Κώστας Καλλίτσης
Οι πρόσφατες δηλώσεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αρκετά νωρίτερα από τα τέλη του έτους που ήταν το consensus, ήταν κάτι περισσότερο από μήνυμα αισιοδοξίας. Ο Γ. Στουρνάρας έβαλε έναν πήχυ για τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης: Θα ανακτήσουμε επενδυτική βαθμίδα στα τέλη Αυγούστου, είπε, εφόσον οι διεθνείς οίκοι πεισθούν από τις προγραμματικές δηλώσεις ότι υπάρχει βούληση να επιτευχθεί πραγματική σύγκλιση χωρίς μακροοικονομικές ανισορροπίες.
Θα πείτε, έχει μεγάλη σημασία αν την ανακτήσουμε μέχρι τον Αύγουστο ή σε έξι μήνες; Η αλήθεια είναι ότι η ανάκτησή της έχει προεξοφληθεί από τις αγορές, κι αυτό φαίνεται στο συγκρατημένο κόστος δανεισμού μας. Για την ακρίβεια, αυτή είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι χρειαζόμαστε το κόστος να μειωθεί περαιτέρω, κάτι που θα γίνει αν, αφού μπούμε σε επενδυτική βαθμίδα, αρχίσουμε να ανεβαίνουμε σκαλοπάτια μέσα σε αυτήν – να μη μείνουμε οι τελευταίοι στους πρώτους. Η προσπάθεια δεν τελειώνει με την επίτευξη του λεγόμενου «εθνικού στόχου» – που επί της ουσίας είναι ένα εργαλείο για την επίτευξη πραγματικά μεγάλων στόχων. Αρα έχει σημασία να μην «καίμε» χρόνο.
Για να το πετύχουμε πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις μακροοικονομικές ισορροπίες – και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Μέχρι τώρα τα οικονομικά επιτελεία εθελοτυφλούσαν. Σκαρφίζονταν δικαιολογίες για τη διατήρηση του ελλείμματος του ισοζυγίου (που από 1,5% του ΑΕΠ το 2019 σκαρφάλωσε στο 6,6% το 2020, στο 6,8% το 2021 και στο 10% το 2022…) πολύ πάνω από το ευρωπαϊκό όριο ασφαλείας 4% του ΑΕΠ. Με αφορμή την πανδημία και χρυσό χορηγό τον πληθωρισμό μοιράστηκαν πάνω από 50 δισ. ευρώ όχι μόνο για τη στήριξη οικονομίας και κοινωνίας, αλλά και για «να τελειώνουμε με τον λαϊκισμό». Αυτή είναι η αλήθεια, γι’ αυτό «έκαναν τα στραβά μάτια» οι Ευρωπαίοι εταίροι.
Οι πρώτες δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κ. Χατζηδάκη, υποδηλώνουν ότι θέλει να γυρίσει σελίδα – θα φανεί και στην αυριανή συνάντησή του με τον Γ. Στουρνάρα. Ξεχωρίζουμε τρία σημεία: α) Να μεταβούμε –είπε– σε ένα βιώσιμο σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής παραγωγικό μοντέλο, καταπολεμώντας δομικές αδυναμίες και στρεβλώσεις δεκαετιών. β) Προς τούτο να ενισχύσουμε καινοτόμους κλάδους της οικονομίας και ειδικά τις εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας. γ) Αυτά να τα κάνουμε παράλληλα με τη μείωση του δημοσίου χρέους. Ο Κ. Χατζηδάκης γνωρίζει ότι η μείωση του χρέους λόγω πληθωρισμού δεν είναι λύση, μιλάει για νέο παραγωγικό μοντέλο και –ενδιαφέρον!– εισάγει στην επίσημη πολιτική τις έννοιες των διεθνώς εμπορεύσιμων και των αγαθών Baumol – των προϊόντων υψηλής τεχνολογίας.
Αν αυτά συνδυαστούν με τη δέσμευσή του ότι θα κηρύξει πόλεμο στη φοροδιαφυγή (πολλώ δε μάλλον, όπως θα ήταν αποδοτικό και δίκαιο, αν επεκτείνει αυτόν τον πόλεμο και στη νόμιμη, αλλά αντιαναπτυξιακή φοροαποφυγή του πλούτου…), η προσπάθειά του θα αποκτήσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θα βρει πρόθυμες, πολύ ευρύτερες συμμαχίες.
Δεν θα είναι εύκολο. Ειδικά στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής οι αντιστάσεις θα είναι πεισματικές. Χρειάζονται νομοθετικές αλλαγές επί το αυστηρότερον, ενίσχυση των φορολογικών αρχών και, βεβαίως, διαφάνεια: Μια διαρκής επιτροπή που θα αναλάμβανε το ταχύτερο δυνατόν το ξεκαθάρισμα του (προσοδοφόρου για τους «μυημένους»…) κυκεώνα φορολογικών ρυθμίσεων, την απλοποίηση και την τακτοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, για να κλείσουν οι «τρύπες» και κάθε πολίτης να γνωρίζει με ασφάλεια τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά του, θα ήταν μια σπουδαία πρωτοβουλία.
Πηγή: Καθημερινή
