1. Κλείνω αυτή τη σειρά επισημαίνοντας μερικά σοβαρά λάθη στις αποφάσεις του Χίτλερ που κόστισαν ακριβά στους χιτλερικούς, στη Γερμανία και σε όλο τον κόσμο.
Το πρώτο μεγάλο λάθος ήταν να πάει σε πόλεμο για να αποκτήσει εδάφη που ανήκαν σε άλλους λαούς. Μερικοί ιστορικοί γράφουν πως από το 1942 άρχισε να πιστεύει, αν και σπάνια το εκμυστηρευόταν, πως δεν θα νικούσε.
Η Αντίστροφη μέτρηση άρχισε στις 5 Νοεμβρίου όταν ο Βρετανός στρατηγός Μοντγκόμερι έτρεψε σε φυγή τη στρατιά του Ρόμελ και αργότερα τον εκδίωξε από τη Βόρειο Αφρική. Λίγο αργότερα, στις αρχές του 1943, ήρθε η μεγάλη ήττα των Γερμανών στο Στάλινγκραντ.
2. Το δεύτερο μεγάλο λάθος ήταν η ολιγωρία του στη Δουνκέρκη.
Στα τέλη Μαΐου 1940 τα συμμαχικά στρατεύματα (Άγγλοι-Γάλλοι κυρίως) είχαν εγκλωβιστεί στο λιμάνι της Δουνκέρκης και στις αμμουδιές της από την προελαύνουσα δύναμη του Γκουντέριαν. Εκείνη η φοβερή τεθωρακισμένη μεραρχία ήταν έτοιμη να σπρώξει τους διαλυμένους συμμάχους, πάνω από 350.000, στη θάλασσα της Μάγχης. Τότε ήρθε διαταγή από τον ίδιο το Χίτλερ, να σταματήσει την προέλασή της!
Τρεις μέρες κράτησε η ανάπαυλα. Μα ήταν αρκετός χρόνος ώστε οι Άγγλοι να επιστρατεύσουν χιλιάδες ιδιωτικά σκάφη (ψαρόβαρκες, καΐκια και γιοτ) για να μεταφέρουν 200.000 Βρετανούς και 120.000 Γάλλους στη Βρετανία – μαζί και 34.000 στρατιωτικά οχήματα. Ήταν η βάση του στρατού που θα πολεμούσε και νικούσε τον Ρόμελ!
Τρεις λέγονται να είναι οι λόγοι. α) Ο Γκουντέριαν προχωρούσε πολύ γρήγορα και η Δουνκέρκη καθαυτή δεν ήταν στρατηγικός στόχος όπως ήταν το Παρίσι. Έτσι κι αλλιώς οι Γερμανοί χρειάζονταν λίγη ανάπαυση. β) Οι Γερμανοί επιτελάρχες (λανθασμένα) πίστευαν πως η περιοχή γύρω από την πόλη ήταν ελώδης και ότι τα τανκς θα βούλιαζαν ολοσχερώς. γ) Ο Χίτλερ έτρεφε κρυφό έρωτα προς τους Άγγλους, τους θεωρούσε γερμανικό φύλο (που είναι) και τους ήθελε συμμάχους αργότερα εναντίον της Ρωσίας.
3. Το τρίτο λάθος ήταν βέβαια η βλακωδέστατη επίθεση στη Ρωσία τον Ιούνιο 1941. Νόμιζε με λάθος εκτιμήσεις πως θα ξεμπέρδευε με τους Σοβιετικούς πολύ πριν το χειμώνα κι έτσι δεν προετοιμάστηκε καθόλου ο στρατός ούτε για τον δολοφονικό χειμώνα, ούτε για τα Ρώσικα τανκς Τ-34 (τα καλύτερα της εποχής) και τις καλο-εκπαιδευμένες μεραρχίες που ήρθαν στο δυτικό μέτωπο από τη Σιβηρία και άνετα διαχειρίζονταν το κρύο και το πάγο.
Υπήρχαν άπειρες ιστορικές αναλυτικές περιγραφές της ολέθριας εισβολής του Ναπολέοντα που κατέλαβε και τη Μόσχα. Προφανώς ο Χίτλερ νόμιζε πως ήξερε καλύτερα, μα έκανε τα ίδια λάθη.
Ανεξήγητο μένει και το φαινόμενο όπου ο Χίτλερ δεν είχε κάνει καμιά (προ) συνεννόηση με τους συμμάχους του Ιάπωνες! Διότι αν γινόταν μια συνδυασμένη επίθεση (δυτικά από τους Γερμανούς και ανατολικά από τους Ιάπωνες), οι Σοβιετικοί θα συμπιέζονταν ίσως ανέλπιδα.
4. Το τέταρτο λάθος, αναπόφευκτο ίσως, ήταν το ότι κήρυξε πόλεμο ενάντια στις ΗΠΑ στις 11 Δεκεμβρίου, ενώ είχαν ήδη αρχίσει τα φοβερά βάσανα των Γερμανών κοντά στη Μόσχα και νοτιότερα.
Μάλλον δεν μπορούσε να το αποφύγει αφού οι σύμμαχοι του στον Άξονα είχαν στις 7 Δεκεμβρίου επιτεθεί στη Χαβάη και προκάλεσαν πόλεμο με τις ΗΠΑ. Επιπλέον ο Ρούσβελτ βοηθούσε τη Βρετανία με τρόφιμα και πολεμικά υλικά παρότι επίσημα κρατούσε ουδετερότητα.
Ήταν θέμα χρόνου για τις ΗΠΑ να μπουν κι επίσημα στον πόλεμο στο πλευρό της Βρετανίας. Η πλειοψηφία των Αμερικανών ήταν ενάντια στην είσοδό τους στον πόλεμο της Ευρώπης μα το κλίμα άρχισε να αλλάζει όταν είδαν πως οι Βρετανοί αντιστέκονταν μόνοι παρά τις τρομερά αντίξοες συνθήκες.
5. Πέμπτο λάθος του Χίτλερ και των επιτελών του ήταν η αντεπίθεση – η τελευταία – κατά των δυτικών συμμάχων στις Αρδέννες τον Δεκέμβριο 1944. Στόχος ήταν το λιμάνι της Αμβέρσας, ζωτικό για ανεφοδιασμό.
Πολλοί στρατιωτικοί στα διάφορα κλιμάκια της Βέρμαχτ έγιναν έξαλλοι. Ενώ ο Χίτλερ είχε διακηρύξει επανειλημμένα το μίσος του για τους Μπολσεβίκους κι ενώ τότε οι Σοβιετικοί προέλαυναν ραγδαία κατά του Βερολίνου, επιστράτευσε τις καλύτερες τεθωρακισμένες μεραρχίες του να επιτεθεί στους Δυτικούς που θα έδειχναν λιγότερη άγρια εκδικητικότητα.
Είναι αμφίβολο αν υπήρχε τότε ένας αξιόλογος στρατηγός που να μην αντιλαμβανόταν το μάταιο της αντεπίθεσης και το γεγονός της επικείμενης ολοκληρωτικής ήττας. Ακόμα κι αν οι χιτλερικοί κατόρθωναν να καταλάβουν πλήρως την Αμβέρσα, τι θα κέρδιζαν; Σύντομα οι πανίσχυρες δυνάμεις των Σοβιετικών και τον Αγγλο-αμερικανών με την υπέρτερη αεροπορία τους θα κονιορτοποιούσαν ό,τι απέμεινε από τα γερμανικά στρατεύματα.
Αλλά αυτή ήταν η λογική στον αρρωστημένο παραλογισμό του Φύρερ. Είχε χάσει πια τη Ρουμανία και την τελευταία του πηγή για καύσιμα. Οπότε χρειαζόταν ένα λιμάνι. Αυτό δεν υπήρχε παρά μόνο στα δυτικά. Πρέπει να έβλεπε πως και η Αμβέρσα θα αποκλειόταν από τον πολύ ανώτερο συμμαχικό στόλο όπως όλα τα γερμανικά λιμάνια. Επρόκειτο για μια κίνηση απελπισίας.