Μιχάλης Τσιντσίνης
Ο καθένας, λέει, έχει το ύφος του. Είναι μια αρχή που θα ταίριαζε σε λογοτεχνικό περιοδικό. Ή σε ομάδα ψυχοθεραπείας. Ή σε θίασο επιθεώρησης – εκεί που κάθε νούμερο νομιμοποιείται να έχει το δικό του ύφος.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, η «διαφορά στα εκφραστικά μέσα» μπορεί να είναι γόνιμη –ή τουλάχιστον συγγνωστή– και στη διπλωματία.
Δεν είναι ο μόνος που το ισχυρίζεται. Αυτό είναι το επίσημο δόγμα της κυβέρνησης, διατυπωμένο και από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο: Η εξωτερική πολιτική μπορεί να ασκείται πολυμορφικά – τόσο, ώστε να επιτρέπεται ακόμη και στο ίδιο πρόσωπο να εναλλάσσει τα εκφραστικά του μέσα, όπως χθες ο Κατρούγκαλος. Τη μία στιγμή καταλόγιζε στην Τουρκία «κλιμάκωση της φραστικής έντασης» και την επόμενη μιλούσε με καραβανάδικο στόμφο για τη βεβαιότητα της νίκης σε περίπτωση πολέμου.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι αυτό το εμπόριο ύφους εξαντλείται στον εσωτερικό του απόηχο – δεν ωφελεί, αλλά ούτε βλάπτει σημαντικά την εξωτερική πολιτική. Θα μπορούσε, όντως, να το δει μόνον ως εσωτερική καμπάνια, αν είχε ενδείξεις ότι κάπου άλλου, σε ένα βαθύτερο επίπεδο, εκτυλίσσεται η όντως εξωτερική πολιτική.
Αν υπήρχε δηλαδή, όπως άλλοτε, στην Αθήνα κάποιο πρόσωπο με την εντολή και τη βαρύτητα να επικοινωνεί με την Αγκυρα για να λέει αυτά που δεν λέγονται δημοσίως – για να μιλάει πέρα και πάνω από τους εκατέρωθεν θούριους. Οταν όμως υπάρχει μόνον ύφος, το ύφος είναι η πολιτική.
Βλέποντας κανείς τις εικόνες από τον μεγαλειώδη «καρσιλαμά» –όπως λέγεται τουρκιστί η υποδοχή– που έστησε ο Ερντογάν για τον Πούτιν, είχε την αίσθηση ότι έβλεπε σκηνές από ταινία του Μελ Μπρουκς.
Τα άτια, το σεράι, το ασκέρι – όλη αυτή η τουρκομπαρόκ υπερπαραγωγή έμοιαζε με παρωδία προορισμένη να φέρει στην επιφάνεια τον σπόρο της γελοιότητας που ελλοχεύει στην καρδιά κάθε ολοκληρωτισμού.
Δεν ήταν φάρσα. Ηταν θέατρο οπλισμένο με πραγματική ισχύ. Ηταν η πανηγυρική διακήρυξη ενός νέου συνασπισμού αυταρχικών δυνάμεων, που τις ενώνει η πίστη στο «δίκαιο» των όπλων και η εχθρότητα προς τη Δύση και το δημοκρατικό της υπόδειγμα.
Θα είχε κανείς την πολυτέλεια να απολαύσει τις παράτες σαν φάρσα, αν δεν έβλεπε την αντανάκλασή τους που προκαλεί εδώ ο μιμητικός ανταγωνισμός. Αν δεν διέκρινε πίσω από τον βερμπαλισμό της υφολογικής ποικιλίας το νούμερο δύο της ελληνικής διπλωματίας – τον Κατρούγκαλο. Αν δεν άκουγε τον υπουργό Αμυνας να διαφημίζει οιστρήλατος την αναδιάταξη των δυνάμεων στον Εβρο και το Αιγαίο.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνον ότι εκεί δεν τους σκηνοθετεί ο Μελ Μπρουκς. Το πρόβλημα είναι ότι εδώ μας σκηνοθετεί το φάντασμα του Τζέιμς Πάρις.
Πηγή: Καθημερινή
