ΠΟ158: Αλέν Μπαντιού και ισότητα

ΠΟ158: Αλέν Μπαντιού και ισότητα

1. Ο Alain Badiou (γεν. 1937) είναι Γάλλος και μάλιστα “φιλόσοφος” πανεπιστημιακός και μάλιστα κομμουνιστής αμετανόητος που τείνει προς τον Μαοϊσμό (έχοντας γράψει με τον Slavoj Zizek, φιλαράκι του κ. Τσίπρα, το Mao: De la pratique et de la contradiction, 2008). Είναι από τους ελάχιστους που υπάρχουν ακόμα στην πολιτισμένη Δύση αυτού του υπό εξαφάνιση είδους. Εντούτοις, μερικοί Έλληνες καθηγητές “φιλόσοφοι” τον θεωρούν “έναν από τους σημαντικότερους της εποχής μας”.

Είναι πολυγραφότατος και πολλά βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες, μα κανένα στα Ελληνικά. (Υπάρχουν άριστες μεταφράσεις στα Αγγλικά). Σημαντικά θεωρούνται –

L’ étre et l’ Événement (1988) – “Το Είναι και το Συμβάν”.

Logiques des mondes. L’ étre et l’ événement 2 (2006) – “Λογικές των κόσμων. Το Είναι και το Συμβάν 2”.

Circonstance 5: L’hypothése communiste (2008) – 5η Περίπτωση: Η κομμουνιστική υπόθεση”.

La République de Platon (2012) – Η “Πολιτεία” του Πλάτωνα (ένας διάλογος σε 16 κεφάλαια).

L’ immanence des vérités (2018) – Η εμμένεια των αληθειών.

2. Η σκέψη του Μπαντιού εκτείνεται στη φιλοσοφία, στην Πολιτική Οικονομία και στα Μαθηματικά και προβάλλεται ως ένα πλήρες φιλοσοφικό σύστημα. Μόνο που δεν είναι. Διότι τα φιλοσοφικά του διανοήματα είναι πολύ μπανάλ.

Και δεν θα μπορούσαν να είναι σοβαρά και ρεαλιστικά αφού έχει ως οδηγούς του τα γελοία συνθήματα της Γαλλικής Επανάστασης 1789 “ισότητα, ελευθερία, αδελφοσύνη”, τις ουτοπικές θεωρίες του αιθεροβάμονα κομμουνισμού, τις ανοησίες του Μάη 1968 και παρόμοιες σαπουνόφουσκες.

Το “είναι” δεν είναι απλό κι ενιαίο μα αποτελείται από άπειρες πολλαπλότητες και σε αυτή τη μη-ενιαία πολλαπλότητα γίνονται τα “συμβάντα” ως στιγμιαίες εκλάμψεις που εξαφανίζονται ακαριαία μα αφήνουν κάποιο ίχνος στο πολύπτυχο είναι – σαν αστραπή εν αιθρία. Δηλαδή είναι αναίτια!

Η φιλοσοφία, ισχυρίζεται, συναρτάται σε 4 πεδία της ανθρώπινης ζωής – επιστήμη, τέχνη, πολιτική, έρωτας. Και φυσικά δεν βλέπει πόσο ασύμβατα είναι αυτά τα πεδία – και αφήνει έξω τη θρησκευτική ή μυστικιστική αναζήτηση.

3. Το ενδιαφέρον μου όμως είναι για τη σαθρή πολιτικο-οικονομική του σκέψη.

Υπάρχουν, διακηρύσσει, ανισότητες στον καπιταλιστικό κόσμο και αυτές αυξάνονται. Και δεν θα καταπολεμηθούν επιτυχώς μέσα στον καπιταλισμό (πολύ ορθά) μα μόνο με τον “εξισωτικό κομμουνισμό” (πολύ λάθος)!

Έχει κάποια κατανόηση πως ο υπαρκτός κομμουνισμός δεν επέφερε τα ζητούμενα αγαθά και προκάλεσε αρκετή δυστυχία, μα ο Μπαντιού πιστεύει πως δεν δοκιμάστηκε επαρκώς (!!! για να φέρει περισσότερη δυστυχία;) και θα γίνει αργά έστω πράξη από μαζικά κινήματα, όχι από την κομμουνιστική πρωτοπορία (πάλι αναίτιο θαύμα κεραυνού εν αιθρία). Αλλά συγχρόνως αμφισβητεί την πλήρη αποτυχία της μαοϊκής προσπάθειας την οποία οι ίδιοι τώρα οι Κινέζοι έχουν απαρνηθεί πλήρως.

Και από τον Πλάτωνα παίρνει μόνο τον κομμουνισμό και το υποτιθέμενο κλειστό σύστημα της ιδανικής Πολιτείας του με τους φύλακες, την κοινοκτημοσύνη κλπ.

4. Πιστεύει πως το βασικό σφάλμα στον καπιταλισμό είναι η ατομική ιδιοκτησία και απορρίπτει όλη τη σύγχρονη πολιτική προσπάθεια κατά των οικονομικών ανισοτήτων: “Η πολιτική που δεν θέτει το ερώτημα της ιδιοκτησίας είναι”, ισχυρίζεται, “πολιτική διαχείρισης της κρατικής εξουσίας”.

Ακόμα μια πολύ μπανάλ διαπίστωση. Και είναι φανερό πως αυτό που ο ίδιος δεν καταλαβαίνει καθόλου είναι το θέμα της ιδιοκτησίας. Διότι κάποια ιδιοκτησία αποκλειστική και απόλυτη μέσα στο νορμάλ πλαίσιο της κοινωνίας μας και του ευρύτερου γεωφυσικού περιβάλλοντος είναι απαραίτητη. Τα παπούτσια και τα εσώρουχα που ο ίδιος φοράει πρέπει να είναι αποκλειστικά δικά του όπως και το φαγητό στα γεύματά του. Δεν μπορούν αυτά (και άλλα πολλά) να ανήκουν συγχρόνως σε άλλους!

Η διαφορά έγκειται στην ιδιοκτησία της γης, όχι των άλλων αγαθών.

Μα όπως φανερώνει απίστευτη επιπολαιότητα σε αυτό το σημείο, άλλη τόση δείχνει και στις αναπόδεικτες και μάλλον πλαστές αναφορές του σε μαθηματικούς όπως οι Cantor, Gödel και Cohen. Πουθενά δεν δείχνει πως λειτουργούν οι μαθηματικές τους διατυπώσεις, στις οποίες αναφέρεται σποραδικά, ενώ τα δυσνόητα (και ακατανόητα) μεταφυσικά του διανοήματα δεν σχετίζονται με αυτές!

5. Επιστρέφω στην “ισότητα” και τελειώνω με αυτήν. Ποτέ, με κανένα πολιτικό καθεστώς δεν θα υπάρξει καμιά ισότητα, οικονομική ή άλλη. Διότι απλούστατα οι άνθρωποι δεν γεννιούνται ίσοι παρά τις όποιες ομοιότητες και τις όποιες ίδιες οργανικές λειτουργίες. Διαφέρουν πάρα πολύ στον νου και στη νοημοσύνη τους!

Όπως έγραψε με πολλή οξυδέρκεια ο Γάλλος, επίσης, διάσημος συγγραφέας Ονορέ ντε Μπαλζάκ – “Η ισότητα μπορεί να είναι δικαίωμα, μα καμιά δύναμη στον κόσμο δεν θα την κάνει γεγονός”!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *