1. Με τον Μεγάλο Τρόμο 1936-38 ξεκίνησε νέα μαζική επιβολή «αποκουλακοποίησης». Είχαν γίνει έντονες προσπάθειες από τον Λένιν ως το 1922, μετά από τον Στάλιν στην περίοδο 1928-30 και ξανά στα χρόνια της εντατικής κολεκτιβοποίησης 1932-34. Φαίνεται πως οι κουλάκοι ήταν απειράριθμοι.
Στην πραγματικότητα, ενώ η ονομασία είχε ορθά δοθεί αρχικά στους ευκατάστατους αγρότες (όχι κατ’ ανάγκη μεγαλοκτηματίες) με τα χρόνια απέκτησε πρόσθετες αποχρώσεις που συγκεντρώνονταν στην κεντρική έννοια «εχθρός ντόπιος του σοβιετικού κράτους». Όλοι αυτοί που κρατούνταν σε αποικίες και στρατόπεδα (ή φυλακές) εργασίας ήταν ουσιαστικά πάμφθηνοι εργάτες (zek) για το κράτος. Αυτοί οικοδόμησαν τις όποιες αναγκαίες υποδομές που απέκτησε η Σοβιετία μέχρι το 1941, οπότε αναγκάστηκε να πολεμήσει την εισβολή του Χίτλερ: δρόμους, γεφύρια, κανάλια, σταθμούς ηλεκτρισμού ή σιδηροδρόμων, εργοστάσια κ.λπ.
Στα έτη 1937-38 η NKVD συνέλαβε 1.575.260 «εχθρούς». 1.345.000 καταδικάστηκαν και 681.700 εκτελέστηκαν. (O.V. Khlevniuk 2004 The History of the Gulag Yale Univ. Press; J. A. Getty & O.V. Naumov 1999 The Road to Terror… Yale Univ. Press; L. Viola 2007 The Unknown Gulag Oxford Univ.Pres.s)
2. Αυτό το τελευταίο τσουνάμι «αποκουλακοποίησης» διατάχθηκε από τον Στάλιν όταν πληροφορήθηκε από τον S.N. Mironov, αρχηγό της NKVD στη Δυτική Σιβηρία πως υπήρχε μια «5η φάλαγγα» από 3.000 κουλάκους στα στρατόπεδα εργασίας, αγρογκουλάγκ, που ετοιμάζονταν να βοηθήσουν τους Ιάπωνες να ανατρέψουν τη σοβιετική εξουσία».
Οι Ρώσοι ιστορικοί έχουν συλλέξει πολλές ιστορίες από παιδιά που μοιράστηκαν την εξορία και δυστυχία των γονιών τους (π.χ. V. M. Kirillova επιμ. 1994: Kniga pamiati…, Ekaterinburg).
H Βαλεντίνα Slipchenko γεννήθηκε το 1921 και θυμάται έντονα τα σχολικά της χρόνια και μετά την καταστροφή. Νύχτα πήραν οι αστυνομικοί όλη την οικογένεια και άλλους στα κάρα και μετά τους έκλεισαν στα κρύα σκοτεινά βαγόνια του τρένου όπου οι άνθρωποι κοιμούνταν καθιστοί!
Η μητέρα της πέθανε πρώτη: καθώς γύριζε από το δάσος εξαφανίστηκε. Ο πατέρας της είχε ήδη δραπετεύσει και τώρα έμεινε μόνη να φροντίζει τα δυο μικρά αδέλφια της, Grisha και Masha, που εξαφανίστηκαν κι αυτά σύντομα: ο Grisha πέθανε και η Masha χάθηκε οριστικά στο σύστημα των κρατικών ορφανοτροφείων.
Έμεινε ολομόναχη και η μόνη της παρηγοριά ήταν το σχολείο. Μα έπρεπε να εργάζεται κιόλας κι έκανε τη νταντά στα παιδιά υλοτόμων. Ξαναπήγε σχολείο αργότερα, σχεδόν τυφλώθηκε, κόντεψε να πεθάνει και σώθηκε από μια νοσοκόμα που τη φρόντισε καλά. Έγινε κι εκείνη νοσοκόμα και αργότερα δασκάλα ωσότου συνταξιοδοτήθηκε το 1977.
3. Δεκάδες χιλιάδες παιδιά κουλάκων είχαν παρόμοια ή χειρότερη τύχη.
