Είναι δύσκολο να κατανοηθεί πώς ο Σατανάς ή Διάβολος απέκτησε αυτά τα χαρακτηριστικά – το κατσικίσιο κεφάλι με τα κέρατα και τις οπλές. Το δε πεντάλφα που συμβολίζει τη λατρεία του και μαύρη μαγεία ήταν αρχικά (και είναι) σύμβολο του Νόμου του Πέντε, των 5 ριζωμάτων και κατ’ επέκταση του υλικού κόσμου που αποτελείται από τα 5 ριζώματα (αιθέρας, αέρας, φωτιά, νερό και γη).
Η λέξη προέρχεται από την εβραϊκή ha-satan «ο κατήγορος, ο εχθρός» και ο Διάβολος είναι αυτός που δια-βάλλει και δια-στρεβλώνει.
Μα αρχικά στην Παλαιά Διαθήκη ήταν μέλος της αυλής του Θεού, όχι μια κακιά ύπαρξη που εξαπατά και οδηγεί τον άνθρωπο στον όλεθρο, στην κόλαση.
Στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός είναι ο δημιουργός των πάντων – και του Σατανά. Ο Γιαχβέ (YHWH) ή Ιεχωβάς είναι η πηγή των πάντων. Στο βιβλίο Γένεσις δημιουργεί τα πάντα δια του λόγου (= και ο Θεός είπε «Γεννηθήτω φως» κι έγινε φως). Στο Δευτερονόμιο 32.39 «Εγώ ειμί και ουκ έστι Θεός [άλλος] πλην εμού. Εγώ θανατώνω και ζωντανεύω, τραυματίζω και θεραπεύω και κανείς δεν υπάρχει που μπορεί να αποσπάσει από το χέρι μου». Στον Ησαΐα 45.5 επαναλαμβάνεται η ιδέα και προσθέτει «Εγώ δημιουργώ το φως και το σκότος».
Ο Σατανάς παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο βιβλίο του Ιώβ (1.6) σε μια συνάθροιση αγγέλων, αφού είχε ταξιδέψει σε όλη τη γη παρατηρώντας τα ανθρώπινα δρόμενα και ο Θεός του αναθέτει να δοκιμάσει την πίστη του Ιώβ αφαιρώντας του όλα τα αγαθά (1.12) μα χωρίς να βλάψει τον ίδιο.
Έχουν γραφτεί πολλά βιβλία για τον Σατανά ή Διάβολο ή Εωσφόρο. Μα το ξεκίνημα της ιστορίας του είναι εδώ στα διάφορα χωρία της Παλαιάς Διαθήκης. Και σχεδόν οι πάντες θεωρούν πως ο φρονιμότατος Όφις στο Γένεσις 3.1-6 είναι η πρώτη εμφάνιση του Σατανά που προτρέπει την Εύα να φάει τον καρπό από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού. Και ο Όφις ήταν πλάσμα του Θεού. Μα δεν υπάρχει καμιά σίγουρη ένδειξη πως ο Όφις είναι μορφή του Σατανά. Οι μεταγενέστεροι θεολόγοι του Χριστιανισμού ταύτισαν τον Όφι με τον Σατανά/Διάβολο κι επινόησαν το «προπατορικό αμάρτημα». Η λέξη «σατανάς» δεν υπάρχει στο βιβλίο της Γένεσης. Είναι μάλιστα ειρωνικό πως ενώ ο Θεός λέει στους Πρωτόπλαστους πως θα πεθάνουν αν φάγουν τον απαγορευμένο καρπό, ο Όφις λέει πως δεν θα πεθάνουν και αυτοί όντως δεν πεθαίνουν!
Πριν τη μνεία στον Ιώβ, βρίσκουμε το όνομα στο βιβλίο Αριθμοί 22.22: εδώ ο διάβολος (satan-) εμφανίζεται ως άγγελος του Θεού που εναντιώνεται στον Βαρλαάμ και τον γάιδαρό του. Μετά, στο βιβλίο Βασιλείς Β΄(ή Σαμουήλ Β΄) ο Κύριος έστειλε «θάνατο» στο Ισραήλ επειδή ο Δαβίδ είχε καταμετρήσει τον λαό και απέθαναν 70.000. Και «άγγελος Κυρίου» άπλωσε το χέρι του να διαφθείρει την Ιερουσαλήμ. Τα Παραλειπόμενα Α΄ 21.1 επαναλαμβάνουν το επεισόδιο μα εδώ αντί αγγέλου έχουμε τον Σατανά!
Στα Παραλειπόμενα Α΄ 21.1 επίσης γράφεται «Και έστη (ξεσηκώθηκε) ο διάβολος ενάντια στο Ισραήλ» – μα τίποτα περισσότερο.
Αμέσως μετά το βιβλίο του Ιώβ στους Ψαλμούς αναφέρεται πάλι (108/109.6) «Ο διάβολος ας σταθεί στα δεξιά του».
Υπάρχουν πολλές άλλες αναφορές και περισσότερες στην Καινή Διαθήκη – όπου ο Σατανάς δοκιμάζει και τον Ιησού στην έρημο. Μα τα παραδείγματα που αναφέρω δείχνουν πως αρχικά ο Σατανάς είναι εκτελεστικό υπάκουο όργανο του Θεού. Αργότερα αποκτά μια ανεξάρτητη σχεδόν ύπαρξη ως εχθρός του Θεού!
Μα είναι δυνατό να υπάρχει ον το οποίο να είναι ανεξάρτητο από και να καταπολεμά τη Βούληση του Θεού, του Δημιουργού των πάντων; Και η Κόλαση, βασίλειο του Διαβόλου/Σατανά, όπου ο «πανταχού παρών» Θεός δεν είναι παρών;