1. Η Δημοκρατία είναι απλωμένη σε όλα τα μήκη και πλάτη και όμως δεν βρίσκεται πουθενά. Όπως μερικά φυτά, ριζώνει εύκολα μα δεν παράγει άνθη παρά μια φορά στα 50 έτη κι εξίσου εύκολα ξεραίνεται.
Μπορεί να είναι το καλύτερο από τα εφικτά πολιτεύματα μα είναι δύσκολο και διαστρέφεται πολύ εύκολα. Οι πολίτες, οι δημοκράτες οι ίδιοι ανέχονται την κάθε διαστροφή διότι οι ίδιοι την επιφέρουν με την άγνοια, την αλαζονεία και την απληστία τους.
Στη χώρα μας είναι πολύ εύκολο να εντοπισθεί η στρέβλωση και η συνακόλουθη ανωμαλία: έχουμε πρωθυπουργική δικτατορία που γίνεται αποδεκτή από τους πάντες παρά τα άρθρα του Συντάγματος και άλλων νόμων και τούς θεσμούς που υποτίθεται την περιορίζουν.
Αλλά δεν υπάρχει πολιτεία όπου η Δημοκρατία λειτουργεί ομαλά και ικανοποιεί τους πολίτες της.
2. Οι βαρύγδουπες μελέτες, συνδιασκέψεις κλπ. περί Δημοκρατίας – κοινωνικές, πολιτικές, νομικές, φιλοσοφικές κλπ. – είναι σαχλαμάρες.
Πρώτα-πρώτα, όπως έχω γράψει επανειλημμένα, η λέξη ‘δημοκρατία’ είναι μια μεγάλη ψευδαπάτη. Ο όρος αυτός αντικαθιστά στην πραγματικότητα τη «Δικαιοσύνη», που είναι η αληθινή λαχτάρα όλων μας.
Και η Δικαιοσύνη είναι μια γνώση που φωλιάζει στο αγνό βάθος της καρδιάς κάθε ανθρώπου, και ορίζει ο καθένας να έχει αυτό που φυσικά του αξίζει: κάθε άνθρωπος να έχει ελεύθερη πρόσβαση στα συμπαντικά στοιχεία αέρα, φως και γη, και ο εργαζόμενος το πλήρες προϊόν της εργασίας του.
Και για όσο οι όροι της Δικαιοσύνης δεν πραγματώνονται θα υπάρχουν ταραχές, φασαρίες και δυστυχία. Και ας υπάρχουν άρτιοι χάρτες δικαιωμάτων· ας ισχύει η βούληση της πλειοψηφίας· ας προστατεύονται οι μειονότητες και τα γραπτά και άγραπτα δικαιώματα!
3. Μόνο η πραγμάτωση των όρων της Δικαιοσύνης, η πλήρης εκδήλωση της γνώσης στην αγνή καρδιά θα επιφέρει «δημοκρατία» που είναι η συνεχής εξωτερίκευση της βούλησης να κάνεις αυτό που θέλεις οι άλλοι να κάνουν σε σένα. Διότι μόνο αυτή εξασφαλίζει και λαϊκή κυριαρχία και λαϊκά πανανθρώπινα δικαιώματα κι ελευθερία κι ευτυχία.
Νομοθεσίες και θεσμοί είναι μόνο στάχτη στα μισάνοιχτα μάτια του ονειροπαρμένου κόσμου που βαριανασαίνει και γρυλλίζει με άγνοια, αλαζονεία και απληστία και δημιουργεί κόμματα και πολιτικάντηδες που αλαλάζουν στην ίδια Βαβέλ κι επιδιώκουν μόνο «τα καλά και συμφέροντα» τα δικά τους.
Άπειρες ομιλίες έχουν εκφωνηθεί στη γνωστή μας ιστορία και άπειρες πραγματείες έχουν εκδοθεί ενώ οι αναγκαίοι θεσμοί έχουν άπειρες φορές εκπονηθεί. Μα η δικαιοσύνη μας διαφεύγει και η δημοκρατία μένει μόνο ένα σύνθημα λαοπλάνων και γράμμα νεκρό του λαού.
4. Η δημοκρατία προϋποθέτει παιδεία με την οποία πραγματώνεται η έμφυτη γνώση του Δικαίου κι εξωτερικεύεται η αδιάκοπή βούληση για το καλό όλων των ανθρώπων.
Εφόσον αυτή η παιδεία δεν εφαρμόζεται στο επίπεδο του έθνους η δημοκρατία θα είναι αδιάκοπη δυστυχία καθώς θα επικρατεί ο πελατειακός κρατισμός που επιδιώκει μόνο «τα καλά και συμφέροντα» τα δικά του, όλων εκείνων που τον προωθούν και τα δικά «μου», φυσικά.
Η συγκεκριμένη παιδεία συνίσταται στην αναχαίτιση και τιθάσευση του εγωισμού ως άγνοια, αλαζονεία και απληστία. Και τότε αναδύεται η δικαιοσύνη που είναι η αδιάκοπη βούληση σε κάθε εξαγνισμένη καρδιά να κάνει αυτό που θέλει να κάνουν οι άλλοι αποδίδοντας στον καθένα αυτό που του πρέπει ως άνθρωπος και στον εργαζόμενο το πλήρες φυσικό προϊόν της εργασίας του.