του Σεραφείμ Κωνσταντινίδη
Σε πρώτη ανάγνωση τα πράγματα είναι σχετικά καλά. Το ποσοστό της ανεργίας το γ΄ τρίμηνο της χρονιάς, δηλαδή όταν άρχισε η εφαρμογή του ελέγχου κεφαλαίων, μειώθηκε. Η Στατιστική Υπηρεσία καταγράφει ποσοστό 24%, που είναι το χαμηλότερο των τριών τελευταίων ετών. Βέβαια, αν το σκεφθούμε καλύτερα, ακόμα και με τη μείωση αυτή οι αριθμοί είναι αμείλικτοι: Ο αριθμός των απασχολούμενων στη χώρα υπολογίζεται σε 3.671.096 και ο αριθμός των (καταγεγραμμένων) ανέργων πλησιάζει το μισό των απασχολουμένων, 1.160.522 άτομα. Πάντως, η απασχόληση σημείωσε μικρή (1,3%) αύξηση, με αποτέλεσμα τη μείωση των ανέργων.
Ωστόσο η ψυχρή στατιστική αποκαλύπτει κοινωνικά φαινόμενα και συμπεριφορές. Το πλέον εντυπωσιακό στοιχείο από τη θλιβερή, κατά τα άλλα, στατιστική της ανεργίας είναι ότι ένα ποσοστό ανέργων (6,6%) απέρριψε κάποια πρόταση ανάληψης εργασίας για διάφορους λόγους. Ο σημαντικότερος με 27,7% ήταν ότι «δεν εξυπηρετούσε ο τόπος εργασίας» και ακολουθεί ως λόγος απόρριψης ότι «δεν εξυπηρετούσε το ωράριο εργασίας 20,2% και είναι πολύ μικρότερο το ποσοστό απόρριψης με 17,4% για τον πλέον αναμενόμενο λόγο ότι «δεν ήταν ικανοποιητικές οι αποδοχές». Φαίνεται, κάποιοι άνεργοι απέρριψαν μια πρόταση εργασίας επειδή δεν βόλευε ο τόπος και το ωράριο εργασίας, παρότι η αμοιβή ήταν ικανοποιητική.
Ισως γι’ αυτό η ανεργία είναι χαμηλότερη ανάμεσα στους ξένους υπηκόους που κατοικούν στην Ελλάδα. Δεν επιλέγουν τόπο εργασίας και ωράριο και το ποσοστό οικονομικά ενεργών ξένων υπηκόων είναι 72,4%, ενώ των Ελλήνων μόλις 51,2%.
Η έλλειψη ευελιξίας στην εργασία, η αποφυγή μετακίνησης ή αλλαγής τρόπου ζωής, είναι ζητήματα που αδυνατεί να διαχειριστεί η ελληνική κοινωνία. Είναι από τα θέματα που δεν συζητούνται εύκολα. Η μετακίνηση στο εξωτερικό για εργασία είναι σημαντική, αλλά αφορά κυρίως νέους επιστήμονες που βρίσκουν απασχόληση στην ειδικότητά τους. Δεν είναι χαρακτηριστικό του εργατικού δυναμικού ούτε ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Πρόσφατα ελβετική εταιρεία αναζήτησε Ελληνες μηχανικούς για τις εγκαταστάσεις της σε αφρικανική χώρα. Διαπίστωσε απροθυμία και τελικά προσέλαβε Ελβετούς, οι οποίοι παρότι έχουν εναλλακτικές λύσεις απασχόλησης δέχονταν να ζήσουν για ένα διάστημα σε χώρα της Αφρικής, με την ανάλογη αμοιβή και επιπλέον όφελος την απόκτηση εμπειρίας. Η παράδοση της μετανάστευσης ζει στην Ελλάδα μόνον σε τραγούδια της ξενιτιάς.
Παράλληλα η ανεργία των νέων παραμένει σημαντική. Σχεδόν ένας στους τέσσερις ανέργους (23,6%) δεν έχει εργαστεί στο παρελθόν, ενώ οι μακροχρόνια άνεργοι, δηλαδή όσοι αναζητούν εργασία από 12 μήνες και πάνω, είναι το 73,7% των ανέργων.
Ωστόσο επιβεβαιώνεται ότι η εκπαίδευση είναι χρήσιμη στην εύρεση εργασίας. Το αποκρουστικό προφίλ της ανεργίας κλιμακώνεται ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσης. Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας (46,9%) παρατηρείται σε όσους δεν έχουν πάει καθόλου σχολείο. Το χαμηλότερο ποσοστό (13,2%) είναι ανάμεσα σ’ αυτούς που έχουν διδακτορικό ή μεταπτυχιακό τίτλο, ενώ η ανεργία για τους απόφοιτους πανεπιστημίου είναι 20%.
Η ύφεση της οικονομικής δραστηριότητας προφανώς προκάλεσε τεράστια ανεργία.
Η διατήρησή της σε τόσο υψηλά ποσοστά, για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι και θέμα κοινωνικής συμπεριφοράς και αντίληψης. Γι’ αυτό είναι από τα ταμπού που δεν συζητούνται ανοιχτά.
Πηγή: Καθημερινή
