1. Γιατί άραγε τόσοι και τόσοι άνθρωποι αρέσκονται στο να δημιουργούν χρέη ξοδεύοντας περισσότερα από τα (νόμιμα) έσοδα τους;
Η απάντηση τελικά εξαρτάται από τις πεποιθήσεις μας: το πώς βλέπουμε τη ζωή, το πώς προσεγγίζουμε τον θάνατο και το τι ελπίζουμε/νομίζουμε ακολουθεί μετά.
2. Ανάμεσα στις πάμπολλες ευτράπελες ειδήσεις που άθελα τους παράγουν οι πολιτικάντηδες μας και κυρίως η τρομερή τριανδρία που εποπτεύει και διαμορφώνει, υποτίθεται, την τύχη των πολιτών, εμφανίστηκαν στα μίντια και τα χρέη των ΟΤΑ (= Δήμων).
Έτσι μαθαίνουμε πως, με εξαίρεση λιγοστούς δήμους (Γλυφάδα, Αγία Παρασκευή, Παλαιό Φάληρο, Ίλιο, Καλλιθέα, Ηλιούπολη, Ν. Σμύρνη), οι περισσότεροι έχουν μεγάλα χρέη ― Αθήνα, Μαρούσι, Πειραιάς, Ιωάννινα, Θεσσαλονίκη κλπ. Ο Δήμος Αθηναίων χρωστά σήμερα πάνω από €200 εκμ σε εγχώριες και ξένες τράπεζες.
Οι δήμοι χρωστούν συνολικά στο κράτος €100 εκμ, αλλά €1,8 δις σε τράπεζες και 1,2 σε ιδιώτες (προμηθευτές, εργολάβους, κλπ). Τα χρέη τους αναλογούν στο 1,7% του σύνολου δημόσιου χρέους της χώρας.
3. Οπωσδήποτε υπάρχει κακοδιαχείριση. Για παράδειγμα, σύμφωνα με μια δημοσίευση (Καθημερινή 23/9/12, σ28) ο δήμος Αθηναίων νοίκιασε κτήριο στο κέντρο με €16.000 τον μήνα για να στεγαστεί το Ληξιαρχείο και μετά ξοδεύτηκαν €30.000 για ανακαίνιση• μόνο που η στέγαση δεν έγινε τελικά, αλλά το μίσθωμα πληρωνόταν για 18 μήνες! Το 2007 αγοράστηκαν ηλεκτρολογικά υλικά €20.000. Παρότι δεν χρησιμοποιήθηκαν, αγοράστηκαν νέες ποσότητες για €20.000 και το 2009. Όλα αυτά σκουριάζουν άχρηστα πλέον στη δημοτική αποθήκη.
Καλά, δεν ελέγχονται τέτοιες ενέργειες; Τι κάνουν οι αντιδήμαρχοι επί των οικονομικών, οι επιτροπές, τα συμβούλια και ό,τι άλλο; Τι γίνεται όταν ανακαλύπτονται αυτές οι παλαβομάρες; Οι υπεύθυνοι δεν λογοδοτούν σε κανέναν;
4. Τέτοιες σπατάλες πρέπει να αποτελούν ένα μικρό μόνο μέρος των συνολικών δαπανών. Άλλα έξοδα είναι διακοσμητικές ανακαινίσεις με εκτεταμένες σειρές από κάγκελα, αντικαταστάσεις πλακών σε πεζοδρόμια ‘πολιτισμικές’ εκδηλώσεις με τραγουδιστές και θεατρικές παραστάσεις και παρόμοιες δραστηριότητες. Πολλές από αυτές έχουν ως στόχο όχι τόσο να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής των δημοτών όσο τα εισοδήματα των εμπλεκόμενων εργολάβων, καλλιτεχνών κλπ ― πολλοί από τους οποίους ανήκουν στους ‘ημέτερους’ των δημάρχων και δημοτικών συμβούλων.
Πριν από μερικά χρόνια έγιναν ορισμένες πολιτισμικές εκδηλώσεις στην Κόρινθο με ομιλίες, αναγνώσεις ποίησης και συναυλίες κλασικής μουσικής, υπό την αιγίδα του δήμου και κάποιου πανεπιστημίου. Η οργανώτρια κάλεσε και εμένα μαζί με 3-4 άλλους από την Αθήνα και τον πρύτανη του πανεπιστημίου για διαλέξεις. Η οργανώτρια είπε τα δικά της και ο δήμαρχος και ο πρύτανης τα δικά τους. Ήρθαν πολλοί σε όλες τις εκδηλώσεις. Οι διαλέξεις είχαν ενδιαφέρον και η οργανώτρια σκέφθηκε να τις εκδώσει σε έναν τόμο με έξοδα του δήμου. Με την ευλογία του δημάρχου το εγχείρημα προχώρησε ως το τυπογραφείο και το πρώτο δείγμα στο οποίο έγιναν διορθώσεις. Μετά ― τίποτα. Ανακαλύψαμε αργότερα πως κάποιος αξιωματούχος, κομματικός εγκάθετος που αποφάσιζε για πολλά, επενέβη και σταμάτησε την έκδοση διότι δεν εξυπηρετούσε τον ίδιο, ούτε το κόμμα ούτε φίλους και συγγενείς: δεν υπήρχαν μίζες!
