1. Συνεχίζω με τη μυθολογία των Αυστραλών Αβορίγινων.
Το 1926 ο καθηγητής A. Radcliffe–Brown διαπίστωσε πως όλα τα Έθνη των Αβορίγινων έχουν ένα κοινό μύθο για ένα ερπετό/φίδι, υπερφυσικό, κάποτε αρσενικό κι άλλοτε θηλυκό, πανίσχυρο, που συνήθως ήταν δημιουργικό μα ενίοτε απειλητικό: σχετιζόταν στις διάφορες εκδοχές του μύθου με ένα σκοτεινό μέσα στον Γαλαξία (Milky Way) κυμάτισμα και το ουράνιο τόξο και ζούσε ως πλάσμα και πνεύμα στα βαθύτερα πηγάδια και ποτάμια, σε νερόλακκους και λίμνες και όλες τις υδάτινες μάζες της χώρας. Εκδηλώθηκε ως ουράνιο τόξο, βροχή και τρεχάμενο νερό και μεγάλη δύναμη, διαμορφώνοντας κάθε τοπίο (φαράγγια και κοιλάδες) κάποτε τραγουδώντας, άλλοτε μουρμουρίζοντας ή μουγκρίζοντας, κάποτε καταπίνοντας και άλλοτε καταπνίγοντας ανθρώπους, ενδυναμώνοντας τους γνωστικούς με ικανότητες θεραπείας ή βροχοποίησης και βλάπτοντας ανόητους και κακούς με αρρώστιες και θάνατο.
Radcliffe – Brown, AR 1926: “The Rainbow-Serpent Myth of Australia” Journal of the Royal Anthropological Society of Great Britain and Ireland vol 56, 19-25. Έκτοτε γράφτηκαν πολλά άρθρα και βιβλία.
2. Σε διαφορετικές περιοχές, ανάλογα με τη γλώσσα, έχει διαφορετική ονομασία στους σχετικούς μύθους. Παρουσιάζω αλφαβητικά μερικές από τις κυριότερες:
Arkaroo/Akurra: Flinders Ranges στη Νότια χώρα.
Andrenjinyl: Pennefather River στην Κουίνσλαντ.
Bunyip: Δυτική Βικτωρία.
Kajura: Carnarvon, Δυτική χώρα.
Kanmare: Boulia στην Κουίνσλαντ.
Kurreah: Broken Hill, New South Wales.
Numereji: Kakadu, Northern Territory.
Takkan: Maryborough, Κουίνσλαντ.
Targan: Brisbane, Κουίνσλαντ.
Tulloun: Mount Isa, Κουίνσλαντ.
Wanamangura: Laverton, Δυτική χώρα.
Wawi: Riverina, New South Wales.
Wogal: Πέρθ, Δυτική χώρα.
Yeutta:Wilcannia, New South Wales.
Άλλες ονομασίες του είναι Jarapiri και Kunukban
3. Ο γενικός μύθος ξετυλίγεται ως εξής.
Στην Ονειροεποχή ή Αεινύν, όταν έγινε η δημιουργία, στην αρχή η γη όλη κοιμόταν. Τίποτα δεν βλάσταινε, τίποτα δεν κουνιόταν. Τα πάντα ήταν ήσυχα, ακίνητα. Τα ζώα, τα πουλιά, τα ερπετά κοιμόνταν κάτω από τον φλοιό της γης.
Κάποια μέρα το Ερπετό Ουράνιο-Τόξο αφυπνίστηκε και κινήθηκε διαρρηγνύοντας τον φλοιό και σπρώχνοντας μακριά τις πέτρες που βρίσκονταν στο διάβα του. (Άλλες εκδοχές λένε ότι ήρθε από τον ουρανό ή κάποιο μακρινό νησί.)
Το Ερπετό κοίταξε γύρω σε κάθε κατεύθυνση και ταξίδεψε μακριά καλύπτοντας όλη την επιφάνεια. Καθώς σερνόταν, άφησε πάνω στη γη αποτυπώματα της κίνησής του. Και όταν κουραζόταν, τυλιγόταν σε μια μάζα και κοιμόταν.
Όταν πια κάλυψε όλη τη γη, γύρισε στο σημείο όπου πρωτο-εμφανίστηκε και κάλεσε τους βατράχους: «Ελάτε έξω!»
Οι βάτραχοι πήραν τον χρόνο τους να βγουν έξω επειδή οι κοιλιές τους ήταν γεμάτες με νερό που είχαν αποθηκεύσει. Το Ερπετό γαργάλησε τα βατράχια και όταν αυτά γέλασαν, το νερό κύλησε έξω μέσα στα κανάλια και τις λακκούβες που είχε αφήσει το Ερπετό. Έτσι έγιναν οι λίμνες και τα ποτάμια.
