Συνήθως λέγεται μετενσάρκωση (και reincarnation στα Αγγλικά). Και είναι σωστό αφού λέει πως η ψυχή (το πνεύμα) επανέρχεται και παίρνει σάρκα (και οστά). Αλλά ουσιαστικά παίρνει νέα μορφή, νέο σώμα.
Πολλοί απορρίπτουν αυτή την ιδέα. Υλιστές, άθεοι, Ιουδαίοι, Μωαμεθανοί και Χριστιανοί κάθε εκκλησίας (εκτός από λιγοστούς σκόρπιους Γνωστικούς, αν υπάρχουν καθόλου). Οι υλιστές άθρησκοι γενικά, διότι δεν πιστεύουν πως υπάρχει κάτι περισσότερο από το σαρκικό σώμα που να επιβιώνει μετά θάνατο. Οι οπαδοί των 3 Αβρααμικών θρησκειών, διότι έτσι λέει το θεολογικό τους δόγμα: δεν υπάρχει μετενσωμάτωση. Για τους Χριστιανούς υπάρχει μια αυστηρή επίσημη απαγόρευση (“ανάθεμα”, που σημαίνει αφορισμό από την εκκλησία) από τον 6ο αιώνα, στη 2η Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης όπου εξοβελίστηκε η όποια διδασκαλία ή πρόταση περί προΰπαρξης της ψυχής και μετενσάρκωσής της.
Η πιο κοινή αντίρρηση είναι πως δεν υπάρχουν στέρεες, αδιαμφισβήτητες αποδείξεις πως η ψυχή (αν υπάρχει, ό,τι και αν είναι) μετενσωματώνεται. Κανείς μας δεν θυμάται την προηγούμενη ζωή του/της εκτός από ορισμένες πολύ αμφίβολες περιπτώσεις όπου άντρες ή, συχνότερα, γυναίκες, ισχυρίζονται πως θυμούνται να υπήρξαν ως παρελθοντικές μορφές (Ναπολέων, Κλεοπάτρα κλπ.) Υπάρχουν άλλες περιπτώσεις παιδιών που “θυμήθηκαν” κοντινή στον χρόνο προηγούμενη ενσάρκωση και διαπιστώθηκε πως υπήρξαν οι οικογένειες που αναφέρθηκαν (πχ. οι μελέτες του Stevenson Born 1918-2007). Μα κι εδώ εγείρονται αμφιβολίες.
Βέβαια, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πως η μνημοσύνη μας δεν είναι πολύ ισχυρή. Δεν θυμόμαστε σημαντικά πράγματα που συνέβησαν πρόσφατα και, σίγουρα τίποτα από τα πρώτα 2 ή 3 έτη της παιδικής μας ηλικίας. Οπότε γιατί να περιμένουμε πως θα θυμόμαστε γεγονότα πριν τη γέννηση και τον προηγούμενο θάνατό μας!
Μα μερικοί εγείρουν άλλες παράξενες αντιλήψεις. Μια είναι η αύξηση του πληθυσμού. Από πού έρχονται τόσες νέες ψυχές; Πώς παράγονται; Μήπως κάποια ώρα ο συνωστισμός πνίξει τη ζωή πάνω στη γη;
Αυτή η αντίληψη με τις απορίες της είναι κάπως αφελής. Διότι το δόγμα της μετενσωμάτωσης λέει πως η ψυχή του ανθρώπου μπορεί σε ορισμένες δυσοίωνες περιπτώσεις να ενσωματωθεί σε ζώα ή φυτά. Ομοίως, όμως, οι ψυχές σε ζώα ή φυτά μπορούν να μετενσαρκωθούν σε μορφές ανθρώπων.
Σε σχέση με αυτή τη διαδικασία πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πως η ζωή δεν περιορίζεται μόνο πάνω στη Γη. Ο Γαλαξίας μας έχει περίπου 100 δισεκατομμύρια ηλιακά συστήματα. Οι αστροφυσικοί έχουν υπολογίσει πως μπορεί σε 40, ή το λιγότερο 6, δισεκατομμύρια να υπάρχουν πλανήτες με κάποια μορφή (ή πολλές μορφές) ζωής. Οπότε οι ψυχές μπορούν κάλλιστα να κάνουν διαστημικό ταξίδι από ένα ηλιακό σύστημα σε άλλο. Αν μάλιστα συλλογιστούμε πως υπάρχουν 2 τρισεκατομμύρια τουλάχιστον Γαλαξίες (με 100 δις Ήλιους ο καθένας) τότε τα διαστημικά ταξίδια γίνονται άπειρα!
Ένας χριστιανός θεολόγος γράφει πως “ο Χριστός ενίκησε τον θάνατο όχι με την έννοια της εκμηδένισης του σώματος ή της απελευθέρωσης”, αλλά με την έννοια της ανάστασης του σώματος… με την έννοια της αφθαρσίας και της αθανασίας του σώματος. Μετά δηλώνει πως “η δική μας ελπίδα είναι η ανάσταση του σώματος… η ολοκλήρωση του ανθρώπου με την επανένωση της ψυχής με το σώμα, σε κατάσταση αφθαρσίας και αθανασίας” Μετά παραπέμπει στην 1η Επιστολή προς Κορινθίους του Παύλου όπου (κεφ15. 51-55) λέγεται πως το “φθαρτόν τούτο [σώμα] ενδύσεται αφθαρσίαν και το θνητόν τούτο ενδύσεται αθανασίαν.” (π. Α. Αλεβιζόπουλος: Μετενσάρκωση ή Ανάσταση; Αθήνα 1955, σελ 62-64.)
Ο Παύλος στην ίδια Επιστολή, ένα εδάφιο νωρίτερα λέει σαφώς πως “σαρξ και αίμα βασιλείαν Θεού κληρονομήσαι ού δύναται ουδέ η φθορά την αφθαρσίαν”. Αλλά γίνεται “μυστήριον” και το φθαρτό ντύνεται την αφθαρσία κλπ.
Πολύ σωστά. Μόνο με “μυστήριο” μπορεί να εξηγηθεί αυτό το εκκλησιαστικό δόγμα που δεν βρίσκεται πουθενά στα λόγια του Χριστού. Όταν στον Ιωάννη (11.25) λέει “Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή” δεν αναφέρει κανένα σώμα φθαρτό. Και όταν λέει πάλι (Ιωάννης 6.63) πως θα “αναστήσει” τον πιστόν πάλι δεν αναφέρει το φθαρτό σώμα. Απεναντίας τονίζει (6.63) “Το πνεύμα εστί το ζωοποιόν, η σαρξ ουκ ωφελεί ουδέν.” Σε αυτό το κεφάλαιο θα μπορούσε κάλλιστα να εξηγήσει πως το χοϊκό, σαρκικό σώμα θα “ενδυθεί την αφθαρσία και αθανασία”.
Αν ο Χριστός πουθενά δεν αναφέρει την ανάσταση του χοϊκού σώματος πώς αυτή γίνεται δόγμα της Εκκλησίας;
Η μετενσωμάτωση (αποδεχτή στους Γνωστικούς και στα αρχαία τους κείμενα) είναι το μόνο κόνσεπτ που εξηγεί τις τρομερές διαφορές στα άτομα (και βρέφη ακόμα) και δεν χρειάζεται κανένα θείο μυστήριο.
