσα της χώρας και νιώθεις την παρακμή, σε κάθε μορφή της, αποκρυσταλλωμένη σε όψεις και συμπεριφορές. Παραμένουμε με πίστη για καλύτερες μέρες.
Πηγή: Καθημερινή
