1. Στα δυο προηγούμενα άρθρα της σειράς αυτής είδαμε πως οι βιολόγοι συμφωνούν εδώ και πολλές δεκαετίες στο ό,τι όλα τα ζωντανά πλάσματα προήλθαν αρχικά από ένα κύτταρο που έπλεε σε πολύ θερμό ρεύμα θειαφιού, ή κρύου νερού κάτω από μια επιφάνεια πάγου, ή μέσα σε κάποιο στρώμα αργίλου. Οπότε, όλα τα ζωντανά είναι ουσιαστικά, χάρη στο πρωτόπλασμα εκείνου του κυττάρου που μεταβιβάστηκε σε όλες τις μεταγενέστερες γενεές κυττάρων σε οργανισμούς διαφορετικών μορφών που διαπλάθονταν σύμφωνα με πολλούς εξωτερικούς παράγοντες, μια ενιαία, ίδια οργανική ζωή.
Μα η πραγματική ενότητα της Ανθρωπότητας ή της βιόσφαιρας δεν βρίσκεται σε αυτό το κυτταρικό επίπεδο. Το θέμα της πραγματικής ενότητας θα το εξετάσουμε αργότερα. Ας συνειδητοποιήσουμε όμως πως η ζωή και η νοημοσύνη, σε αντίθεση με όσα διδάσκουν οι επιστήμονες σε αυτούς τους τομείς γνώσης, δεν ανήκουν σε αυτό το υλικό επίπεδο. Από την άλλη, όμως, νοημοσύνη και ζωή πρέπει να βρίσκονται σε όλες τις μορφές μα σε διαφορετικό, φυσικά, βαθμό – αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο, όπως παρατηρούμε στα φυτά, ζώα και ανθρώπους.
2. Καθώς, τώρα, το πρωταρχικό κύτταρο, το γονιμοποιημένο ωάριο, αναπτύσσεται μέσω διαίρεσης στο έμβρυο μέσα στη μήτρα, δημιουργούνται οι διαφορετικοί ιστοί (σάρκα, λίπος, νεύρα κλπ.) και τα όργανα. Αυτό γίνεται στις πρώτες 10 ή 12 βδομάδες από τη σύλληψη.
Εμένα μου προκαλεί θαυμασμό και κατάπληξη αυτή η διαδικασία. Πώς παρουσιάστηκε αυτή η γνώση μέσα στο DNA;
Η βλαστοκύστη στη μήτρα έχει δυο στοιβάδες κυττάρων. Η εξωτερική σχηματίζει τον πλακούντα και η εσωτερική θα αναπτυχθεί στο έμβρυο.
Στο τέλος της 1ης εβδομάδας η εσωτερική διογκώνεται και χωρίζεται σε δυο πάλι στοιβάδες. Από την πρώτη θα δημιουργηθεί το γαστρεντερικό σύστημα. Από τη δεύτερη αναπτύσσονται οι νευρώνες που θα διαμορφώσουν τον εγκέφαλο, τον νωτιαίο μυελό στη σπονδυλική στήλη και το δέρμα.
Στο τέλος της 2ης βδομάδας από τη δεύτερη στοιβάδα θα δημιουργηθεί μια ακόμα από την οποία θα σχηματιστεί η καρδιά, οι πνεύμονες και άλλα εσωτερικά όργανα.
Προσέξτε πως οι νευρώνες, το νευρικό δίκτυο και ο εγκέφαλος, δηλαδή, αρχίζουν να δημιουργούνται πρώτα πρώτα, από την 1η εβδομάδα.
Μα πάλι εγείρεται η απορία για τόση ευφυΐα. Είναι σαν να βρίσκεις σε μια φλέβα σιδήρου ένα έτοιμο σπαθί!
3. Στη δεκαετία 1970 ο Βρετανός χημικός Sir James Lovelock διατύπωσε (μαζί με μερικούς άλλους) την ιδέα πως ο πλανήτης ολόκληρος αποτελεί έναν ενιαίο οργανισμό με διάφορες σφαίρες λειτουργίας που ονομάστηκε Γαία. Παρότι αυτή η ιδέα συνάντησε αρχικά πολλή εχθρότητα από επιστήμονες σαν τον Richard Dawkins, τελικά έγινε αποδεκτή στον πανεπιστημιακό κόσμο.
Είχαν προηγηθεί άλλοι επιστήμονες που εξέφρασαν όμοια ιδέα μα όχι με τη λεπτομερή διατύπωση του Lovelock και την αποδοχή του.
Ένας ήταν ο Vladimir Ivanovich Vernadsky, ένας Ουκρανο-Ρώσος γεωλόγος και γεωχημικός (1863-1945). Ο άλλος ήταν ο Γάλλος φυσιοδίφης και Ιησουίτης Pierre Teilhard de Chardin (1881-1955).
Ο ντε Σαρντέν διατύπωσε την ιδέα της Νοόσφαιρας ως ένα όργανο του πλανήτη Γη που εκφράζεται ως ανθρώπινη συλλογική ιδιότητα της νοητικής λειτουργίας του και είναι λεπτότερη από τη Βιόσφαιρα, που είχε διατυπώσει λεπτομερώς ο Βερνάντσκι.
4. Ο όρος “νοόσφαιρα” είχε ήδη χρησιμοποιηθεί περιστασιακά από τον Βερνάντσκι, που μετά τις πρώτες μελέτες του ντε Σαρντέν και αυτός συνένωσε την παρουσία της βιόσφαιρας με τη νοόσφαιρα ως φαινόμενα της εξέλιξης του ίδιου του πλανήτη μας. Η εργασία του αγνοήθηκε γενικά μέχρι το 1980!!!
Το 1938 στη μελέτη του “Η Επιστημονική Σκέψη ως Πλανητικό Φαινόμενο” γράφει: “Διάχυτη με ζωντανή ουσία, η βιόσφαιρα μοιάζει να αυξάνει τη γεωλογική της ισχύ σε άπειρο βαθμό. Συγχρόνως μοιάζει να μεταμορφώνεται από την επιστημονική σκέψη του homo sapiens και να περνά σε νέο επίπεδο, τη νοόσφαιρα… Η ανθρωπότητα ως σύνολο γίνεται μια ισχυρότατη γεωλογική δύναμη. Εγείρεται τώρα το πρόβλημα της αναδόμησης της βιόσφαιρας για τη σκεπτόμενη ανθρωπότητα ως ενιαίο σύνολο. Η νέα κατάσταση στη βιόσφαιρα την οποία φθάνουμε χωρίς να το πολυκαταλαβαίνουμε είναι η νοόσφαιρα”.
Παρόμοια σκέψη εκφράζει και ο ντε Σαρντέν στο πολύκροτο έργο του The Phenomenon of Man που γράφτηκε το 1930 μα δημοσιεύτηκε σε πολλές εκδόσεις από το 1955 κι έπειτα.
Ο άνθρωπος είναι μεν αναπόσπαστο μέλος της βιόσφαιρας ή Οργανικής Ζωής του πλανήτη, που είναι η μια ενιαία οντότητα Γαία, μα είναι συγχρόνως ανώτερο ον από τη βιόσφαιρα!
Δεν νομίζετε;
