Του Μπαμπη Παπαδημητριου
Το μεγαλύτερο μέρος των μεταρρυθμίσεων του Μνημονίου δεν εφαρμόστηκε. Το βάρος έπεσε στα δημοσιονομικά. Φόροι και τέλη αυξήθηκαν υπέρμετρα. Μισθοί, συντάξεις, επιδόματα και γενικές δαπάνες περιορίστηκαν με τη μέθοδο της «χατζάρας». Το έλλειμμα μειώθηκε εντυπωσιακά.
Κάπου εκεί σταμάτησε η προσαρμογή. Οι πολιτικοί δεν έδειξαν καμία διάθεση να προωθήσουν σοβαρά τις διαρθρωτικές αλλαγές. Η επιλογή τους αυτή υπήρξε καταστροφική. Οι πολιτικοί μας δείχνουν να αγνοούν αυτό που γνωρίζουν όλοι οι συνάδελφοί τους σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Ειδικότερα, τα κράτη που αντιμετωπίζουν την τρέχουσα κρίση από πολύ καλύτερη θέση, είναι εκείνα που «έκαναν με επιμέλεια το μάθημά τους».
Στις συζητήσεις που διοργανώνουν τα κλιμάκια των ελεγκτών, έχουν κωδικοποιηθεί οι «Εξι επικίνδυνες καθυστερήσεις», που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά προτεραιότητα από την κυβέρνηση. «Ακόμη κι αν πετύχετε πλήρως τη δημοσιονομική προσαρμογή, η έξοδός σας από την κρίση δεν θα επιτύχει χωρίς μεταρρυθμίσεις», τονίζει έμπειρος τεχνοκράτης.
1. Οι μισθοί μειώνονται, όχι όμως και οι τιμές. Πλήθος δραστηριοτήτων επιδιώκουν να συντηρήσουν τα περιθώρια κέρδους, συντονίζουν την τιμολογιακή τους πολιτική και με κάθε τρόπο κρατούν υψηλά τις τιμές στηριγμένες σε περίπλοκα καθεστώτα προστασίας (κλειστά επαγγέλματα, διοικητικές ρυθμίσεις, παρανομία και γκρίζα οικονομία) και στην απουσία ζωηρού ανταγωνισμού. Η κατάσταση διευκολύνθηκε πολύ από τους αυξημένους φόρους και τα εμπόδια στην ελεύθερη αλλά διαφανή προσαρμογή στην αγορά εργασίας.
2. Η κυβέρνηση αρνείται να πληρώσει όσα χρωστά στον ιδιωτικό τομέα. Αν και η κυβέρνηση δεν παραδέχεται επισήμως ότι χρωστά περισσότερα από 4,5 δισ. ευρώ, προσεκτικότεροι υπολογισμοί ανεβάζουν το ποσό αυτό σε 8 δισ. Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες γίνονται σκέψεις να διατεθεί το ποσό αυτό ανεξαρτήτως του όποιου προγραμματισμού εκταμίευσης έχει γίνει για τα 130 δισ., αλλά να βρει η τρόικα μηχανισμό ελέγχου κατά τη διάθεσή του, ώστε να μην τα «σκορπίσουν» οι Ελληνες πολιτικοί.
3. Δεν ξεκίνησε η πώληση κρατικής περιουσίας. Ολοι θυμούνται τις παιδικές αντιδράσεις των ιθυνόντων του ΠΑΣΟΚ όταν, τον Φεβρουάριο 2011, η τρόικα εξήγησε ότι το ελληνικό πρόγραμμα δεν βγαίνει χωρίς να διατεθεί για τον σκοπό αυτόν κρατική περιουσία ύψους 50 δισ. ευρώ. Αν όλα πάνε καλά, οι πωλήσεις θα έχουν ξεκινήσει με δύο χρόνια καθυστέρηση από την κρίσιμη εκείνη επισήμανση. Οι επιπτώσεις στην οικονομία υπήρξαν καθοριστικές. Ακόμη και σήμερα, στα ευρωπαϊκά κράτη περιμένουν από την Αθήνα να κάνει όσα και εκείνοι χρειάστηκε, παλαιότερα, να κάνουν.
4. Η αναδιοργάνωση της αγοράς εργασίας έχει σταματήσει. Η ομοψυχία συνδικάτων της εργατικής και εργοδοτικής πλευράς προκειμένου να μην αλλάξει τίποτε στην οργάνωση της αγοράς εργασίας έχει προβληματίσει όλους τους αναλυτές. Είναι γνωστό ότι σε όλη την Ευρώπη, με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο, η αγορά εργασίας αναδιοργανώθηκε παράλληλα με σοβαρές αλλαγές στο συνταξιοδοτικό σύστημα και πάντοτε με στόχο να ενισχυθεί η διεθνής ανταγωνιστικότητα των οικονομιών και να τεθεί υπό έλεγχο η σχετική δαπάνη του κρατικού ταμείου. Η χώρα μας αρνήθηκε με σθένος να εισάγει μεταρρυθμίσεις στον αυστηρά περιφρουρημένο χώρο από τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα. Τον Ιανουάριο 2007 συντάχθηκε η «Eκθεση Κουκιάδη» με στόχο τη «Σύζευξη Ευελιξίας με Ασφάλεια». Η έκθεση απέτυχε πλήρως να εξυπηρετήσει τους στόχους που έθεσε η Ευρώπη για μιαν οικονομία που δημιουργεί θέσεις απασχόλησης και επιμελώς «θάφτηκε» από τους κοινωνικούς εταίρους και τις κυβερνήσεις. Οι άνθρωποι της τρόικας θα επιμείνουν στην άποψή τους ότι χωρίς την οριστική ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας, συρρικνώνονται δραστικά οι δυνατότητες ανάκαμψης της οικονομίας.
5. Νέο φορολογικό σύστημα και κατάργηση εμποδίων. Οι εμπειρογνώμονες έχουν δικαίως προτείνει την πλήρη κατάργηση ολόκληρου του συστήματος φορολόγησης των επιχειρήσεων και την αντικατάστασή του με ένα σύγχρονο και δοκιμασμένο σύστημα της επιλογής μας. Ο κ. Βενιζέλος είπε ότι θα έχει έτοιμο νέο σύστημα το φθινόπωρο 2011, αλλά κανείς δεν έχει πειστεί ότι ο κ. Μαυραγάνης έχει πράγματι σαφείς οδηγίες και χρονικό ορίζοντα. Στο μεταξύ λογιστές και εφοριακοί «τρίβουν τα χέρια» τους επειδή ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων παραμένει σε πλήρη ισχύ.
6. Το τραπεζικό σύστημα παραμένει χωρίς προστασία. Μετριοπαθείς υπολογισμοί δείχνουν ότι η ανακεφαλαιοποίηση και αναδιάταξη των συστημικών τραπεζών δεν θα έχει ολοκληρωθεί παρά μόνον στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2013, αφού οι διαδικασίες δεν μπορούν να ξεκινήσουν αν δεν πάρουμε την προσεχή δόση του δανείου. Η «βιαστική και κατ’ εξαίρεση επιδιόρθωση», που έγινε το καλοκαίρι ώστε να μπορεί η Τράπεζα της Ελλάδος να συνεχίσει την αναχρηματοδότηση από το σύστημα «ειδικής ρευστότητας» (ELA), κρατεί ήδη ένα ολόκληρο έτος. Η ρευστότητα του συστήματος μειώνεται κάθε μέρα και αποτελεί τον κύριο λόγο που σπρώχνει την οικονομία στα τάρταρα.
Πηγή: Καθημερινή
