1. Ο Ρούζβελτ ήταν γοητευτικός συνομιλητής σαν τον δικό μας Ανδρέα Παπανδρέου, μα έπασχε από την αυταπάτη πως με την πειθώ και γοητεία του μπορούσε να χειριστεί οποιονδήποτε. Σε κάποιο βαθμό αυτό ήταν αλήθεια, μα μόνο χάρη στη θέση και δύναμή του ως Πρόεδρος. Στην πραγματικότητα ήταν ματαιόδοξος, ψυχρός και συμφεροντολόγος (σ 341, Ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος του Antony Beevor).
Πίστευε, όπως δηλώνει ο βιογράφος του και κάθε ικανός ιστορικός, πως ο ίδιος μπορούσε να διαχειριστεί τον Στάλιν καλύτερα από οποιονδήποτε – το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ή της Βρετανίας και, φυσικά τον Τσόρτσιλ. «Ο Στάλιν», έγραψε (Μαρ 1942) στον Τσόρτσιλ, «σιχαίνεται όλους τους υψηλά ιστάμενους ανθρώπους του περιβάλλοντός σου. Θεωρεί ότι εμένα με συμπαθεί περισσότερο». Να η ματαιοδοξία.
2. Στην πραγματικότητα, καθώς ο Ρούζβελτ, χωρίς να γνωρίζει τίποτα για το θέμα και να το έχει μελετήσει επιπόλαια έστω, υποσχέθηκε στον Στάλιν (Μάιο 1942) πως θα δημιουργούνταν ένα δεύτερο Δυτικό Μέτωπο στη Γαλλία το 1942. Αυτό, όπως, αντίθετα, γνώριζε ο Τσόρτσιλ μα και το επιτελείο του Ρούζβελτ, ήταν παντελώς ανέφικτο.
Μετά από αυτό ο Στάλιν έπαψε να τον εμπιστεύεται, αν τον εμπιστευόταν καθόλου νωρίτερα.
Αλλά αυτή ήταν μια ακόμα διαφωνία που αποδυνάμωσε τη σχέση του Ρούζβελτ με τον Τσόρτσιλ. Διότι ο Τσόρτσιλ γνώριζε πολύ καλά πως ούτε αρκετά στρατεύματα, ούτε αποβατικά σκάφη, ούτε αεροπλάνα για κάλυψη θα υπήρχαν μέσα στο 1942.
Οι στρατηγοί του Ρούζβελτ το γνώριζαν επίσης και του το είπαν. Έτσι ο Ρούζβελτ δικαιολογήθηκε αργότερα στον Στάλιν πως ενώ εκείνος ήθελε το Δεύτερο Μέτωπο, οι στρατηγοί του δεν το ήθελαν. Και ο Στάλιν, με την απίστευτη δυσπιστία που έτρεφε, άρχισε να πιστεύει πως οι Σύμμαχοι περίμεναν να αποδυναμωθεί η Σοβιετική Ένωση ή και να καταστραφεί από τους Γερμανούς.
3. Τελικά ήταν ο Στάλιν που άρχισε να «διαχειρίζεται» τον Ρούζβελτ που, ούτως ή άλλως, δεν καταλάβαινε την πρόθεση επέκτασης των κομμουνιστών.
Ήταν τόσο μεγάλη η ανοησία του Ρούζβελτ που στη Διάσκεψη της Τεχεράνης (τέλη Νοεμ. 1943) έμενε στην σοβιετική πρεσβεία με τον Στάλιν! Σε μια κατ’ ιδίαν συνομιλία για να κερδίσει, όπως νόμιζε, τον δικτάτορα, έθεσε το θέμα της αποικιοκρατίας και της βρετανικής αυτοκρατορίας επικρίνοντας «τον σύμμαχο Τσόρτσιλ»!
Ο Τσόρτσιλ δεν είχε καμία ψευδαπάτη για τις απώτερες προθέσεις του σοβιετικού δικτάτορα γνωρίζοντας άριστα τους Μπολσεβίκους και τα ψεύδη τους από το 1917. Τώρα υπήρχε και η πρόσφατη Συνθήκη Ειρήνης των Σοβιετικών και των Χιτλερικών (Αυγ 1939 – Ιουν 1941), με την οποία διαμοίρασαν την Πολωνία, τις 3 Βαλτικές χώρες και άλλες εκτάσεις στην Κεντρική Ευρώπη. Ο Ρούζβελτ έπρεπε να τη γνωρίζει επίσης, μα προτιμούσε τη δική του ματαιόδοξη ανωτερότητα. Έτσι όταν ο Τσόρτσιλ πρότεινε μια επιχείρηση εισβολής στη βόρεια Αδριατική με στόχο να προλάβει τους Σοβιετικούς στα Βαλκάνια και την Αυστρία και Ουγγαρία, ο Στάλιν φυσικά αντιτάχθηκε.
