Το ερώτημα «Υπάρχει Θεός;» ή «Πιστεύεις στον Θεό;» δεν με απασχόλησε ποτέ. Μα υπάρχουν χιλιάδες (ή εκατομμύρια) άνθρωποι που νομίζουν πως πρέπει να τους απασχολεί – καθημερινά. Κι έτσι επίκαιρο!
Μα πρώτα πρέπει να διευκρινίσουμε τι εννοούμε με «Θεός».
Έχουμε τις θρησκείες, ιδίως τις Αβρααμικές (Ιουδαϊσμός, Χριστιανισμός, Ισλάμ) που μιλούν για τον ένα Θεό (Ιεχωβά, Θεός Πατέρας, Αλλάχ). Τον τοποθετούν στους «ουρανούς», τον λένε «πνεύμα» και δημιουργό του σύμπαντος και Πατέρα, πανάγαθο, πολυεύσπλαχνο και πανταχού παρόντα. Και με αυτά αρχίζουν οι αμφιβολίες και τα βάσανα. Διότι αποκαλύπτονται κενά λογικής.
Οι άθεοι αμέσως υποδείχνουν πως «οι ουρανοί» είναι το απέραντο, κρύο και άδειο διάστημα που εκτείνεται σε αποστάσεις τόσο ασύλληπτες όσο και η έννοια του ουράνιου Θεού Δημιουργού: μια μικρή περιοχή του ουρανού έχει διάμετρο που το φως χρειάζεται εκατομμύρια έτη για να τη διασχίσει. Στον δικό μας «ουρανό» πάντως δεν υπάρχει Θεός. Ανάμεσα στον Ήλιο και τους πλανήτες είναι μόνο το κρύο, κενό διάστημα.
Μετά, πώς ακριβώς δημιούργησε τους κόσμους και τα πλάσματα; Όντας παντοδύναμος, ισχυρίζονται οι θεολόγοι των τριών μεγάλων θρησκειών, δημιούργησε το σύμπαν από το τίποτα.
Μα αν είναι έτσι, αντιλένε οι άθεοι, τότε υπάρχει «τίποτα» άλλο από τον Θεό και ο Θεός δεν είναι «πανταχού παρών και τα πάντα πληρών» (= γεμίζει τα πάντα με την παρουσία του). Αν είναι και μέσα στο «τίποτα», τότε το τίποτα είναι θεϊκή ουσία επίσης και ο Θεός πλάθει την πλάση από την ουσία του, εφόσον, βέβαια υπάρχει, κάτι που πρέπει να αποδειχθεί.
Είναι και το θέμα της αγαθοσύνης (= καλοσύνης) και της ευσπλαχνίας. Πώς συμβιβάζονται αυτές οι ιδιότητες με την αγριότητα και την σκληρότητα στη φύση, τις αδικίες και αρρώστιες κι επιδημίες και πόνο και δυστυχία; Δεν συμβιβάζονται, λένε πάλι οι άθεοι.
Τα ερωτήματα είναι λάθος διότι η αντίληψη που έχουν οι πλείστοι άνθρωποι περί Θεού είναι λάθος.
Ο χριστιανός θεολόγος Ιωάννης Σκώτος Εριγένα (815-877) είπε: «Δεν μπορείς να γνωρίζεις κάτι και να πιστεύεις στην ύπαρξη του! (Το είπε αργότερα και ο Θωμάς Ακινάτης, ο μεγάλος φιλόσοφος–θεολόγος της Δυτικής Εκκλησίας).
Ο Εριγένα, που ήταν Πλατωνιστής και Χριστιανός πανθεϊστής (επομένως αιρετικός), είπε επίσης: «Δεν γνωρίζουμε τι είναι ο Θεός. Ούτε ο ίδιος ο Θεός γνωρίζει τι είναι, διότι δεν είναι κάτι . Κυριολεκτικά ο Θεός δεν είναι, διότι υπερβαίνει το «είναι»!»
Και αλλού: «Μας λένε πως ο Θεός είναι ο κατασκευαστής όλων των πραγμάτων. Εμείς πρέπει να κατανοήσουμε πως ο Θεός ως τέτοιος είναι μέσα σε όλα τα πράγματα – η πεμπτουσία όλων των πραγμάτων».(De Divisione Naturae ή Περί Φύσεων «Περί Διαίρεσης της Φύσης»).
«Η αυθεντία είναι πηγή γνώσης μα ο ανθρώπινος Λογισμός είναι ο κανόνας με τον οποίο κρίνεται όλη και κάθε αυθεντία». Σίγουρα αιρετικός για τους εκκλησιαστικούς!