1. Είναι πολλά τα στοιχεία που μπορεί να αντλήσει ένας ερευνητής από το βιβλίο του Γούσια (=Γιώργη Βοντίτσου: Οι Αιτίες για τις Ήττες… 1977 Αθήνα) για τα γελοία χαρακτηριστικά της κομμουνιστικής ψυχοσύνθεσης και της αναρχοαριστερής νοοτροπίας γενικότερα.
Ο Γούσιας είναι κάπως ιδιαίτερη περίπτωση αφού, χωρίς παιδεία άλλη από τα σεμινάρια και ακτίφ του κόμματος, διορίστηκε από τον Ν. Ζαχαριάδη Διοικητής του ΔΣΕ και νοιώθει ότι πρέπει να αποδείξει πως ήταν εξαίρετος, αν όχι αλάθητος στρατηλάτης.
Όπως υπέδειξα, ο ίδιος γράφει επίμονα, με πάθος, για ελιγμούς (168,176, 182, 189, 237, 253 κλπ), κτυπήματα και απόσυρση, ευελιξία, ταχύτατη κίνηση και παρόμοια. Αυτά επαινεί και αυτά εφαρμόζει, όπως γράφει. Αυτή δε την τακτική ακριβώς ήθελε και ο Μ. Βαφειάδης. Μα ο Γούσιας τον επικρίνει ως ανίκανο να καταλάβει “τη σημασία της μαζικής ανάπτυξης” (238: η τακτική του Ζαχαριάδη, που με άλλους βλαμμένους σαν τον Γούσια, τον Βλαντά κλπ, ήθελε “μονάδες τακτικού στρατού” όχι αντάρτικο)!
2. Στην πραγματικότητα, παρότι έγιναν πολλά λάθη στις διάφορες επιχειρήσεις από τον Βαφειάδη, ο ΔΣΕ είχε πολλές επιτυχίες ως τα τέλη 1948 οπότε ο Βαφειάδης αντικαταστάθηκε από τον Γούσια (27/8/48:σ 408).
Όπως γράφει ο ίδιος ο Γούσιας, “ο φανφαρονισμός και η θριαμβολογία των βασιλιάδων, πρωθυπουργών και Αμερικάνων και Άγγλων στρατηγών ότι με το σχέδιό τους Κορωνίδα η μάχης της Ελλάδας τελειώνει, γρήγορα κατακάθισε” (411)!
Οι αποτυχίες, απώλειες και μεγάλες λιποταξίες (534-5), που οδήγησαν στην αναπόφευκτη ήττα τον Αύγουστο 1949 συνέπεσαν με την ανάληψη της στρατιωτικής Διοίκησης από τον Γούσια. Σε κάθε σελίδα σχεδόν το φταίξιμο ανήκει σε άλλους (240-1, 318-9, 374-5 κλπ), ποτέ στον ίδιο.
Η ασχετοσύνη του Γούσια φανερώνεται καθαρά όταν γράφει: “τα στελέχη μας είναι περισσότερο επηρεασμένα από την αντάρτικη ταχτική και δεν συνδυάζουν την μαστοριά του πολέμου και την ικανότητα της γρήγορης αναπροσαρμογής της δράσης τους… Για ένα λαϊκοεπαναστατικό στρατό… η υπεροχή δεν έρχεται, αλλά κερδίζεται στη μάχη… με αιφνιδιασμούς [και] διεισδύσεις παρακάμπτοντας και απομονώνοντας ισχυρές δυνάμεις του αντιπάλου όπως κάναμε στην Φλώρινα” – όπου δεν έμαθε τίποτα έχοντας χάσει πάνω από 750 νεκρούς και 1.500 τραυματίες και 300 αιχμάλωτους που δεν αντικαταστάθηκαν ποτέ! Ήταν η αρχή της τελικής συντριβής (μέσα Φεβρ 1949).
3. Ο Γούσιας αναφέρει τον Γ. Γιαννούλη (σ 394) και την εκτέλεσή του (σ 399).
Ο Γιαννούλης είναι από τους λίγους αξιωματικούς στον ΔΣΕ που είχε αποφοιτήσει ως αξιωματικός κι εκπαιδευτής αξιωματικών στη Σύρο (αφού σπούδασε Νομικά στην Αθήνα). Ήταν σεβαστός λόγω μόρφωσης, όχι όπως τα κομματόσκυλα που έγλειφαν τα στελέχη του Πολιτικού Γραφείου και της ΚΕ του ΚΚΕ, και αντιτάχθηκε στην πολιτική του Ζαχαριάδη, που για να εξευμενίσει τους Σλάβους και να ελκύσει τους Σλαβομακεδόνες στον ΔΣΕ, πρότεινε ανεξαρτησία της Μακεδονίας κατά καιρούς και το φθινόπωρο 1948 – μια ελαστική πολιτική “ανάλογα”!…
Ο Γιαννούλης, λένε πολλοί αξιωματικοί του ΔΣΕ, οργάνωσε τον ελιγμό στον Γράμμο (που ο Γούσιας διεκδικεί ως δικό του σχέδιο, μάλλον απίθανο). Κατηγορήθηκε από τον Γούσια πως υποχώρησε προδοτικά και ο Ζαχαριάδης διέταξε ανάκριση (=φάρσα-δίκη κι εκτέλεση). Είχε ήδη, το 1947 στο Μπούλκες Γιουγκοσλαβίας, κατηγορηθεί ως πράκτορας μα δεν πέρασε από ανάκριση ή δίκη.
Δεν άρεσε στην κλίκα του Ζαχαριάδη γιατί και μορφωμένος ήταν και πανάξιος αξιωματικός και αγαπητός του Βαφειάδη!
4. Σύμφωνα με τον Υψηλάντη (=Αλέξης Ρόσιος: Στα Φτερά του Οράματος 2001 Θεσσαλονίκη) που διατάχθηκε από τον Γούσια να συλλάβει τον Γιαννούλη, μα αυτός αρνήθηκε, υπεύθυνος για την απώλεια του Γράμμου το 1948 ήταν ο Γούσιας, όπως και για την αποτυχία στην Έδεσσα και αργότερα στο Βίτσι.
Σύμφωνα με τον Β. Νταϊλιάνη, Ταγματάρχη του ΔΣΕ που συμπολεμούσε με τον Γιαννούλη και ήταν παρών στη μάχη, ο Γιαννούλης δεν έφταιξε σε τίποτα. Άδικα εκτελέστηκε και μετά έγινε δήθεν δίκη!
Πολλοί άλλοι (εκτός, φυσικά, από τους Γούσια, Ζαχαριάδη, Μπαρτζιώτα και Βλαντά) συμφωνούν πως ο Γιαννούλης δολοφονήθηκε. Διότι εκείνος είχε την ορθή αντίληψη του πολέμου, όχι τα κομματικά χαϊβάνια.
Ο ίδιος ο Αχ. Παπαϊωάννου (πρώην Ζαχαριαδικός) έγραψε (1990: Γιώργος Γιαννούλης, η θρυλική μορφή του Γράμμου, Αθήνα) “Τον εξόντωσαν … για να σωθούν και να επικρατήσουν οι νάνοι”.
5. Ο Γούσιας κάνει πως δεν ξέρει τίποτα, όντας απασχολημένος με “σχέδια” και “διατάξεις” μάχης, επιρρίπτοντας τη διαδικαστική ευθύνη στον πολιτικό του επίτροπο Λάμπρο (= Νίκο Κανακαρίδη σ 394, 399).
Υπάρχουν όμως κι άλλες μαρτυρίες μα φθάνουν τα παραπάνω.