Οι άνθρωποι έχουν λησμονήσει τον αληθινό Εαυτό στον νου τους και ταυτίζονται με διάφορες καταστάσεις νου και σώματος κι έτσι μένουν σε άγνοια και δυστυχία και οδύνη. Ωσότου βρουν μια διδασκαλία που θα τους βοηθήσει…
Η Βίγλα είναι η εκλαϊκευμένη, απλή ιστοσελίδα του Ομίλου Μελετών. Ο Όμιλος Μελετών είναι ένα Μορφωτικό Σωματείο όπου τα μέλη μελετούν υπό την καθοδήγηση Ομιλητών-συντονιστών ένα σύστημα φιλοσοφίας και ψυχολογίας για να κατανοήσουν καλύτερα τον εαυτό τους, τον κόσμο, τις σχέσεις τους με τους άλλους στην κοινωνία και τη σχέση τους με το σύμπαν.
Η απλή αλήθεια είναι πως καμιά θρησκεία, καμιά φιλοσοφία και κανένα ψυχολογικό σύστημα δεν δίνουν τέτοια συνολική κατανόηση κι έτσι να βοηθήσουν έναν οποιονδήποτε άνθρωπο, άνδρα ή γυναίκα, ηλικιωμένο ή νέο, να ξεφύγει από την άγνοια μιας στρεβλής, καταπιεστικής νοοτροπίας και να ανελιχθεί σε ένα ανώτερο πνευματικό ον που είναι η αληθινή φύση του.
Στο σημερινό αυτό άρθρο, εξετάζω συνοπτικά 5 βασικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίζεται το σύστημα της φιλοσοφίας (και ψυχολογίας) που ξεδιπλώνεται και αναπτύσσεται στις ομάδες μελέτης. Και οι πέντε αυτές προέρχονται από ορισμένες Ουπανισάδες, που από πολλούς θεωρούνται ιερά κείμενα, μα είναι ουσιαστικά φιλοσοφικά-ψυχολογικά κείμενα, στα πρώτα στάδια της μακραίωνης Βεδικής Παράδοσης των Ινδιών. Αυτές οι 5 προτάσεις λέγονται mahāvākya ‘μεγάλες ρήσεις’. Συνήθως δίνονται μόνο 4 (2-5).
α) sarvam khalu–idaṃ brahma: όλο αυτό το σύμπαν είναι brahman, δηλαδή, απέραντο και ατελεύτητο, ενιαίο Ον, δίχως αρχίνημα και τέλος.
β) prajñānaṃ brahma: το Μπράχμαν είναι Συνειδησία, νοημοσύνη, πληρότητα επίγνωσης. Με άλλα λόγια, η ιδιότητα αυτή είναι η Πρωταρχή, Πρωτουσία και Πρωταιτία του σύμπαντος και διάχυτη παντού.
γ) ayam ātmā brahma: αυτός ο (ατομικός) Εαυτός είναι (ίδια ουσία/νοημοσύνη με το) Μπράχμαν. Κάθε άνθρωπος ανεξαίρετα είναι ένα ενσυνείδητο πνευματικό ον και συνίσταται στον εαυτό του, στην αληθινή φύση του, στο ίδιο το μπράχμαν. Οπότε-
δ) ahaṃ brahma asmi: εγώ είμαι μπράχμαν. Είναι ο έσχατος, ο υψηλότερος σκοπός κάθε ανθρώπου να συνειδητοποιήσει αυτήν την αληθινή του φύση ως πραγματικό Εαυτό και όχι να νομίζει το κορμί και το μυαλό, ή το “εγώ” και όσα διεκδικεί το “εγώ”, ως εαυτό του. Δυστυχώς οι άνθρωποι έχουν λησμονήσει τον αληθινό Εαυτό στον νου τους και ταυτίζονται με διάφορες καταστάσεις νου και σώματος κι έτσι μένουν σε άγνοια και δυστυχία και οδύνη. Ωσότου βρουν μια διδασκαλία που θα τους βοηθήσει να δουν πως δεν είναι αυτά που νομίζουν μα είναι το απέραντο και ατελεύτητο Ον Μπράχμαν.
ε) tat tvam asi: εκείνο είσαι. Στην ουσιαστική, αληθινή φύση σου είσαι ίδιο με το ενιαίο μπράχμαν (απεριόριστη, απλή συνειδησία), ίδιο με τον εαυτό κάθε άλλου ανθρώπου.
Αυτές οι μεγάλες ρήσεις συνιστούν το θεμέλιο της φιλοσοφίας Vedānta που είναι η πεμπτουσία της Βεδικής Παράδοσης και διαφορετική από την πολυθεϊστική θρησκεία του Ινδουισμού.
Με την αναλυτική μελέτη σε δυο επίπεδα (κυριολεκτικό και συμβολικό) των προτάσεων αυτών και την επαναληπτική θύμηση κι εφαρμογή σε διαλογισμό του νοήματος τους και αποδοχή τους στην καθημερινή πραγματικότητα, βαθμιαία ανάβει η φλόγα της πρακτικής κατανόησης και ο αναζητητής καταλαβαίνει πως ο Εαυτός του (= Άτμαν) δεν είναι διαφορετικός από τον Εαυτό του σύμπαντος (= το Μπράχμαν) – όπως ένα ωκεάνιο κύμα δεν είναι διαφορετικό από το νερό του μεγάλου Ωκεανού.