Του Χαριδημου Κ. Τσουκα*
Είναι σημαντικό: αν δεν δούμε τη μεγάλη εικόνα, δεν θα μπορέσουμε να βγούμε από το αδιέξοδο. Οσο η αντίληψη της πραγματικότητας παραμένει θραυσματική, τόσο θα αδυνατούμε να απεγκλωβιστούμε από τους φαύλους κύκλους στους οποίους έχουμε εμπλακεί. Κάθε δράση είναι αντί-δραση. Η «διαλογικότητα» των δράσεων–αντιδράσεων δημιουργεί έναν ασφυκτικό βρόχο, που μας πνίγει όλο και περισσότερο. Τα παραδείγματα είναι πολλά, θα σταθώ εδώ σε ένα.
Πριν από λίγο καιρό η βουλευτής της Χρυσής Αυγής κ. Ζαρούλια χρησιμοποίησε ρατσιστική γλώσσα στη Βουλή, χαρακτηρίζοντας τους μετανάστες «υπανθρώπους». Πώς αντέδρασε ο προεδρεύων της Βουλής κ. Δραγασάκης; «Θεσμικά»: ζήτησε να σταλούν στη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής τα πρακτικά της συνεδρίας, για να επιβληθούν, υποθέτω, κυρώσεις στην κ. Ζαρούλια.
Σε μια ώριμη δημοκρατία αυτή θα ήταν μία λογική αντίδραση: θα ήταν όνειδος για έναν βουλευτή να παραπεμφθεί σε ένα θεσμικό σώμα περιβεβλημένο με κύρος, το οποίο θα του επέβαλε κυρώσεις. Σας ρωτάω: υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, αποτελούμενη από τους κ. Κακλαμάνη, Ψαρούδα–Μπενάκη, Σιούφα, Πετσάλνικο, Πολύδωρα και Μεϊμαράκη, διαθέτει το απαιτούμενο κύρος;
Σε τι υπόληψη έχει αυτό το σώμα η κοινή γνώμη;
Μην κουράζεστε: αρκεί να σκεφτείτε τις προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ στη Βουλή, τις μονιμοποιήσεις των («ημέτερων», φυσικά) μετακλητών υπαλλήλων, τους προκλητικούς διορισμούς συγγενικών προσώπων ή την επιλεκτική ανοχή επιλήψιμων βουλευτικών πρακτικών και τη μετατροπή της Βουλής σε υπηρέτρια της εκτελεστικής εξουσίας (ενίοτε και σε «πλυντήριο» υπόπτων για διαφθορά πολιτικών), και μάλλον θα καταλήξετε στο γνωστό συμπέρασμα, που συμβολικά απεικονίζεται στην αμίμητα ελληνική ανοιχτή παλάμη! Ανθρωποι που έφεραν το περίβλεπτο αξίωμά τους στο ύψος του αναστήματός τους, έχουν χάσει το ηθικό κύρος να επιβάλλουν κυρώσεις. Ποιος τούς παίρνει στα σοβαρά;
Ιδού, όμως, το πρόβλημα. Δίχως αξιέμπιστους θεσμούς δεν μπορούμε να διαχειριστούμε έλλογα τα προβλήματά μας. Θα κυριαρχούν οι ισχυροί, οι διεφθαρμένοι ή απλώς οι χυδαίοι! Στον ρατσιστικό λόγο της κάθε Ζαρούλια δεν μπορεί να αντιταχθεί πειστικά ο θεσμικός λόγος της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής. Αυτοί που συστηματικά μπέρδεψαν το «ηθικό» με το «νόμιμο» και χρησιμοποίησαν τη θέση τους για να ορίσουν το «νόμιμο» όπως τους συμφέρει, απαξίωσαν τον θεσμό που υπηρέτησαν. Αυτοί που επιλέγουν τον ηθικό αυτο-ευνουχισμό, μεμφόμενοι την «ανυπαρξία νομοθετικών ρυθμίσεων» ως υπεύθυνη για τις οικογενειοκρατικές πρακτικές στις οποίες οι ίδιοι επιδόθηκαν (!) (βλέπε δηλώσεις του αντιπροέδρου της Βουλής κ. Τραγάκη μετά τις αποκαλύψεις για διορισμό συγγενών του στη Βουλή), δεν διαθέτουν το ηθικό ανάστημα να αντιπαρατεθούν πειστικά στη χυδαιότητα των ρατσιστών. Ο εκφυλισμός της Βουλής του Σιούφα οδηγεί στη Βουλή του Κασιδιώταρου!
