Επιστολή του Μαρσίλιο Φιτσίνο* στον Panezio Pandozzi.
Σήμερα ο Angelo Poliziano (1) σύστησε τον Πανέτσιο στην πειθαρχία του Μαρσίλιο ή πιο σωστά του Πλάτωνα. Συνηθίζω να γράφω με κωμωδία σε νέους φίλους και με σάτιρα σε παλιούς. Σήμερα όμως στην περίπτωση του Πανέτσιο θα γράψω σάτιρα, γιατί θέλω η φιλία μας να είναι τέλεια αμέσως μόλις αρχίσει.
Πανέτσιο, συλλογίσου πόσο διεστραμμένα ζούμε. Όντας κακόγλωσσοι και κακόφημοι, δεν έχουμε διάθεση να ακούσουμε τους άλλους. Εντούτοις, βρομεροί καθώς είμαστε, ελπίζουμε να μας ακούσει ο Θεός. Αλίμονο, με πόση παραφροσύνη και αδικία ζούμε! Προσπαθούμε να αλλάξουμε τον Θεό, όχι τις συνήθειες μας. Θέλουμε μεν να πείσουμε άλλους ως προς την αγαθοσύνη, αλλά δεν πείθουμε τον ίδιο τον εαυτό μας. Μεταφέρουμε καλοσύνη στο στόμα αλλά κακία στην καρδιά μας. Όταν μιλούμε για αρετή γινόμαστε μια άψυχη λύρα και δεν ακούμε τον αληθινό μας ήχο. Μοιάζουμε με κακούς γιατρούς, οι οποίοι δεν απολαμβάνουν τις αρχές υγείας που υπόσχονται σε άλλους.
Καλέ μου φίλε, σε παρακαλώ, άκουσε με για λίγο ακόμη. Με λίγα λόγια και χωρίς δίδακτρα θα σου διδάξω Ρητορική, Μουσική και Γεωμετρία. Να πείθεις τον εαυτό σου για ότι είναι ορθό. Να ελέγχεις τις κινήσεις του νου σου. Να ρυθμίζεις με μέτρο την ενέργεια και τις πράξεις σου. Θα μου πεις ότι είναι δύσκολο. Αλλά δεν θα ήταν δύσκολο, αν, όπως επιθυμείς να ζήσεις, Πανέτσιο, επιθυμούσες εξίσου έντονα να ζεις ενάρετα.
(1). Για τον Πολιτσιάνο βλέπε βιοσημείωμα. Για τον Παντότζι δεν έχουμε πληροφορίες.