Ψ255: Αρχαία και σύγχρονη ευφυΐα

Ψ255: Αρχαία και σύγχρονη ευφυΐα

Πριν από χρόνια, στις αρχές της δεκαετίας 2000, ένας φίλος ήταν καθηγητής Φυσικής σε πανεπιστήμιο των ΗΠΑ. Ήταν ινδικής καταγωγής και καλός γνώστης των παραδόσεων της χώρας του, των επιστημών (αστρονομία, ιατρική κ.λπ.) και φιλοσοφικών συστημάτων (Vedānta, Sārikhya, Bouddhist Mahāyana κ.λπ.). Συχνά εξέφραζε τον θαυμασμό του (είχε γράψει πολλά άρθρα και μερικά βιβλία) για τις επιτεύξεις των αρχαίων Ινδών και το παράπονό του που οι περισσότεροι σύγχρονοι συμπατριώτες του δεν έδειχναν σοβαρό ενδιαφέρον για την κουλτούρα τους. Μα ως επιστήμονας ο ίδιος αναρωτιόταν συχνά κατά πόσο οι παραδόσεις για αρχαιότερες, μυθικές, όπως του φαινόταν, εποχές με ανθρώπους μεγάλης αρετής, νοημοσύνης και δύναμης, όντως υπήρξαν, ιστορικά, αληθινά. Απορούσε πώς εγώ, ο γράφων, το δεχόμουν παρότι δεν είχαμε αποδείξεις άλλες από μύθους.

Για μένα η Βεδική Παράδοση, η προφορική όχι λιγότερο από τη γραπτή, είναι πολύ αξιόπιστη και περιέχει καλά διατυπωμένες όλες τις αρχές που χρειάζεται ο άνθρωπος για να ευημερήσει ζώντας μια αληθινή ζωή πνευματικής ευδαιμονίας.

Πριν από καιρό, στα μέσα Ιανουαρίου (2022), διάβασα το ακόλουθο άρθρο στο Ίντερνετ αναρτημένο από την Maria Garcia (7/11/21), η οποία μεταφέρει την αφήγηση ενός δασκάλου στην Αυστραλία. Μπορεί να ήταν η ίδια.

Δίδασκα μια τάξη θετικών επιστημών στην αυστραλιανή έρημο. Ήταν καλή τάξη που εργαζόταν επιμελώς, και λευκοί και Αβορίγινες. Κάποια στιγμή κοίταξα έξω από το παράθυρο και λόγω αυτών που έβλεπα είπα «Μάλλον θα έχουμε κυκλώνα σε λίγες μέρες». Μερικοί γέλασαν κι ένας δήλωσε –«Η μετεωρολογική υπηρεσία έχει ανακοινώσει πως το χαμηλό βαρομετρικό σίγουρα θα περάσει δίχως αναταράξεις».

Μα οι αυτόχθονες δεν έφεραν αντίρρηση. Ένας ρώτησε: «Πώς εσύ, ευρωπαϊκής καταγωγής, γνωρίζεις αυτό που γνωρίζουν μόνο οι πρεσβύτεροί μας;» Έδειξα έξω από το παράθυρο. «Κάτι έχω μάθει κι εγώ. Ο άνεμος γύρισε στην αντίθετη κατεύθυνση. Τα σύννεφα μετακινήθηκαν στον βορρά αντί τον νότο και τα μικρά cockatoo όλα έφυγαν από την πόλη για να βρουν καταφύγιο στην οροσειρά Kivijini, εδώ κοντά.»

Οι γηγενείς εντυπωσιάστηκαν, ενώ οι άλλοι με νόμισαν ηλίθια. Μα λίγες μέρες αργότερα ο κυκλώνας χτύπησε και μια καταιγίδα έφερε πλημμύρες στους δρόμους της πόλης.

Κι εγώ είχα παρατηρήσει ορισμένα δεδομένα στο φυσικό περιβάλλον όπως έκαναν επί 50 χιλιετίες οι γηγενείς κι έβγαλα το λογικό συμπέρασμα που, όπως επί 50.000 έτη, αποδεικνυόταν στη συνέχεια να είναι ορθό.

Είναι φανερό πως η νοημοσύνη δεν ασχολείται με, ή βασίζεται σε, γνώσεις που παίρνουμε από την περίπλοκη σύγχρονη τεχνολογία όπως αυτήν που χρησιμοποιούν οι μετεωρολόγοι – δορυφόροι, βαρόμετρα, χάρτες ανέμων κ.λπ. Αληθινή ευφυΐα είναι μια ικανότητα να ερμηνεύσεις τα δεδομένα που παρέχουν οι τεχνολογικές συσκευές, ή άλλες ενδείξεις στο φυσικό περιβάλλον και να βγάζεις λογικό συμπέρασμα.

Όχι, δεν είμαστε πιο ευφυείς, πιο έξυπνοι, από τους αρχαίους. Εκείνοι δεν ήταν λιγότερο σοφοί από εμάς. Μάλλον το αντίθετο.

Όπως καταλαβαίνετε, δεν θα κοινοποιούσα το άρθρο αν δεν συμφωνούσα με τη βασική ιδέα του. Το άρθρο το είδαν 437.700 και 14.800 έκαναν λαϊκ. με 83 κοινοποιήσεις και 505 σχόλια.

Ένας σχολιαστής θυμόταν ένα περιστατικό από τα φοιτητικά του χρόνια στο πανεπιστήμιο όπου σ’ ένα πείραμα στο τμήμα ψυχολογίας, ο καθηγητής τους είχε δώσει έναν πίνακα με διάφορες τρύπες, στρογγυλές, τετράγωνες κ.λπ. και μικρές σφήνες που έπρεπε να ταιριάξουν στις τρύπες. Ενώ όλοι άρχισαν ορμητικά, ένας γηγενής καθόταν και κοίταζε τον πίνακα μπροστά του. Κάποια ώρα, χωρίς να δίνει σημασία στην προειδοποίηση του καθηγητή πως ο χρόνος περνούσε, κινήθηκε κι έβαλε όλες τις σφήνες στις ορθές τρύπες. Όλες σωστά. Και τελείωσε πρώτος!

Ας μην είμαστε αλαζόνες. Ας δεχτούμε άλλες δυνατότητες.

Τα μετεωρολογικά, παρεμπιπτόντως, μου θύμισαν το ανέκδοτο με τους Ινδιάνους στον Καναδά. Κάποιος μετεωρολόγος έλεγε σε φίλο του πως θα έχουν βαρύ με πολλά χιόνια χειμώνα.

«Έλα βρε», απάντησε ο φίλος. «Εσείς όλο λάθος προβλέψεις κάνετε».

«Όχι, όχι, αλήθεια σου λέγω!» είπε ο μετεωρολόγος. «Είδαμε τους Ινδιάνους να μαζεύουν πολλά καυσόξυλα από το δάσος».

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *