Τ145: Γιώργος Ιβάνωφ – Σαϊνόβιτς

Τ145: Γιώργος Ιβάνωφ – Σαϊνόβιτς

- in Ταυτότητα
0

1. Αν είστε Θεσσαλονικείς ίσως να τον έχετε ακουστά, αλλιώς σας είναι άγνωστος. Όμως, εκτελέστηκε στην Καισαριανή 4/1/1943 από τους Γερμανούς ως αντιστασιακός πράκτορας των Άγγλων.

Ο Jerzy Iwanow–Szajnowicz γεννήθηκε στη Βαρσοβία το 1911 γιος μιας Πολωνέζας και του Ρώσου συνταγματάρχη Κόμη Vladimir Ivanov. Αργότερα οι γονείς του χώρισαν. Ο πατέρας πέθανε στον Καύκασο. Η μητέρα ξαναπαντρεύτηκε τον Έλληνα Γιάννη Λαμπρινίδη και μετοίκησαν στη Θεσσαλονίκη το 1926.

Ο νεαρός Γιώργος αρίστευσε στην κολύμβηση με τον Ηρακλή (πρωταθλητής στο ελεύθερο το 1934) και διακρίθηκε στο πόλο στην Πολωνία όπου πήγε σχολείο. Σπούδασε Αγρονομία στο Πανεπιστήμιο Louvain του Βελγίου κι έκανε μεταπτυχιακά στο École Nationale, Παρίσι, οπότε γύρισε στην Ελλάδα.

2. Έλληνας και Πολωνός υπήκοος μιλούσε Ελληνικά, Πολωνικά, Ρωσικά, Γαλλικά, Γερμανικά και Αγγλικά άπταιστα.

Η γερμανική εισβολή την Πολωνία (Σεπτ. 1939) τον βρήκε στην Ελλάδα. Αφού δεν μπορούσε να πολεμήσει εκεί, οργάνωσε Πολωνούς στρατιωτικούς που είχαν ξεφύγει από τους Ναζί πρώτα και τους Ρώσους μετά, να μεταβούν από την Ελλάδα στην Μέση Ανατολή για την ίδρυση στρατού Πολωνών σε εξορία.

Όταν οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Ελλάδα (Απρ. 1941) ο Γιώργος Ιβάνωφ-Σαϊνόβιτς δραπέτευσε στη Χάιφα όπου προσχώρησε σε μια Πολωνική μονάδα.

Οι Σύμμαχοι αναγνώρισαν τις ικανότητες και το θάρρος του πολυτάλαντου νέου και η βρετανική Special Operations Executive αφού τον εκπαίδευσε κατάλληλα τον μετέφερε με υποβρύχιο κοντά στη Νέα Μάκρη να οργανώσει δίκτυο πληροφοριών και δολιοφθορών, το οποίο και έκανε.

3. Σύντομα το μικρό δίκτυο του από πατριώτες μάζευε πληροφορίες για νηοπομπές και μετακινήσεις στρατού και τις έστελνε στο Κάιρο.

Τον Δεκέμβριο 1941 ένας συνεργάτης του, ο Κωνστ. Πόντος, τον πρόδωσε στους Γερμανούς οι οποίοι τον συνέλαβαν. Μα σε τρεις μέρες ο γενναίος Γιώργος Ιβάνωφ-Σαϊνόβιτς δραπέτευσε και συνέχισε το έργο του. Οι Γερμανοί τον επικήρυξαν για 500.000 δραχμές.

Τον Μάρτιο 1942 και τον Αύγουστο κολύμπησε στον Σκαραμαγκά και τοποθέτησε εκρηκτικά στα υποβρύχια  U-133 και U-372 αντίστοιχα. Και τα δύο γερμανικά σκάφη εξερράγησαν όταν βγήκαν στα ανοιχτά.

Αργότερα βυθίστηκε με εκρηκτικά το ισπανικό San Isidore που μετέφερε όπλα. Στην Πάρο κατόρθωσε να βυθίσει με όμοιο τρόπο αρκετά ιταλικά μεταγωγικά. Μετά εκτροχίασε ένα τρένο που μετέφερε πολεμοφόδια και εισχωρώντας στο Ελληνικό ανατίναξε μερικά γερμανικά αεροσκάφη και ντεπόζιτα καυσίμων.

4. Η σπουδαιότερη συνεισφορά του στον αντιστασιακό αγώνα ενάντια στους κατακτητές θεωρείται το σαμποτάζ που οργάνωσε με άλλους πατριώτες στο εργοστάσιο Μαλτσινιώτη όπου επισκευάζονταν οι μηχανές των αεροπλάνων της Λουφτβάφε. Μέσα στους κινητήρες τοποθέτησαν ένα υλικό που θα διαλυόταν σε επαφή με λάδι. Υπολογίστηκε πως αυτή η δολιοφθορά προκάλεσε την πτώση τουλάχιστον 400 αεροπλάνων τους επόμενους 6 μήνες!

5. Το φθινόπωρο 1942 οι Γερμανοί τον συνέλαβαν πάλι, μα εκείνος πάλι δραπέτευσε. Ωστόσο, τον ξανασυνέλαβαν τον Νοέμβριο.

Αυτή τη φορά καταδικάστηκε σε θάνατο.

Καθώς εκείνος και μερικοί συνεργάτες οδηγούνταν στον τόπο εκτέλεσης, έκανε πάλι απόπειρα να δραπετεύσει. Πυροβολήθηκε όμως στο πόδι και τον έσυραν και τον έδεσαν σε έναν πάσσαλο.

Καθώς τον πυροβολούσαν, φώναξε – «Ζήτω η Ελλάς, ζήτω η Πολωνία».

Αργότερα πήρε ανώτατες πολεμικές διακρίσεις από τη Βρετανία και την εξόριστη στο Λονδίνο κυβέρνηση της Πολωνίας.

Το 1976 η ελληνική κυβέρνηση του απένειμε το Ανώτατο Πολεμικό Παράσημο «Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας».

Στη Θεσσαλονίκη του έστησαν ανδριάντα. Στον Ηρακλή ονόμασαν μια αίθουσα «Ιβανόφειο» και προς τιμήν του οργανώνεται ο ετήσιος κολυμβητικός αγώνας – τα Ιβανόφεια.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *