Φιλ536: Πώς κινούνται τα πράγματα

Φιλ536: Πώς κινούνται τα πράγματα

- in Φιλοσοφία
2

Νικόδημος: Wen Tzu ‘Κατανοώντας τα Μυστήρια’ 101-104.

Δεν υπάρχει “ορθό” στο Τάο μα εκείνο επιφέρει ορθότητα.

Ναι, χρειαζόμαστε τα δάση για την ξυλεία μας. Η ξυλεία λοιπόν είναι προϊόν του δάσους· το δάσος προϊόν του νέφους και της βροχής στη γη· τα νέφη και οι βροχές προϊόντα των ενεργητικών και παθητικών δυνάμεων· αυτές είναι προϊόντα της αρμονίας· η αρμονία προϊόν του Τάο. Το Τάο είναι αυτό που θα λέγαμε “πολιτεία δίχως πολιτική”, σαν μια εικόνα δίχως μορφές. Είναι απροσμέτρητο μα από εκείνο παράγεται όλος ο κόσμος και διαμορφώνεται.

Όταν οι σοφοί προωθούν εκπαίδευση και κάποια πολιτική, εξετάζουν το τέλος προς το οποίο προχωρούν και την αρχή από την οποία αναπτύσσονται και βλέπουν τα οφέλη που προκύπτουν.

Τώρα, όταν οι άνθρωποι έχουν μάθει γραφή, η αρετή τους μειώνεται. Όταν έχουν μάθει μαθηματικά με τους υπολογισμούς, η καλοσύνη τους μειώνεται. Όταν έχουν μάθει συμβόλαια, η εμπιστοσύνη τους μειώνεται. Όταν έχουν μάθει να ζουν με μηχανές, η οντότητά τους μειώνεται.

Μια κιθάρα δεν βγάζει κανένα ήχο παρά μόνο όταν οι χορδές της δονούνται. Ένας άξονας δεν κινείται από μόνος του, μα οι ακτίνες του τροχού περιστρέφονται χάρη στην ενέργεια του άξονα που κινείται από άλλη αόρατη δύναμη. Οι χορδές της κιθάρας πρέπει να έχουν ισορρόπηση χαλαρότητας και τεντώματος αν είναι να παίξουν μια μελωδία. Οι τροχοί στην άμαξα πρέπει να έχουν ισορρόπηση κίνησης και ανάπαυσης αν είναι να ταξιδέψουν μακριά δίχως δυσκολία. Εκείνο που παράγει τον ήχο στη δόνηση των χορδών, το ίδιο είναι δίχως ήχο. Εκείνο που δίνει περιστροφή στους τροχούς, το ίδιο είναι δίχως κίνηση.

Κυβερνώντες και κυβερνώμενοι βρίσκονται σε διαφορετικές τροχιές. Ό,τι κυβερνιέται εύκολα, εύκολα μπορεί να χάσει την τάξη του. Όσοι έχουν υψηλή θέση και μεγάλη τροχιά ακολουθούνται πιο εύκολα. Όσοι έχουν σημαντική εργασία μα μικρή τροχιά ατυχούν σε ακολούθους.

Η μηδαμινή αρετή χαλάει τη δικαιοσύνη. Η μηδαμινή καλοσύνη χαλάει την Οδό της αλήθειας. Η μηδαμινή διανόηση χαλάει τη διακυβέρνηση.

Άλογη, σκληρή αυστηρότητα δεν είναι αρετή και την βλάπτει. Γνήσια ευπρέπεια δεν απειλεί κι έτσι ο λαός εύκολα συμμορφώνεται. Η καλή διακυβέρνηση λειτουργεί ανάλαφρα κι έτσι τα κατώτερα στρώματα δεν κλέβουν, δεν εγκληματούν. Γνήσια πίστη στις Αρχές γίνεται απλότητα κι έτσι οι πολίτες δεν υποκρίνονται.

Οι σοφοί προωθούν την ευημερία στο διπλόκλειστο εσωτερικό ενώ εξετάζουν τα προβλήματα του θεοσκότεινου εξωτερικού. Οι δε αδαείς υπνωτίζονται από το γρήγορο μικρό κέρδος, ξεχνώντας την αργή, μεγάλη απώλεια που επέρχεται…

Οι ικανοί μετατρέπουν τη δυσκολία σε ευκαιρία και την αδυναμία σε σθένος.

Το Τάο είναι απαρεμπόδιστη αρμονία και η χρησιμότητά του ανεξάντλητη.

2 Comments

  1. Πύλαρος

    Εξαιρετικό κείμενο!

    Όταν έχουν μάθει μαθηματικά με τους υπολογισμούς, η καλοσύνη τους μειώνεται (πλέον υπολογίζουν, μετράνε πριν δώσουν, έτσι η γενναιοδωρία-καλοσύνη μειώνεται).

    Όταν έχουν μάθει συμβόλαια, η εμπιστοσύνη τους μειώνεται (πλέον δεν εμπιστεύονται τον λόγο των άλλων -ή τον δικό τους- αλλά ζητούν εξασφαλίσεις).

    Όταν έχουν μάθει να ζουν με μηχανές, η οντότητά τους μειώνεται (χρησιμοποιούν περισσότερο τις μηχανές και λιγότερο τον νού τους κι έτσι η νοημοσύνη-οντότητα μειώνεται).

    Όταν οι άνθρωποι έχουν μάθει γραφή, η αρετή τους μειώνεται (γράφω κι έτσι δεν χρειάζεται να θυμάμαι – αλλά η χρήση της λέξης "αρετή" με μπερδεύει).

    Είναι σωστές οι "επεξηγήσεις"; Τι περισσότερο θα μπορούσαμε να πούμε ειδικά για την γραφή-αρετή;

    1. Νικόδημος

      Αρετή είναι και ηθική και νοητική δύναμη γνώσης, μνήμης, αναγνώρισης κλπ. Συμπεριλαμβάνει όλες τις προηγούμενες ιδιότητες.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *