Η κρίση της πανδημίας έχει δείξει για μια ακόμα φορά την κρίση στις ηγεσίες της ΕΕ και γενικότερα στους λαούς της.
Αντί για ένα συντονιστικό όργανο που θα καθοδηγούσε τις χώρες σε κοινή δράση κατά (του μεταναστευτικού κινδύνου και) της πανδημίας, τα κράτη–μέλη αφήνονται το καθένα ξεχωριστά να βρεί λύσεις.
Υπάρχουν η Ευρωβουλή και η Κομισιόν, μα δεν υπάρχει Ευρωπαϊκή Κυβέρνηση ούτε, βέβαια, Ευρωπαϊκό Κράτος. Υπάρχει το κοινό νόμισμα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μα δεν υπάρχουν θεσμοί για την εξωτερική πολιτική, για την υγεία, για την άμυνα. Και δεν υπάρχει στρατός Ευρωπαϊκός ενώ κάθε κράτος–μέλος έχει τις δικές του ένοπλες δυνάμεις.
Οι διάφοροι λαοί θέλουν και δεν θέλουν μια ΕΕ με όλη τη σημασία της λέξης. Θέλουν τη μεγάλη ενωμένη πολιτικοοικονομική μονάδα με όλα τα καλά που προσφέρει, μα δεν θέλουν να παραχωρήσουν τη δική τους εθνική κυριαρχία.
Αυτή η βαθύτατη αγκύλωση ήταν φανερή στην οικονομική κρίση το 2009 και στις αρχές του 2010. Είναι φανερή και τώρα με την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού.
Δεν υπάρχει αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια παρά μόνο στα λόγια, στις δηλώσεις των αξιωματούχων. Και δεν υπάρχει αυτή η κατάσταση διότι δεν υπάρχει το πνεύμα της ενότητας που απαιτεί την παραχώρηση πολλών απόψεων της εθνικής κυριαρχίας.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός κραυγάζει και ικετεύει τώρα που ο λαός του σπαράζει στην ύπουλη διείσδυση του θανατηφόρου ιού. Μα μόλις πριν ένα χρόνο και για μεγάλα διαστήματα άλλοι ηγέτες καραγκιόζηδες σαν τον Σαλβίνι απειλούσαν με πολιτικές ενάντια στην ΕΕ και μιλούσαν ανοικτά για έξοδο από την ΕΕ.
Σε όλες τις χώρες της ΕΕ υπάρχουν ισχυρά κόμματα που εναντιώνονται στην ενότητα της Ευρώπης, κυρίως ακροδεξιά και μερικά απλώς αντι-ευρωπαϊκά. Τώρα με την κρίση της πανδημίας αυτά όλα έχουν λουφάξει, αναγνωρίζοντας πως ο υγειονομικός κίνδυνος είναι πολύ σοβαρός και καμιά χώρα δεν θα μπορέσει μόνη και αβοήθητη να αντεπεξέλθει όχι μόνο στην πανδημία που έτσι κι αλλιώς μόνη της ουσιαστικά την πολεμά, μα κυρίως στις οικονομικές επιπτώσεις που θα είναι πολύ επώδυνες.
Και τώρα ξαφνικά η Γερμανία, που υποτίθεται βρίσκεται στο πηδάλιο, δείχνει να είναι σκλάβα στις δικές της αγκυλώσεις κι εμμονές, ανίκανη να δράσει δυναμικά με μεγαλοψυχία κι ευελιξία. Δεν το θέλει.
Έχουν ξεχάσει οι Γερμανοί πως ανορθώθηκαν από τα φοβερά χαλάσματα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου (τον οποίο εκείνοι ξεκίνησαν με απερίγραπτη φαυλότητα και μεγαλομανία) χάρη στη μεγαλοψυχία των άλλων Εθνών και κυρίως της Αμερικής με το Σχέδιο Marshall. Όχι μόνο δεν επιβλήθηκαν αυστηροί όροι για αποζημιώσεις όπως στο τέλος του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου, μα δόθηκε στην ηττημένη, ερειπωμένη κυριολεκτικά χώρα γενναιόδωρη βοήθεια και προστασία (ενάντια στις βλέψεις της κομμουνιστικής Σοβιετίας) για να ανασυγκροτηθεί.
Με τη συμφωνία του Λονδίνου (1953) η Αμερική και άλλα 19 κράτη διέγραψαν το 46% του προπολεμικού και το 52% του μεταπολεμικού χρέους της παραχωρώντας δάνεια με χαμηλό επιτόκιο και όποια άλλη βοήθεια.
Αν τώρα νομίζουν ή κάνουν πως νομίζουν πως δεν έχουν ανάγκη κανένα και θα τα βγάλουν πέρα μόνοι τους, Γερμανοί και Ολλανδοί (και άλλοι λαοί όπως οι Πολωνοί και Ούγγροι) κάνουν σοβαρό λάθος. Διότι καμιά χώρα δεν είναι απομονωμένη νήσος και δεν θα υποστεί κάποιες οδυνηρές συνέπειες σε θανάτους και σε οικονομική ύφεση από την πανδημία. Ειδικά η Γερμανία που στηρίζεται υπερβολικά σε εξαγωγές.
Μόνο η τόνωση των ευρωπαϊκών αγορών (πάλι με την ευλογία της αλληλεγγύης τώρα μα και μετά την πανδημία) θα λειτουργήσει σαν βάλσαμο στην προβλεπόμενη ζημιά 10%.
Δυστυχώς δεν υπάρχουν τα γενναία βήματα που απαιτεί η κρίση. Μέτρα και σχέδια που έπρεπε να είχαν γίνει κι εφαρμοστεί αυτόματα νωρίτερα δεν έγιναν και δεν φαίνονται να υλοποιούνται στον άμεσο ορίζοντα.
Δυστυχώς οι Γερμανοί αποδεικνύονται πολύ κατώτεροι των περιστάσεων σε μια κρίση όπου, επειδή δεν είναι πρώτιστα οικονομική, δεν έχουν το πάνω χέρι, με την έννοια πως υποφέρουν και αυτοί όπως τα άλλα κράτη.
Δυστυχώς ούτε οι άλλες ηγεσίες είναι πολύ καλύτερες. Πάσχουμε από έλλειψη!
Διότι στις συνθήκες «κανονικότητας» ούτε κι εκείνες δρούσαν για την προώθηση της πραγματικής Ενότητας μα κοίταζαν, όπως τώρα πάλι, το εθνικό συμφέρον.