4. Τότε βλάστησαν χόρτα και θάμνοι και ξεπετάχτηκαν τα δέντρα. Έτσι ξεκίνησε η ζωή στη γη. Τότε βγήκαν και τα ζώα, τα ερπετά και τα πουλιά και ακολούθησαν το Ουράνιο-τόξο Ερπετό που ήταν η Μητέρα της ζωής πάνω στη γη.
Όλα ήταν ευτυχισμένα στον κόσμο. Το καθένα ζούσε και μάζευε την τροφή του με το είδος του. Τα καγκουρό, τα γουάλαμπι (μικρότερα καγκουρό) και τα έμου (=μικρότεροι στρουθοκάμηλοι) ζούσαν στις πεδιάδες. Τα ερπετά ζούσαν σε βραχώδεις περιοχές. Τα πουλιά ζούσαν στον αέρα και στα δέντρα.
Το Ουράνιο-τόξο Ερπετό έδωσε νόμους σε όλα και όλα υπάκουαν. Μα μερικά ήταν εριστικά και δημιουργούσαν μπελάδες. Το Ερπετό τα μάλωνε και έλεγε: «Όσα τηρούν τους νόμους, θα τα αμείψω καλά δίνοντάς τους την ανθρώπινη μορφή. Αυτά και οι απόγονοί τους θα κληρονομήσουν τη γη για πάντα. Όσα δεν τηρούν τους νόμους, θα τα τιμωρώ μετατρέποντάς τα σε πέτρα και αυτά δεν θα ξαναπερπατήσουν στη γη ως άνθρωποι.»
Οι παραβάτες όντως έγιναν πέτρες, λόφοι και βουνά και βλέπουν τις φυλές στις πεδιάδες να κυνηγούν την τροφή τους. Οι νομιμόφρονες έπαιρναν την ανθρώπινη μορφή και το Ερπετό τους έδινε το τοτέμ τους – ζώο, πουλί ή ερπετό από όπου κατάγονταν. Έτσι τα έθνη και οι φυλές γνώριζαν το εαυτό τους από το τοτέμ τους – καγκουρό, έμου, φίδι και ό,τι άλλο. Και ανακηρύχθηκε ο νόμος, για να μην πεινάσουν, κανείς δεν θα έτρωγε το δικό του τοτέμ.
Έτσι, λοιπόν, οι φυλές ζούσαν μαζί στα εδάφη που όρισε για αυτές η Μητέρα της Ζωής, το Ερπετό Ουράνιο-Τόξο. Και όλες γνώριζαν πως η γη θα ήταν δική τους πάντα και κανείς δεν θα την έπαιρνε από αυτές.
5. Υπάρχουν μερικά πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία στον μύθο – πίσω από την εύκολη μα παραπλανητική απλοϊκότητά του.
Πρώτον, η δημιουργία υπάρχει ήδη και απλώς χρειάζεται παλινόρθωση και ξαναζωντάνεμα. Και αυτό έκανε το Ερπετό – όπως το κάνει σε άλλο μύθο η θεά του ηλιακού φωτός.
Δεύτερον, υπάρχει μετάβαση ζώων σε ανθρώπους ως αμοιβή για καλή συμπεριφορά και αποκλεισμός από αυτή την μετάβαση και μάλιστα μετουσίωση σε πέτρα ως τιμωρία για κακή συμπεριφορά.
Τρίτον, «η γη θα ήταν δική τους πάντα και κανείς δεν θα την έπαιρνε» από τις Φυλές.
Τα δυο πρώτα σημεία πρέπει να ανήκαν σε ένα αρτιότερο φιλοσοφικό ή θρησκευτικό σύστημα όπου κάποια Δημιουργική Δύναμη με την παρότρυνση του Πατέρα Όλων ή Απολύτου δημιουργεί και μετά εισέρχεται ως «πνεύμα ή ψυχή» η νοημοσύνη και η πνοή της ζωής του Πατέρα και ο κόσμος όλος ζωντανεύει. Μετά, η ψυχή ενσωματώνεται και μετενσωματώνεται ανάλογα με τη συμπεριφορά της σε άνθρωπο, ζώο, πέτρα και άλλες μορφές. Και, υποθέτω, εκλεπτύνεται και ανέρχεται σε νοημοσύνη και καλοσύνη κι επιστρέφει στην Πηγή από όπου εκπορεύθηκε. Μα αυτά τα στοιχεία λησμονήθηκαν.
Το τρίτο σημείο μάλλον θα προστέθηκε πιο πρόσφατα μετά την αρπαγή των εδαφών των Εθνών και φυλών από τους Βρετανούς αποίκους.
Θα επανέλθω.
