Ισ36: Αδυναμίες του Ρούζβελτ (3)

Ισ36: Αδυναμίες του Ρούζβελτ (3)

- in Ιστορικά
0

1. Το Αμερικανικό κατεστημένο δεν θέλει πλέον τους Προέδρους του ευφυείς, είτε Δημοκρατικούς είτε Ρεπουμπλικάνους. Διότι το «κατεστημένο» συνίσταται σε μεγάλους προσοδιστές με ακίνητα στις μεγαλουπόλεις, με βιομηχανικούς ή εμπορικούς κολοσσούς (όπλων, ηλεκτρονικών, χημικών κλπ.) και, φυσικά, με χρηματοπιστωτικά κέρδη. Αυτοί θέλουν πάντα το συμφέρον της χώρας και του έθνους, μα αυτό είναι πρώτιστα το δικό τους συμφέρον. Ένας ευφυής Πρόεδρος ενδέχεται να διαπιστώσει πως το συμφέρον του έθνους δεν έχει πολλή σχέση με τα προσωπικά των μελών του κατεστημένου και να προωθήσει μέτρα που θα υπονόμευαν το κατεστημένο.

Ο Ρούζβελτ ήταν τέτοιος λαμπρός γόνος του κατεστημένου. Τα μέτρα που προώθησε βελτίωσαν τις συνθήκες των ανέργων και άστεγων μα δεν διατάραξαν καθόλου το κατεστημένο. Και όταν αργότερα, με τον πόλεμο, βοήθησε τη Βρετανία και τη Σοβιετική Ένωση, το έκανε διότι, όπως όλοι έβλεπαν, η μανία του Χίτλερ και των Γιαπωνέζων θα στρεφόταν και κατά των ΗΠΑ κάποια στιγμή, όπως κι έγινε.

2. Όντως ο Ρούζβελτ βοήθησε τη Βρετανία πλουσιοπάροχα, αφού πρώτα βεβαιώθηκε πως οι Βρετανοί με τον Τσόρτσιλ στο τιμόνι θα πολεμούσαν μέχρι εσχάτων. Έτσι, με τη βοήθεια που έδωσε, ουσιαστικά είχε τη Βρετανία να πολεμά μόνη τους Ναζί, μα και για χάρη των ΗΠΑ μακρόχρονα.

Η βοήθεια σε πλοία, αεροπλάνα και πολεμοφόδια δεν δόθηκε δωρεάν. Εκτός από τη ναυτική βάση στις Βρετανικές Δυτικές Ινδίες (Καραϊβική), οι ΗΠΑ έλαβαν και τεράστια χρηματικά ποσά.

Τον Νοέμβριο 1939 πέρασε ο νόμος Cash and Carry «πληρωμή σε μετρητά και εσύ μεταφέρεις το εμπόρευμα»! Έτσι από το επόμενο έτος θα άρχιζε η παροχή πολεμικού υλικού προς τη Βρετανία ενώ θα εφαρμοζόταν και η συνοδεία και φύλαξη των βρετανικών νηοπομπών στον βόρειο Ατλαντικό ενάντια στις φοβερές επιθέσεις των αγελών των γερμανικών υποβρυχίων.

3. Τον Μάϊο 1940, φοβούμενος την κατάρρευση της Γαλλίας μετά την εισβολή των Ναζί και την ασπόνδυλη πολεμική και πολιτική ηγεσία των Γάλλων, που ήθελαν ειρήνευση με (και υποδούλωση στους) Ναζί, ο Τσόρτσιλ έγραψε στον Ρούζβελτ ζητώντας βοήθεια. Ο Ρούζβελτ απάντησε φιλικότατα μα δίχως δέσμευση εμπλοκής.

Οι Γάλλοι επίσης έγραψαν όταν πια είδαν πως έχαναν ραγδαία. Ο Ρούζβελτ απάντησε με συμπόνια και θλίψη, μα αρνήθηκε να βοηθήσει.

Η αλήθεια είναι πως οι ΗΠΑ δεν ήταν έτοιμες για πόλεμο. Το πολεμικό ναυτικό τους ήταν ίσως ικανό να αντιμετωπίσει τους Ναζί στις θάλασσες, μα δεν υπήρχε ούτε αεροπορία ετοιμοπόλεμη ούτε στρατός αρκετός κι εκπαιδευμένος – αν και ο στρατηγός G. Marshall είχε βάλει σε εφαρμογή τα κατάλληλα προγράμματα.

Επίσης με τον απομονωτισμό τους οι Αμερικάνοι δεν ήθελαν καθόλου να ξανά- εμπλακούν σε ευρωπαϊκό πόλεμο: δεν καταλάβαιναν την απειλή των πολεμοκάπηλων Γερμανών και Ιαπώνων όπως δεν καταλάβαιναν τον απώτερο στόχο των Μπολσεβίκων του Στάλιν να κυριαρχήσουν. Επιπλέον, πάνω από τους μισούς δεν έτρεφαν συμπάθεια για τους Βρετανούς, που ενώ ζούσαν σε μια μικρή νήσο κυβερνούσαν αποικίες που κάλυπταν το ένα τέταρτο του πλανήτη. Οι ίδιοι αποτελούσαν κάποτε αποικία των Βρετανών κα τους είχαν πολεμήσει για να αποκτήσουν την ελευθερία τους το 1783.

4. Δεν νομίζω πως τα συναισθήματα των Αμερικανών ήταν ακριβώς ηθικά, ή δημοκρατικά εξολοκλήρου. Μετά τον πόλεμο οι μεγάλες βιομηχανικές, εμπορικές και χρηματοπιστωτικές μονάδες έγιναν πολυεθνικές κι έτσι επιδόθηκαν στη δική τους αποικιοκρατία κι εκμετάλλευση. Ακόμα και το σχέδιο Marshall που βοήθησε στην ανοικοδόμηση πολλών ευρωπαϊκών χωρών (συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας) δεν είχε αμιγώς αλτρουιστικά κίνητρα. Πρώτον, δημιουργούσε ένα ισχυρό οχυρό ενάντια στην εξάπλωση της Σοβιετίας και του κομμουνισμού. Δεύτερον δημιουργούσε ανάπτυξη, παραγωγή, ευημερία και υψηλά εισοδήματα τα οποία θα αγόραζαν τα αμερικανικά προϊόντα.

Φυσικά υπάρχει κάποια αίσθηση «καλού Σαμαρείτη» και οι Αμερικανοί έδειξαν συχνά μεγάλη γενναιοδωρία. Μα όπως λέγεται στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η Αμερική δεν έχει φίλους, έχει συμφέροντα.

5. Ο Τσόρτσιλ εγκωμιάζει τη γενναιοδωρία του Ρούζβελτ στη δική του ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πόλεμου. Μα κατ’ ιδίαν εξέφραζε μεγάλη δυσαρέσκεια για τους σκληρούς όρους που επέβαλαν οι Αμερικανοί με τον νέο νόμο Lend–Lease (Δεκ. 1940–Μαρ. 1941) «Δανεισμός και Εκμίσθωση». Αλλά δεν είχε άλλη επιλογή.

Οι Βρετανοί πούλησαν τις δικές τους εταιρείες στις ΗΠΑ (Courtlands, Shell, Lever κλπ.) σε εξευτελιστικές τιμές. Μετά ξόδεψαν όλο το ξένο συνάλλαγμα και όλο το απόθεμα χρυσού. Ένα αμερικανικό πολεμικό πλοίο μάλιστα παρέλαβε στο Κέιπ Τάουν το τελευταίο απόθεμα χρυσού της Βρετανίας.

Μόνο αφού καταλήστεψαν τα βρετανικά περιουσιακά στοιχεία οι Αμερικανοί άρχισαν να παρέχουν πολεμικό υλικό. Και από τα πρώτα ήταν 50 αντιτορπιλικά του Α΄ Πολέμου που χρειάστηκαν πολλά πρόσθετα εκατομμύρια για επισκευές και τροποποιήσεις.

4,5 δις δολάρια πλήρωσε το 1940 η Βρετανία και τότε μόνο με αυτά, σύμφωνα με τους φερέγγυους ιστορικούς και οικονομολόγους, πήρε μια βαθιά ανάσα η αμερικανική οικονομία και ξεπέρασε την ύφεση!

Έτσι λειτούργησε ο Ρούζβελτ. Το συμφέρον του έθνους ήταν και του κατεστημένου καθώς πολλές αμερικανικές εταιρίες είχαν τεράστια κέρδη από την πολυποίκιλη πολεμική παραγωγή (που έγινε το οπλοστάσιο των Συμμάχων), μα και του ίδιου του Προέδρου που επανεκλέχθηκε (Νοεμ. 1940).

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *