Η ιστορία των πρωτανθρώπων, είδαμε στο πρότερο 369. Ιστορικά: Πρώιμος Άνθρωπος, βασίζεται στην ανακάλυψη και μελέτη σε απολιθώματα και απομεινάρια (κρανία, κόκαλα, δόντια) ανθρώπων. Σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν βρεθεί μόνο λίθινα εργαλεία όπως στην περιοχή Jwalapuram (Ινδία) που είναι παρόμοια με ίδιας περιόδου στην Αφρική και στις τοποθεσίες Qafzeh και Schul, Ισραήλ, δηλ. 74.000 ππ. Επίσης στην Υεμένη και στα Εμιράτα 80.000 ππ.
Πρέπει να καταλάβουμε πως δεν υπάρχουν στην Αφρική, Ευρώπη και Ασία πολλά κομμάτια ανθρώπινων οστών διότι οι αρχαίοι έκαιγαν τα πτώματα ή τα άφηναν άθαφτα, βορά σε άλλα ζώα, πουλιά, έντομα. Έτσι η πρωτοϊστορία του ανθρώπου έχει τεράστια κενά!
Η γενική πανεπιστημιακή θεωρία (ως το 2012) λέει πως ο homo sapiens εξελίχθηκε στην ανατολική Αφρική γύρω στo 200.000 μα έχουν έκτοτε βρεθεί οστά στο Μαρόκο (φωτό) στις 300.000 ππ.
Οι πρώτοι τύποι ανθρώπου, homo erectus ή ergaster, παρουσιάζονται εκτός Αφρικής 1.9 εκμ έτη ππ. στην Ασία κι εμφανίζονται στην Ν-Α Ασία γύρω στο 1.6 εκμ ππ. Υπήρξαν και ευρήματα στη δυτική Ευρώπη από το 900.000 και δώθε. Υπήρξαν όμως και κινήσεις, πάντα σύμφωνα με απομεινάρια και DNA, πίσω στην Αφρική.
Τα πρώτα τεκμήρια του homo sapiens εκτός Αφρικής είναι στο Ισραήλ, στις τοποθεσίες Misliya (180.000), Qafzeh (120.000) και Schul (90.000). Μα γενετικές μελέτες δείχνουν πως homo sapiens άρχισε να “μεταναστεύει” από την Αφρική στο 220.000 ππ.
Υπήρξαν 4 τύποι απόγονοι του Erectus ή Ergaster, οι σύγχρονοι άνθρωποι, οι Νεάντερταλ (αριστερή φωτό) και οι Floresiensis στη νότια Ασία, καθώς και οι Denisovan (από το σπήλαιο Denisova στη Ρωσία). Οι σύγχρονοι Μαλαίσιοι έχουν ένα 4% στο DNA τους από εκείνο τον τύπο Denisova (δεξιά). Οι άνθρωποι σοφοί ζούσαν στην Ευρώπη και Μέση Ανατολή όπως και οι Νεάντερταλ.
Οι πρώτοι homo sapiens στην Ευρώπη βρέθηκαν γύρω στο 45.000 και γύρω στο 40.000 εκτόπισαν τους Νεάντερταλ (ή αυτός ο τύπος έσβησε μόνος).
Αλλά σημειώστε πως εμείς έχουμε περίπου 2% DNA των Νεάντερταλ.
Σημειώστε επίσης πως στα μέσα Μαϊου 2023 είχε εδραιωθεί ένα νέο μοντέλο εξέλιξης. Οι σύγχρονοι άνθρωποι sapiens δεν προέκυψαν από μια πηγή στην Ανατολική Αφρική, μια προϊστορική μητέρα Εύα, όπως πιστευόταν για πολλές δεκαετίες (λόγω οστών κλπ.), μα από διαφορετικές εστίες στην περίοδο 300.000-100.000. Υπήρξε μεγάλη ποικιλία τύπων (σύμφωνα με DNA μελέτες) που ταξίδευαν και διασταυρώνονταν, αλληλοεπηρεάζοντας ο ένας τον άλλο (Nature News 18/5/23).
To 2017 οριστικοποιήθηκε η νέα αρχαιότερη χρονολογία της εμφάνισης του homo sapiens. Πρώτα το DNA ενός νέου στη Σουηδία πριν 2.000 έτη έδειχνε την απαρχή του sapiens στα 260.000 ππ. Αλλά το κρανίο (φωτό δεξιά) και πολλά οστά στο σπήλαιο στην περιοχή Jebel Irhoud Μαρόκο έδιναν δύο διαφορετικές ήδη περιόδους 280.000 και 350.000. Έτσι τελικά οι αρχαιολόγοι και παλαιοντολόγοι στο Ινστιτούτο Max Plank (Εξελικτικής Ανθρωπολογίας) κατέληξαν στο 315.000 (Nature News 7/6/17).
