Τελευταία, με αφορμή τη “Μικρή ΔΕΗ” δηλαδή την ιδιωτικοποίηση μέρους της ΔΕΗ, έγινε συζήτηση για το αν ο ηλεκτρισμός συνιστά “κοινωνικό αγαθό”. Ως συνήθως η συζήτηση έμεινε στην γλιστερή επιφάνεια. Ας το κοιτάξουμε, λοιπόν.
1. Αυτό το ιστολόγιο είναι γνωστό για τις φιλελεύθερες απόψεις του και την έντονη αντίθεση του στον αναρχοαριστερισμό, στον κομμουνισμό, στον σοσιαλισμό και κάθε μορφή κρατισμού που επιχειρεί να αντικαταστήσει και να καταπνίξει την ελεύθερη επιλογή, ευθύνη και πρωτοβουλία του ατόμου – όπως γίνεται παντού σήμερα. Και ας μην έχουμε ψευδαπάτες για τις δήθεν “φιλελεύθερες” δημοκρατίες της Ευρώπης, των ΗΠΑ ή αλλού στη Δύση. Και σ’ αυτές η σοσιαλδημοκρατία επιβάλλει περιορισμούς που καταπνίγουν την ατομική πρωτοβουλία, ευθύνη κι επιλογή.
Πραγματική κατάσταση “ιδιωτικής πρωτοβουλίας” επικρατεί μόνο όταν κάθε πολίτης έχει τη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης στον χώρο, στον αέρα, στο φως, στο νερό και στη γη για να μπορεί να κινείται, να κερδίζει τα προς το ζην και να υπάρχει. Και τα πέντε είναι οικουμενικά, συμπαντικά στοιχεία, τα οποία έχουν ελεύθερα δοθεί από τη Φύση και τα οποία είναι απόλυτα απαραίτητα για τη διαβίωσή μας.
2. Συλλογιστείτε μια φουτουριστική κατάσταση, όπως σε μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας, όπου ένας επιστήμονας κατορθώνει με κάποια συσκευή να ελέγχει τον αέρα και μπορεί να τον στερεί από ένα οποιοδήποτε μέρος στην επιφάνεια του πλανήτη.
Τι θα γινόταν;
Επειδή όλοι θέλουμε να ζήσουμε για όσο διαρκεί η φυσική ζωή μας (60, 80, 90 τόσα χρόνια) κι επειδή δεν μπορούμε να ζήσουμε πάνω από λιγοστά λεπτά δίχως αέρα, όλοι εμείς θα υποδουλωνόμασταν στη θέληση αυτού του επιστήμονα.
Μπορεί σε τέτοιες συνθήκες, οι μισθοί να είναι υψηλοί, μπορεί να έχουμε ελεύθερη μετακίνηση, νοσοκομειακή περίθαλψη, παιδεία κι έκφραση και όλα τα “δημοκρατικά δικαιώματα”, αν ο επιστήμων είναι καλοσυνάτος. Αλλά δεν θα πάψουμε να είμαστε υποδουλωμένοι στη θέληση του. Κι αν είναι κακόβουλος, όλοι θα γίνουμε σκλάβοι του.
Αυτό το κατανοούμε πλήρως διότι πρόκειται για κάτι ακραίο.
Η ίδια κατάσταση θα επικρατούσε αν ο επιστήμονας είχε στον απόλυτο έλεγχο του (πάντα με κάποιο ειδικό μέσο) όλο και κάθε φως ή το πόσιμο νερό. Πάλι θα υποδουλωνόμασταν στη θέληση του και το να μιλάει κανείς για φιλελευθερισμό ή δημοκρατία (επειδή θα μπορεί να ψηφίζει ή να εκφράζει τις απόψεις του κλπ) είναι γελοίο.
3. Τα μονοπώλια έχουν παρόμοια επίδραση. Περιορίζουν την ελευθερία.