Η αυτοεξυπηρετική νοοτροπία των πολιτικών ηγετών μας αντιγράφεται, φυσικά, και περαιτέρω εκχυδαΐζεται, από το λοιπό κοινωνικό σώμα – «το της πόλεως όλης ήθος ομοιούται τοις άρχουσιν» (Ισοκράτης). Οταν πρόσφατα απειλήθηκαν τα σκανδαλώδη προνόμιά τους, οι συνδικαλιστές των υπαλλήλων της Βουλής δεν απείλησαν απλώς με απεργία, αλλά άρχισαν να βρίζουν, να ασχημονούν και να προπηλακίζουν βουλευτές και δημοσιογράφους στη Βουλή. «Να μη βγει κανένα σκουλήκι (βουλευτής!) έξω», κραύγαζαν μερικοί!
Σε τηλεοπτική εκπομπή, ο πρόεδρος του σωματείου των υπαλλήλων της Βουλής κ. Πολίτης μάς βοήθησε να καταλάβουμε καλύτερα το σκεπτικό της συντεχνιακής απληστίας: «Εχετε δει κανέναν εργαζόμενο να του δίνουν χρήματα και να λέει όχι;», είπε. Σωστά: έχετε δει κανέναν πρόεδρο Βουλής να του δίνεται η δυνατότητα να διορίσει συγγενείς του, συνεργάτες του ή «πελάτες» του και να λέει όχι; Γιατί τότε να πει όχι ο κάθε Πολίτης; Γιατί να δεχθεί την απώλεια των όποιων κεκτημένων της η κάθε κοινωνική ομάδα; Αφού κανείς συνδικαλιστής δεν έμαθε τι σημαίνει αυτο-περιορισμός αλλά παιδαγωγήθηκε από τους πολιτικούς στην πλεονεξία και την ιδιοτέλεια, το μόνο που απομένει είναι η λεηλασία των κοινών. Ο,τι αρπάξουμε καλό είναι… Οι κλασικοί στοχαστές το είχαν προβλέψει: η διεφθαρμένη πολιτεία είναι αυτή στην οποία οι πολίτες ενδιαφέρονται τι μπορούν να πάρουν παρά τι να συνεισφέρουν στα κοινά.
Από τη Μεταπολίτευση και μετά καθιερώσαμε το «αυτοδιοίκητο» μερικών σημαντικών θεσμών (της Βουλής, των πανεπιστημίων κ.λπ.). Πώς χρησιμοποιήθηκε; Κυρίως για να αποκτήσουν προνόμια οι ισχυροί των θεσμών αυτών εις βάρος της υπόλοιπης κοινωνίας. Η «αυτοδιοίκηση» απετέλεσε το φύλλο συκής της προσοδοθηρίας. Τα οργανωμένα συμφέροντα καταχράστηκαν την εμπιστοσύνη που απέσπασαν. Το προβλέψιμο αποτέλεσμα ήταν η σταδιακή απαξίωση των θεσμών και, τελικά, ο έσχατος εκφυλισμός τους. Ο κασιδιωταρισμός είναι το ανώτατο στάδιο του σιουφισμού!
* Ο κ. Χ. Κ. Τσούκας είναι καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κύπρου και Warwick.
Πηγή: Καθημερινή
