Τ149: Ποιος… ;

1. «Ποιος θα σ’ επεξηγήσει στον εαυτό σου;…

 Ποιος γνωρίζει τον γέροντα μάστορα στη ρίζα;…

 Ποιος κοιτούσε/καθώς έσκυβες πάνω στα θαύματα του ήλιου;…

 Ποιος όμως κοιτούσε/όταν παρατηρούσες τις απάτες των φωτονίων;…».

Αυτά έγραψε ένας ποιητής το 1990: δεν έχει σημασία το όνομα, μα το «Ποιος;».

Όλοι λίγο πολύ, όταν ο νους σοβαρεύεται για λίγο, αναρωτιόμαστε – Ποιος είμαι;… Ποιος είναι αυτός μέσα μου που ωριμάζει;… Ποιος επιθυμεί και, όταν υπάρχουν 2 ή 3 επιθυμίες, επιλέγει τη μια;… Ποιος αποφασίζει;… Ποιος εμπειράται χαρά και πόνο;… Ποιος έχει επίγνωση;…

Σε πανάρχαια χρόνια, στην ΚΕΝΑ Ουπανισάδα ο ερευνητής ρωτά: «Ποιος κάλεσε τον νου σε αυτή την αναζήτηση [της Αλήθειας, του Εαυτού]; Ποιος πρόσταξε τη ζωή να κινηθεί; Ποιος οδηγεί τη γλώσσα να μιλήσει; Ποιος ανοίγει το μάτι και το αυτί;»

2. Τον περισσότερο χρόνο νομίζουμε πως είμαστε ένα ενιαίο και σταθερό πρόσωπο, ένας εαυτός, γένους αρσενικού ή θηλυκού. Μα συγχρόνως ξέρουμε πως είμαστε μια ύπαρξη που αλλάζει συχνά, ακατάπαυστα, έστω κι αν έχουμε το ίδιο όνομα, το ίδιο σώμα που μεγαλώνει, ακμάζει και παρακμάζει, παλιές συνέπειες, αρέσκειες και απέχθειες, φιλοδοξίες που δεν υλοποιήθηκαν πλήρως, αναμνήσεις ευχάριστες κι ενοχές δυσάρεστες.

Στην πραγματικότητα πολύ σπάνια κάποιος αναρωτιέται σοβαρά «Ποιος είμαι; Τι είμαι;» Αν το έκανε (σοβαρά!), η ζωή του θα έπαιρνε πολύ διαφορετική κατεύθυνση, σίγουρα εσωτερικά και πιθανώς σε πολλές απόψεις της εξωτερικά: μπορεί να μετοικούσε, να παντρευόταν ή να χώριζε, ή να άλλαζε δουλειά και παρόμοια.

Η καθημερινότητα τρέχει από στιγμή σε στιγμή φωνάζοντας, καλώντας μας στις διάφορες απαιτήσεις της που εμείς έχουμε δημιουργήσει.

3. Είναι μεγάλη αυταπάτη, παρηγορητική πλάνη, πως είμαι σταθερό ενιαίο πρόσωπο, ένας γνώριμος εαυτός, αξιαγάπητος η όχι.

Ο γνώριμος εαυτούλης είναι γνωστός σε κάποιον μέσα μας. Ποιος είναι εκείνος στον οποίο είναι γνωστός;

Οι επιλογές μας γίνονται αυτόματα, συχνότατα στα τυφλά από αρέσκειες και απαρέσκειες και συνήθειες. Οι αποφάσεις μας παίρνονται κι αυτές στα τυφλά, έστω κι αν έχει προηγηθεί μακρά ή/και οδυνηρή περίοδος αμφιβολίας και σύγκρουσης διαφορετικών επιλογών/εκδοχών. Ξάφνου η μια από αυτές επικρατεί και καθορίζει τη συνέχεια.

Κανένας μέσα μου δεν ωριμάζει. Περισσότερες εμπειρίες, περισσότερες πληροφορίες, νέα ίσως γούστα, νέες προτιμήσεις, στοιβάζονται στα ράφια της μνήμης ενώ παλιές εμπειρίες έχουν καταπλακωθεί και ξεχαστεί.

Μόνο δυο σταθερά στοιχεία υπάρχουν. (α) Το αίσθημα ύπαρξης (εγώ υπάρχω) μένει μαζί μας από την παιδική ηλικία ως τώρα. (β) Ο άγνωστος, απροσδιόριστος φευγαλέος θεατής που παρατηρεί τα πάντα, έχει επίγνωση κάθε συμβάντος κι εντύπωσης στον νου μας, μα ο ίδιος δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο παρατήρησης και να γνωριστεί!  Παραδόξως, ούτε το ένα ούτε το άλλο μας είναι γνωστό!