1. Στο προηγούμενο άρθρο του ιδίου τίτλου έγραψα για την κατωφερή πορεία της ανθρωπότητας, όπως την παρουσίασαν ο Ησίοδος στην Ελλάδα, οι Πέρσες και Ιουδαίοι στην Εγγύς Ανατολή και, πιο πέρα και πιο παλιά, η Βεδική Παράδοση των Ινδιών. Είναι μια αντίληψη της ιστορίας της ανθρωπότητας που παρουσιάζει την εξελικτική πορεία μας όχι ως άνοδο και βελτίωση αλλά ως κάθοδο και παρακμή. Και αυτό το ξετύλιγμα, η γενικότερη πτώση, γίνεται σε μεγάλες Εποχές.
Η όλη ιδέα είναι συγχρόνως και μια εξήγηση για την παρατηρούμενη πτώση των πολιτισμών, τη χειροτέρευση των ηθών και τη σταδιακή μείωση των χρόνων ζωής των ανθρώπων. Η Βεδική Παράδοση δεν δίνει έμφαση στην σμίκρυνση της διάρκειας της ανθρώπινης ζωής• οι Περσικές πηγές (και οι Μεσοποτάμιες) αναφέρουν το γεγονός δίνοντας τις μειούμενες ηλικίες των βασιλιάδων τους ενώ η Παλαιά Διαθήκη των Ιουδαίων αναφέρει τους προ του κατακλυσμού απόγονους του Αδάμ να ζουν πολλούς αιώνες με τον Μαθουσάλα να φθάνει τα 969 έτη (Γένεσις κεφ 5) αλλά μετά τον κατακλυσμό ο Νώε ζει μόλις 400 (κεφ 12) και ο Αβραάμ και άλλοι 175 έτη (κεφ 25). Ο Ησίοδος όμως τονίζει αυτή την αλλαγή λέγοντας πως κάποια ώρα οι άνθρωποι θα ζουν τόσο λίγο που ακόμα και τα βρέφη θα έχουν γκρίζες τρίχες στους κροτάφους τους (πολιοκρόταφοι τελέθουσιν στο Έργα και Ημέραι 181).
Βέβαια, αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η μείωση του σθένους, η συρρίκνωση της νοημοσύνης, η πτώση της αρετής και η συνακόλουθη παρακμή στα ήθη και στον τρόπο ζωής.
2. Υπάρχουν δύο σημαντικές διαφορές μεταξύ Ησιόδου και Βεδικής Παράδοσης. Η πρώτη αφορά στον αριθμό των Εποχών και η δεύτερη στη διάρκειά τους.
Στο Έργα και Ημέραι (169-201) ο Ησίοδος αναφέρει πέντε γένη ανθρώπων ή Εποχές παρεμβάλλοντας την Ηρωική Εποχή ανάμεσα στο Χάλκινο γένος και το Σιδερένιο.
Η Βεδική Παράδοση μιλάει μόνο για τέσσερις Εποχές τα yuga : Kṛta- ή Sat- γιούγκα, Tretā, Dvāpara και Kali γιούγκα. Αλλά στο τέλος του κάθε γιούγκα υπάρχει μια μεταβατική περίοδος που λέγεται sandhi ‘συγκυρία, σύνδεση’. Σε αυτή την περίοδο στο τέλος του Dvāpara γιούγκα (=Χάλκινη) και πριν το Κάλι (=Σιδερένια) πρωταγωνίστησαν οι μεγάλοι πολεμιστές-ήρωες (kṣatriyas, ξχιάτριγιες) οι οποίοι μετά από επικές μάχες αλληλοεξοντώθηκαν, όπως περίπου έγινε και με τους χάλκινους πολεμιστές και τους μεταγενέστερους ήρωες του Ησίοδου. Όπως οι ημίθεοι και μερικοί άλλοι ήρωες του Ησίοδου πήγαν μετά θάνατο στα νησιά των μακάρων έτσι και μερικοί πολεμιστές της Ινδίας πήγαν στον ύψιστο Ουρανό (=παράδεισο).
Αυτή η διαφορά, λοιπόν, εξηγείται επαρκώς.
3. Το δεύτερο ενδιαφέρον στοιχείο στη Βεδική περιγραφή αφορά τη διάρκεια των Εποχών, οι οποίες σχηματίζουν μια ‘Μεγάλη Εποχή’ mahāyuga.
Kṛta- ή Sat- = 1.728.000 έτη
Tretā = 1.296.000 έτη
Dvāpara = 864.000 έτη
Kali γιούγκα = 432.000 έτη
Mahāyuga = 4.320.000 έτη
Αυτοί οι αριθμοί δεν μπορούν να συσχετισθούν εύκολα με όσα είναι γνωστά για την ηλικία του τωρινού ανθρώπου, δηλαδή, του homo sapiens sapiens. Αυτός, λένε οι παλαιοντολόγοι, πρωτοεμφανίστηκε μόλις πριν από 200.000 χρόνια. Όμως, στα μισά του 20ου αιώνα οι παλαιοντολόγοι έδιναν μόλις 40.000 για την εμφάνιση του homo sapiens sapiens; μετά ο αριθμός αυξήθηκε σταδιακά στις 80.000, στις 100.000, στις 150.000 και τώρα στις 200.000. Μπορεί να έχουμε νέες ανακαλύψεις που θα σπρώξουν την ανθρώπινη εμφάνιση πολύ πιο πίσω. Άλλωστε, υπήρχαν άνθρωποι άλλου τύπου πολύ νωρίτερα – εκτός από τον Νεάντερταλ που είχε, όπως φαίνεται, εγκέφαλο μεγαλύτερο από τον δικό μας.