Παραθέτω δυο επιστολές από τέτοια δύσμοιρα παιδιά. Η πρώτη είναι από ένα κορίτσι τη Βέρα Panasiuk, 18 ετών, στην E.P. Peshkova, χήρα του M. Gorki και Διευθύντρια του Πολιτικού Ερυθρού Σταυρού:
«Είμαστε κρατούμενοι εξόριστοι στη Σιβηρία 3 χρόνια ήδη. Έχω τελειώσει το σχολείο στα 14 μου με πρωτιές σε όλα τα μαθήματα… Στα 15 άρχισα να δουλεύω ως ανειδίκευτη μα βαθμιαία έγινα ειδικευμένη και τώρα εργάζομαι ως λογίστρια σε μια κρατική φάρμα. Για κάποιο λόγο με θεωρούν εχθρό, με αποφεύγουν και με βρίζουν. Νιώθω πολύ πληγωμένη. Ποτέ δεν είχα και δεν τρέφω εχθρικά συναισθήματα για τη Σοβιετική μας χώρα… Ζητώ να μου δοθούν τα δικαιώματά μου και [άδεια] να μελετήσω κι άλλο… Ήμουν η άριστη μαθήτρια. Ας μελετήσω σε νυχτερινό [Ινστιτούτο].»
Προσέξτε δύο τουλάχιστον σημεία. Τα παιδιά μοιράζονται όχι μόνο την ποινή των γονιών τους μα παραμένουν στην ίδια καταδικαστέα πολιτική τάξη «κουλάκων» ή γενικά «εχθρών», στιγματισμένα και αλλοτριωμένα, δίχως δικαιώματα. Το σχολείο και η μάθηση ήταν όχι μόνο το μέσο για άνοδο στη ζωή μα επίσης καταφύγιο ή παρηγοριά.
4. Ένας νεαρός, ο V. Bushmanov, γράφει στην χήρα του Λένιν Ν. Κρούπσκαγια που κατείχε μεγάλή θέση στην Εκπαίδευση και θεωρούνταν αυθεντία. Αναφέρεται στον Λένιν και απορεί γιατί υπάρχει ο «ταξικός ρατσισμός» παρά τη «μετεκπαίδευση»!
Για δεύτερο έτος ζούμε στο ορφανοτροφείο… Έχουμε ήδη μετεκπαιδευτεί στη νέα θεωρία… Θέλω, σύμφωνα με τη ρήση του Λένιν «να μελετήσω, να μελετήσω, να μελετήσω…» Γιατί μας αποκαλούν οι αξιωματούχοι «ειδικούς αποίκους» ενώ όλοι μας έχουμε πια εκπαιδευθεί στους νέους τρόπους;
Η οικογένεια Burov είχαν εξοριστεί σε μια αποικία εργασίας στα Ουράλια το 1930. Η Όλγα Burova θυμόταν πως ήρθαν στην παράγκα τους 25 Αυγούστου 1937, και πήραν τον πατέρα της ως έναν επικίνδυνο κουλάκο εχθρό. Έψαξαν τους χώρους εξονυχιστικά μα δεν βρήκαν τίποτα. «Δεν είμαι ένοχος για τίποτα» είπε ο πατέρας φεύγοντας φρουρούμενος. Για λίγο διάστημα η μητέρα τον επισκεπτόταν στη φυλακή. Μετά ήταν αδύνατο πια να έχουν επαφή μαζί του και η Όλγα έμαθε (στα 14της τότε) πως καταδικάστηκε σε 10 έτη δίχως άδεια επικοινωνίας. Πέρασαν χρόνια. Το 1957 η Όλγα έμαθε πως ο πατέρας της, αφού αποκαταστάθηκε, πέθανε από συγκοπή το 1943! Πέρασαν κι άλλα χρόνια. Με την περεστρόικα του Γκορμπατσόφ, ηλικιωμένη πια, έμαθε τη φοβερή αλήθεια: ο πατέρας της είχε εκτελεστεί 4 Οκτωβρίου 1937.
Τέτοια ήταν η φροντίδα του ΚΚΣΕ και της ηγεσίας το για τους σοβιετικούς πολίτες ως την εποχή του Γκορμπατσόφ.
Στη χώρα μας χιλιάδες άνθρωποι είναι ακόμα σαγηνευμένοι από τη Σοβιετία!