Αυτό το γεγονός δεν είναι αντιληπτό διότι δεν υπάρχουν απόλυτα μονοπώλια (ζάχαρης ή αλευριού, ας πούμε, καουτσούκ ή σιδήρου, ή όποιου άλλου προϊόντος ή φυσικού πόρου). Τα μονοπώλια είναι στην πραγματικότητα νοθευμένα μονοπώλια ή ολιγοπώλια – παρότι διάφορες πολυεθνικές απλώνουν τα πλοκάμια τους σε όλες τις χώρες για να αποκτήσουν μονοπωλιακή δύναμη.
Αν κάποια πολυεθνική αποκτήσει μονοπώλιο, δηλ. απόλυτο έλεγχο σε κάποιο είδος βασικής ανάγκης, θα υποδουλώσει όλο τον πληθυσμό του πλανήτη.
Είδη βασικής ανάγκης είναι τα πέντε προ-αναφερθέντα στοιχεία – χώρος, αέρας, φως, νερό, γη. Το καθένα είναι κι ένα κοινωνικό αγαθό.
4. Επειδή ο άνθρωπος στην υλική ενσωμάτωσή του είναι πλάσμα της γης και χρειάζεται τη γη, τη στέρεη επιφάνεια του πλανήτη για να ζει, η γη αποτελεί, όπως υπέδειξε και ο Μαρξ, τη βάση όλων των μονοπωλίων (ή ορθότερα, ολιγοπωλίων).
Αυτή η κατάσταση είναι ένα ολιγοπώλιο που εδραιώθηκε πριν από πολλούς αιώνες: οι λίγοι έχουν στην ιδιοκτησία τους μεγάλες εκτάσεις γης και οι πολλοί είναι ακτήμονες και πληρώνουν για να έχουν κάποια πρόσβαση στη γη για κατοικία ή τόπο εργασίας.
Ευχερώς μιλούν και γράφουν οι “ειδικοί” για μονοπώλια (=ολιγοπώλια) και για φιλελευθερισμό (=ευρεία ιδιωτικοποίηση των πάντων) ή σοσιαλισμό (=ευρεία κρατικοποίηση των πάντων, εκτός γης!) Αλλά δεν κατανοούν πως η γη είναι η βάση, είναι το κλειδί για οποιοδήποτε σύστημα. (Δείτε π.χ. “Το μέλλον του φιλελευθερισμού” του κ. Κ. Κουτσουρέλη, συγγραφέα, σ 10, Τέχνες και Γράμματα στην Καθημερινή Κυρ. 13/7/14 όπου το στοιχείο γη αγνοείται παντελώς).
5. Δεν υπάρχουν επιστήμονες με απόλυτο έλεγχο του αέρα ή του φωτός. Όχι ακόμα, τουλάχιστον.
Στον βαθμό όμως που κάποιοι ελέγχουν τη γη, ελέγχουν το νερό και τον χώρο καθώς και τους φυσικούς πόρους (πετρέλαιο, ορυκτά κλπ), τις καλλιέργειες και τις οικοδομές. Στον ίδιο βαθμό ελέγχουν και τον τρόπο ζωής των πολιτών.
Η γη, σύμφωνα με τη διεφθαρμένη Οικονομολογία που αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ γύρω στο 1880-1910, έγινε “κεφάλαιο” χάνοντας έτσι την ιδιότητα της ως βασικό κοινωνικό, πανανθρώπινο αγαθό, όπως ο αέρας, το φως και το νερό.
Έτσι όπως εξελίχθηκαν οι σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες με την τεχνολογία και την πληθυσμιακή διαμόρφωση, κυρίως τη διόγκωση των πόλεων, ο ηλεκτρισμός επίσης είναι κοινωνικό αγαθό και η διανομή του πρέπει να βρίσκεται στον έλεγχο του κράτους, όχι ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Αυτό το θέμα όμως χρειάζεται λεπτομερέστερη εξέταση.