4. Τέτοιοι, και άλλοι υπολογισμοί κάνουν μερικούς να υιοθετούν πολύ μικρότερες διάρκειες για τις Εποχές και, με βάση την τεχνολογική πρόοδο, να ισχυρίζονται πως, σύμφωνα με τη δική τους ερμηνεία του βεδικού συστήματος, βρισκόμαστε στη Χρυσή Εποχή, Kṛtayuga!
Οπωσδήποτε, και σε παλαιότερες ιστορικές περιόδους υπήρξαν εγκλήματα, βαρβαρότητες, δουλεία και γενοκτονία. Είναι όμως σίγουρο πως ουδέποτε έφθασαν ή έστω πλησίασαν τη βαρβαρότητα και απανθρωπιά του 20ου αιώνα.
Ας πάρουμε πρώτα τους θανάτους σε πολέμους:-
Πρώτος παγκόσμιος (1914-18): 15.000.000
Δεύτερος (1937-45): 55.000.000
Κορέα (1949-53): 2.800.000
Ινδοκίνα-Βιετνάμ (1960-75): 3.500.000
Αφγανιστάν (1979-2001): 1.800.000
Εμφύλιοι πόλεμοι :-
Ρώσικος (1917-22) : 9.000.000
Κινέζικος (1928-49) : 5.600.000
Κονγκό (1998 → ) : 3.800.888
Νιγηρία (1966-70) : 1.000.000
Σε διάφορες δικτατορίες :-
Μάο Τσε Τουγκ (1949-75) : 40.000.000
Στάλιν (1924-53) : 20.000.000
Καμπότζη (1975-91) : 1.875.000
Βορ. Κορέα (1948 → ) : 2.000.000
Βιετνάμ (1975 → ) : 430.000
Φράνκο, Ισπανία (1939-75) : 100.000
Γιουγκοσλαβία (1945-80) : 200.000
Σε γενοκτονίες :-
Αρμενίων από Τούρκους (1915-23) : 1.500.000
Ρουάντα (1959-95) : 1.350.000
Ινδία (Μουσουλμάνοι και Ινδουιστές μόνο στο 1947) : 500.000
Αυτές είναι μερικές μόνο στατιστικές από τις σελίδες 22-24 στο βιβλίο The Devil’s Delusion του David Berlinski (2009, New York, Basic Books, Perseus Books Group). Σε αυτές ας προστεθούν τα πολυποίκιλα βασανιστήρια, οι φυλακίσεις και άλλα καταπιεστικά μέτρα, που επέβαλαν σε όλες αυτές τις συγκυρίες οι δυνάμεις εξουσίας.
5. Σύμφωνα με τη Βεδική Παράδοση το Kaliyuga (Σιδερένια Εποχή) άρχισε το 3102 πριν την Τρέχουσα Χρονολογία.
Για την περίοδο πριν το 3100 δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα. Οι μεγάλοι γνωστοί πολιτισμοί (Κοιλάδα του Ινδού, Μεσοποταμία, Αίγυπτος) ξεπρόβαλαν την ίδια εποχή, περίπου γύρω στο 3000. Αργότερα ήρθε ο κινέζικος πολιτισμός και αργότερα ο ελληνικός. Με εξαίρεση τον Ινδικό που αναπτύχθηκε σχετικά ειρηνικά μέχρι το 2000, όλοι οι άλλοι πολιτισμοί εισβάλλουν στην ιστορική περίοδο με αρκετή βιαιότητα, με επεκτατικούς πολέμους, λεηλασίες, πειρατείες, υποδουλώσεις (δουλεία) και όμοιες βαρβαρότητες, που όμως ποτέ δεν έφθασαν την κλίμακα του 20ου αιώνα όπως πιο πάνω στη §4.
Σήμερα έχουμε και τη φοβερή ρύπανση του περιβάλλοντος παγκοσμίως. Καμιά κυβέρνηση δεν μοιάζει να θέλει πραγματικά να την περιορίσει.
Επιπλέον, στατιστικές στην Ευρώπη και Αμερική δείχνουν μεγάλη πτώση στις νοητικές ικανότητες των νεότερων γενεών. Ο J.C. Pearce δείχνει στη μελέτη του The Biology of Transcendence (2002, Rochester, Park Street Press, σ 106-113) πως σε “υπανάπτυκτες” ή πρωτόγονες αγροτοκτηνοτροφικές χώρες τα παιδιά έχουν κατά μέσο όρο επίγνωση του περιβάλλοντος 25-30% υψηλότερη από παιδιά σε τεχνολογικά ανεπτυγμένες χώρες. Δείχνει επίσης πως ενώ το 1950 έφηβοι στα γυμνάσια είχαν ένα λεξιλόγιο περίπου 25.000 λέξεων, το 2000 είχαν μόλις 10.000. Και ακόμα, ενώ το 1970 μπορούσαν να διακρίνουν περίπου 300.000 ήχους το 2000 πολλοί δεν ξεπερνούν τις 100.000• και ενώ μπορούσαν να διακρίνουν περίπου 350 αποχρώσεις ενός χρώματος, το 2000 έφθαναν μόλις τις 130. Αυτά είναι μόνο μερικά δείγματα.
Να πιστέψουμε άραγε σε αυτή την κατωφερή κίνηση ή να την αποδώσουμε στην αρχαία μυθοπλασία και μια ονειρική αναπόληση ότι λόγω παροντικών άμεσων δυσκολιών – “κάθε πέρσι και καλύτερα”;
Αναμφίβολα προοδεύουμε αλματωδώς στην πληροφορική και τεχνολογία. Εξίσου αναμφίβολα προοδεύουμε στην ανηθικότητα, στη νοητική αδυναμία, στην οργανική ασθένεια και γενικότερα σε μια εκφυλιστική παρακμή – όπως δείχνουν τα στοιχεία.