Επιστολή του Μαρσίλιο Φιτσίνο*στον πολυμαθή Jacopo Bracciolini.
Τρομερός πράγματι είναι ο λύκος ανάμεσα στα πρόβατα (2). Τρομερή και η αλεπού ανάμεσα στις όρνιθες. Αλλά πολύ τρομερότερος είναι ο άνθρωπος ανάμεσα στους ανθρώπους, γιατί στους ανθρώπους ο άνθρωπος είναι ταυτόχρονα λιοντάρι, λύκος και αλεπού. Όπως ένας αληθινά καλός άνθρωπος -αν μπορούσε να βρεθεί κάπου – είναι ο καλύτερος από όλα τα πλάσματα, έτσι και ο πραγματικά κακός είναι ο χειρότερος.
Φίλε μου Μπρατσιολίνι, ο πιο φρόνιμος άνθρωπος, είναι και ο πιο επιφυλακτικός. Αυτός, περισσότερο από κάθε άλλον, είναι προσεκτικά επιφυλακτικός προς κάθε άνθρωπο. Εδώ πια χρειάζεται ένας Λυγκεύς (3) και ένας Οιδίπους (4). Εδώ χρειάζεται ο Άργος (5).
Τη φύση και λειτουργία του ανθρώπου θα την κρατήσει μόνο εκείνος που πάντοτε θυμάται ότι αυτή η φύση και λειτουργία ή δεν μπορεί να κρατηθεί καθόλου ή, έστω, μόνο σπάνια και με μεγάλη δυσκολία.
*Μαρσίλιο Φιτσίνο (1433-99) – Βιογραφικά στοιχεία
1. Από το έργο του Πλαύτου Asinarii II, V, 88.
2. Βιργιλίου Eclogues III, 80.
3. O Λυγκεύς, ένας από τους Aργοναύτες, είχε όραση τόσο διαπεραστική που μπορούσε να δει διαμέσου της Γης! (Απολλόδωρος 1, 3). Ό Πλάτωνας στην Επιστολή Ζ’ 343 Ε – 344 γράφει ότι ένας άνθρωπος μπορεί να φθάσει την αληθινή γνώση, όταν η φύση του είναι εξαγνισμένη και κλίνει προς την αρετή, και προσθέτει: “όταν η φύση είναι ελαττωματική ή διεφθαρμένη, τότε ούτε ο Λυγκεύς δεν θα μπορούσε να κάνει τέτοιους ανθρώπους να δούνε”.
4. Ό Οιδίπους έλυσε το αίνιγμα της Σφίγγας: η απάντηση ήταν ο άνθρωπος.
5. Ό Άργος Πανόπτης με τα μύρια μάτια.