Ο Ρούζβελτ δεν υποστήριξε τον Τσόρτσιλ!
4. Ούτε ο Ρούζβελτ ούτε ο Τσόρτσιλ υποπτεύθηκαν έστω και αμυδρά πως ο Στάλιν είχε βάλει κοριούς στο διαμέρισμα του Ρούζβελτ στην πρεσβεία κι έτσι μάθαινε τις συζητήσεις του Αμερικανού Προέδρου με τους ακολούθους του και με τον Τσόρτσιλ! Τις τοποθετήσεις κοριών τις εκτέλεσε ο γιος του Λαυρέντι Μπέρια (αρχηγού της Μυστικής Αστυνομίας) και ο ίδιος παρακολουθούσε την καταγραφή των συνομιλιών. (S. Beria: Beria my father σ 92 και έπειτα.)
Έτσι ο Στάλιν με τις λεπτομερείς αναφορές που του έδινε ο υιός Μπέρια γνώριζε τα σχέδια των Αγγλοαμερικανών μα και τις διαφορές μεταξύ τους.
Σε μια συζήτηση μεταξύ Ρούζβελτ και Τσόρτσιλ, ο δεύτερος κατηγόρησε τον Ρούζβελτ πως βοηθούσε τον Στάλιν να εγκαταστήσει μια κομουνιστική κυβέρνηση στην Πολωνία και ο πρώτος απάντησε πως ο Τσόρτσιλ ήθελε μια αντικομουνιστική κυβέρνηση, οπότε ποια η διαφορά! Δηλαδή ο Ρούζβελτ δεν έβλεπε ούτε τη διαφορά μεταξύ των δυο καθεστώτων (!) ούτε και τα απλά γεγονότα πως ο Στάλιν μισούσε θανάσιμα μια ανεξάρτητη Πολωνία, πως οι ελεύθεροι Πολωνοί πολεμούσαν εξ αρχής στο πλευρό των συμμάχων (ειδικά ως αξιόλογοι πιλότοι στη RAF) και πως υπήρχε μια εξόριστη Πολωνική Κυβέρνηση στο Λονδίνο.
5. Το θέμα της Πολωνίας είναι πολύπλοκο και δεν μπορώ να το εξετάσω λεπτομερώς σε αυτό το άρθρο.
Ο Τσόρτσιλ πάντα υποστήριξε την ανεξαρτησία της Πολωνίας όπως ήταν πριν τον πόλεμο. Ο Στάλιν φυσικά ήθελε κι επέμενε να κρατήσει το ανατολικό μέρος που είχε καταλάβει τον Σεπτέμβριο 1939 και, αφού εκτέλεσε χιλιάδες Πολωνούς αξιωματικούς και προύχοντες κι εξόρισε στη Σιβηρία εκατοντάδες χιλιάδες άλλους, το διαχώρισε σε δυτική Λευκορωσία και δυτική Ουκρανία – οι οποίες ανήκαν στη Ρωσία. Ο Τσόρτσιλ δέχτηκε να υπάρξει μικτή κυβέρνηση εθνικιστών και κομουνιστών ή να γίνουν αδιάβλητες εκλογές υπό την εποπτεία Αμερικής, Βρετανίας και Σοβιετίας. Μα ο Στάλιν ήθελε την Πολωνία δική του κτήση.
Ο Ρούζβελτ που επέκρινε την αποικιοκρατία της Βρετανίας, Γαλλίας, Ολλανδίας και Βελγίου, αδυνατούσε να δει τη νέα αυτοκρατορία του Στάλιν! Έτσι αποδέχθηκε τις προτάσεις του Στάλιν (που πρότεινε η Πολωνία να πάρει μια ανατολική περιοχή της Γερμανίας ως αποζημίωση, μα που πάλι θα ήταν στη σοβιετική σφαίρα!). Αργότερα υποστήριξε την ανεξαρτησία της Πολωνίας για να πάρει τις ψήφους των Πολωνών στις ΗΠΑ. Όταν επανεξελέγη το 1944, δεν έφερε αντίρρηση στη σοβιετική επιβολή κομουνιστικής κυβέρνησης στην Πολωνία – παρά τις ενστάσεις του Τσόρτσιλ.
Τέτοιος, λοιπόν, ήταν ο Ρούζβελτ.
