Επιστολή του Μαρσίλιο Φιτσίνο* στον Antonio degli Agli, Επίσκοπο της Βολτέρρας.
Πολλοί λένε ότι σοβαρές κατηγορίες κατευθύνονται εναντίον των ιερέων:(1) αυτές φουντώνουν από καιρό σε καιρό. Λένε μάλιστα, ότι τίποτ’ άλλο δεν μαίνεται τόσο δυνατά, αφού αυτές λυσσοδομούν και με τη ζέστη και με το κρύο.
Μερικοί προσθέτουν ότι δεν υπάρχει καμιά ανάγκη για τούτο, επειδή το ιερατείο έχει διαλυθεί εντελώς εδώ και καιρό. Είδανε, λένε, να περιγράφεται αυτή η συμφορά της Εκκλησίας στο βιβλίο της Aποκαλύψεως.(2) Υπάρχουν και αυτοί που ισχυρίζονται ότι η αιτία αυτής της αθλιότητας είναι η οπισθοδρόμηση του Κρόνου στο ζώδιο του Λέοντα και του Δία στο ζώδιο των Ιχθύων. Άλλοι νομίζουν πώς η αιτία βρίσκεται όχι στους αστερισμούς, αλλά στα οπισθοδρομικά μυαλά των ανθρώπων.
Τι νομίζουμε εμείς; Εμείς νομίζουμε, Αντώνιο, ότι τα άστρα και τα μυαλά των ανθρώπων είναι εχθρικά μόνο σε όσους ερμηνεύουν αυτά τα πράγματα με νόηση διεστραμμένη. Πιστεύουμε ότι οι πολίτες κυβερνώνται δίκαια από δίκαιους άρχοντες. Γνωρίζουμε ότι η άπειρη αγαθοσύνη μετατρέπει τελικά όλα τα πράγματα σε καλό για τους καλούς ανθρώπους. Μάθαμε από τον Χριστό, τον Κύριο της Ζωής, να πληρώνουμε οικειοθελώς τον φόρο που οφείλουμε.(3) Από τον Παύλο, τον πρώτο κήρυκα του Χριστού, μάθαμε να υπακούμε τους ηγέτες μας.(4)
Αλλά ας επανέλθουμε στο θέμα μας, σεβάσμιε πάτερ. Σύμφωνα με τα κοινά μέτρα και σταθμά η τύχη μας είναι λιγοστή και ταπεινή, τέτοια όπως συμβαίνει πάντοτε για όσους κάνουν πρακτική τη φιλοσοφία – αν και για τη δική μου λιγοστή ανάγκη και το ταπεινό μου πνεύμα είναι αρκετά πλούσια και υψηλή.
Αν δεν φέρω αυτό το θέμα στην προσοχή σας – σε σας που είστε από καιρό ο προστάτης μου – θα φαινόμουν ίσως να παραμελώ ό,τι τέθηκε στη φροντίδα και προφύλαξη μου.(5) Όταν πάλι το αναφέρω, μοιάζω να εμπιστεύομαι ελάχιστα τη δικαιοσύνη σας προς όλους και την καλή θέληση σας προς εμένα.
Θα είναι αρκετό να θυμόμαστε αυτό μόνο: παρότι αρχικά μπορεί να φαίνεται ασήμαντη μια αρρώστια μακρόχρονη και συνεχής, θεωρείται πολύ σοβαρή κατάσταση για ένα σώμα ευαίσθητο.
*Μαρσίλιο Φιτσίνο (1433-99) – Βιογραφικά στοιχεία
1. Είναι πασίγνωστη η μεγάλη διαφθορά που υπήρχε στην Ιταλική Εκκλησία της εποχής και στα κατώτερα αλλά και στα ανώτερα αξιώματα. Βλέπε επόμενη Επιστολή XXVII και υποσημείωση.
2. Αποκάλυψις, Κεφ ΙΙΙ, 14-16
3. Κατά Ματθαίον, XVII, 24-27 και XXII 17-21
4. προς Τίτον ΠΙ, 1: “Ὑπομίμνησκε αὐτούς ἀρχαῑς καί ἐξουσίαις ὑποτάσσεσθαι, πειθαρχεῑν” κλπ.
5. Αυτή η επιστολή μοιάζει να είναι μια παράκληση για υλική υποστήριξη προς ορισμένους φτωχότερους μαθητές του Φιτσίνο.