(Wen Tzu: Κατανοώντας τα Μυστήρια 155-156)
Η μουσική, η ποίηση και οι άλλες τέχνες στολίζονται ή ξεγυμνώνονται σε τέτοιο βαθμό που ταράζουν τον νου σε άρρωστη υπερβολή.
(Σημείωση. Σε αυτά τα κεφάλαια (155-156) επίσης τονίζεται η φυσική απλότητα της ζωής – μία απλότητα σχεδόν απροσπέλαστη για τον σύγχρονο άνθρωπο της Σιδερένιας Εποχής ή του kali–yuga. Δεν απουσιάζει εντελώς μα την βρίσκουμε μόνο στους λιγοστούς αυτοσυνείδητους που είναι ο Εαυτός τους. Οι πολλοί υπόλοιποι έχουμε παραδόξως εκπέσει από την απλότητα που είναι η αληθινή φύση μας έχοντας φορέσει πολλά στολίδια και περιορισμούς, νομίζοντας πως έτσι “ωριμάζουμε”. Λιγοστοί θ’ αποζητήσουν μια επιμορφωτική διδασκαλία, την αιώνια φιλοσοφία που είναι και ψυχολογία, η οποία θα τους βοηθήσει να αποβάλουν την ματαιοδοξία και τις άλλες επίπλαστες επιστρώσεις που επικαλύπτουν την αρχέγονη απλή φύση μας).
Οι ρίζες της τάξης είναι καλοσύνη και δικαιοσύνη. Τα κλαδιά είναι οι νόμοι και οι κανονισμοί. Η ανθρώπινη ζωή βασίζεται στις ρίζες, όχι στα κλαδιά.
Ρίζες και κλαδιά είναι μια ενότητα, ο δυϊσμός τους υπάρχει μόνο στην αντίληψη και προτίμηση.
Αυτοί που δίνουν προτεραιότητα στις ρίζες, όχι στα κλαδιά είναι οι ανώτεροι αυτοσυνείδητοι άνθρωποι. Αυτοί που χάνονται στα κλαδιά λησμονώντας τις ρίζες είναι οι ποταποί, κατώτεροι άνθρωποι.
Οι νόμοι διατυπώνονται για να βοηθήσουν τη Δικαιοσύνη. Αν παίρνουμε τους νόμους σοβαρά κατά γράμμα έτσι που να παραγκωνίζεται η δικαιοσύνη, τότε εκτιμούμε πολύ καπέλα και παπούτσια και λησμονούμε κεφάλια και πόδια.
Γι’ αυτό μαθαίνουμε πως είναι καλύτερα να εντρυφήσουμε στην Οδό του Τάο και να την ασκούμε ως τρόπο ζωής ζώντας με την αρετή της. Τότε, θεμελιωμένοι πάλι στην αρχέγονη φύση μας, θα μπορούμε να ορθώσουμε τον εαυτό μας και να μετέχουμε ενσυνείδητα στην εκπλήρωση της δημιουργίας.
Ακόμα και ο ανθρωπισμός και η δικαιοσύνη είναι εξαρτημένες, δευτερεύουσες ιδιότητες. Έτσι οι ανώτεροι άνθρωποι προτιμούν εκ φύσεως να ζουν από τα βάθη όχι από τα ρηχά.
Μετά, η ευγένεια είναι κι αυτή ένα στολίδι της ουσιαστικής ζωής. Ο ανθρωπισμός είναι αποκύημα της καλοσύνης. Η ευγένεια πρέπει να ρυθμίζεται σύμφωνα με το έμφυτο αίσθημα έτσι που να μην επικαλύπτει την ουσία. Ο ανθρωπισμός δεν σπαταλά την ενέργεια μόνο σε ελεημοσύνες και σε λύπη για τον θάνατο αγαπημένων.
Όταν το μέτρο δεν αποκλίνει από το φυσικό και κατάλληλο, τότε δεν εγείρονται η μομφή και το εγκώμιο. Το ξετύλιγμα της ζωής δεν αναγκάζει τους ανθρώπους να κάνουν κάτι που οπωσδήποτε δεν μπορούν, ούτε τους σταματά από το να κάνουν αυτό που εκ φύσεως πρέπει να κάνουν.
Έτσι π.χ. στη σύνθεση μουσικής ας ενώνεται η απλότητα με την χαρά χωρίς να χάνεται η αρμονία, οι αναλογίες του diminuendo και του crescendo και κατάλληλα μέτρα μεγαλοπρέπειας και αυστηρής λιτότητας.
Στην εποχή μας οι κοινωνίες δεν ακολουθούν την Οδό, την αρετή, τα μέτρα. Λόγια και πράξεις βρίσκονται σε αντίθεση όπως και τα αισθήματα και οι έκδηλες εκφράσεις. Ο ανθρωπισμός φουσκώνεται στα όρια της ανίας και του άρρωστου συναισθηματισμού. Η μουσική, η ποίηση και οι άλλες τέχνες στολίζονται ή ξεγυμνώνονται σε τέτοιο βαθμό που ταράζουν το νου σε άρρωστη υπερβολή! Η επίκριση, η μομφή και το ρηχό εγκώμιο, γεμίζουν την ατμόσφαιρα παντού.
Οι αυτοσυνείδητοι τ’ αποφεύγουν αυτά όλα και δεν τα χρησιμοποιούν ποτέ. Χρησιμοποιώντας την αρετή του Τάο επιδέξια επιστρατεύουν τις ικανότητες και τους πόρους των άλλων για να προωθήσουν τα έργα πολιτισμού και πνευματικής ανάπτυξης. Χρησιμοποιούν αυτά που μπορούν να κάνουν για να επιτύχουν όσα δεν μπορούν να κάνουν οι ίδιοι.