Κατά καιρούς σε διάφορους δήμους αποκαλύπτονται υπεξαιρέσεις ή αδικαιολόγητες απώλειες χρημάτων. Κανένας ένοχος, κανένας υπεύθυνος! Ο κ. Παπαγεωργόπουλος, παλαιός σπρίντερ και πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης κατηγορείται για διάφορες ατασθαλίες. Ο ίδιος ισχυρίζεται πως είναι αθώος ― όπως και ο κ. Τσοχατζόπουλος. Άσχετα με την τελική έκβαση, οπωσδήποτε πολλά εκατομμύρια υπεξαιρέθηκαν επί δημαρχίας του. Παρόμοιες φήμες κυκλοφορούν για πολλούς άλλους πρώην δημάρχους.
5. Παραμερίζοντας όλες αυτές τις σπατάλες και υπεξαιρέσεις από κακοδιαχείριση και ιδιοτέλεια, μένουμε με το ερώτημα – Γιατί οι δημοτικοί άρχοντες ξοδεύουν περισσότερα από τα έσοδά τους και φορτώνουν τους δήμους με χρέη;
Όπως οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις μας ουδέποτε νοιάστηκαν πραγματικά για το Έθνος, έτσι και οι δήμοι ελάχιστα νοιάζονται για τους δημότες. Αν νοιάζονταν πραγματικά δεν θα μας φόρτωναν με χρέη.
Ο δήμος Πειραιά δεν πλήρωσε μισθούς τον προηγούμενο μήνα (Αύγουστο), διότι ολόκληρη η κρατική επιχορήγηση παρακρατήθηκε. Αλλά ο δήμος χρωστά επίσης €30 εκμ σε ιδιώτες. Και ο κ. Β. Μιχαλολιάκος (πρώην βουλευτής, ΝΔ) διακηρύσσει αισιόδοξα πως η μόνη λύση τώρα είναι να διαγραφεί το χρέος του δήμου!
Αυτή δεν είναι η μόνη λύση. Είναι η εύκολη λύση για ανεύθυνους και ασυνείδητους δημάρχους και δημοτικούς συμβούλους. Διότι έτσι το χρέος μετακυλίεται στους ιδιώτες δανειστές που χάνουν χρήματα, και στο κράτος, το οποίο θα πρέπει να αντλήσει αυτά τα ποσά από τους φορολογούμενους.
Η ορθή λύση είναι να ευρεθούν οι υπεύθυνοι για τις σπατάλες και υπεξαιρέσεις, να καταδικαστούν σε καταναγκαστικά έργα και να δημευθεί η περιουσία τους.
6. Αλλά γιατί να ξοδεύονται πιο πολλά χρήματα από αυτά που υπάρχουν;
Γιατί δεν συγκεντρώνουν οι δήμοι τις δημοτικές υπηρεσίες τους στις απολύτως απαραίτητες (όπως π.χ. η αποκομιδή σκουπιδιών); Γιατί πρέπει να γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, διάφορες εκδρομές, ανακαινίσεις δρόμων, καγκελοφράξεις και πολλά έργα βιτρίνας, όταν δεν υπάρχουν τα απαιτούμενα κονδύλια;
Δεν είναι δύσκολο να γίνουν ανακοινώσεις ότι τα λεφτά είναι περιορισμένα και μόνο απαραίτητες υπηρεσίες θα προσφέρονται. Δεν μπορούν οι δημότες να απαιτούν περισσότερα όταν γνωρίζουν πως υπάρχουν περιορισμένα κονδύλια.
Δεν χρειάζεται να τονίσουμε την ανάγκη να γίνονται αξιολογήσεις για τις υπηρεσίες και τα έργα που αναλαμβάνονται από τους δήμους και να γίνονται ενδελεχείς έλεγχοι όλων των εξόδων.
Μόνο χαζοχαρούμενοι και απατεώνες δανείζονται λεφτά ενώ ξέρουν πως δεν θα έχουν έσοδα για να τα αποπληρώσουν. Κανένας γνωστικός άνθρωπος δεν θα κάνει κάτι τέτοιο.
Οπότε πρέπει να συμπεράνουμε πως χρεωμένοι δήμοι διοικούνται από χαζοχαρούμενους και απατεώνες.
