1. Αρχές δεκαετίας 1970 στο Λονδίνο. Δίδασκα κάπου μα έκανα και τα μεταπτυχιακά μου. Αρρώστησα ελαφρά και πήγα στον παθολόγο μου που επίσης ενδιαφερόταν για Ινδική Φιλοσοφία και όποτε βλεπόμασταν άρχιζε και λίγη συζήτηση.
«Οι περισσότερες παθήσεις σήμερα», γύρισε το θέμα στη φιλοσοφία όταν πια μου έδωσε τη συνταγή, «οφείλονται στη τσιγκουνιά: οι άνθρωποι κατακρατούν ακόμα και τα κόπρανά τους. Δεν θέλουν να δίνουν, σφίγγονται κι έτσι εμποδίζεται η ροή των ενεργειών και διαταράζεται η ισορροπία στον οργανισμό. Στομάχι, έντερα, καρδιά, πνεύμονες, εγκέφαλος, όλα επηρεάζονται από αυτή την κατακράτηση. Οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να δίνουν, να δίνουν και να μη μετράνε το κόστος!».
Έμαθα για τον θάνατό του αργότερα όταν είχα πια γυρίσει στην Ελλάδα.
2. Θυμήθηκα το περιστατικό διαβάζοντας στο Διαδίκτυο τις εντυπώσεις ενός νεαρού Γάλλου που με λίγους φίλους έκανε τουρισμό το περασμένο φθινόπωρο στη χώρα μας. Απαντούσε στο ερώτημα «Ποια είναι τα 3 πιο φριχτά γεγονότα που είδες στην Ελλάδα;». Αυτός όμως είδε κι έγραψε για πράγματα θαυμαστά!
α) Το 1988 ταξίδευα στην Ελλάδα με φίλους συμφοιτητές. Μια νύχτα κοιμόμασταν στην ταράτσα επειδή το ξενοδοχείο ήταν γεμάτο. Βλακωδώς, επειδή έκανε ακόμα ζέστη νωρίς το βράδυ, δεν πήρα μαζί μου κουβέρτα. Τις πρωινές ώρες όμως άρχισα να κρυώνω. Κάποιος υπάλληλος πέρασε για κάποιο λόγο από την ταράτσα, είδε πως κρύωνα και δίχως λέξη μου έφερε μια κουβέρτα.
β) Οι ηλικιωμένοι γονείς μου πριν μερικά χρόνια περνούσαν από ένα μικρό χωριό κάπου στην Ελλάδα και σταμάτησαν έξω από ένα σπίτι να θαυμάσουν και να μυρίσουν ένα αναρριχητικό με όμορφα λουλούδια. Απρόσμενα, η νοικοκυρά του σπιτιού βγήκε, έκοψε λίγα άνθη και τους τα έδωσε χαμογελώντας.
γ) Τον Ιούλιο 2018 αγόραζα κάποια κόμικς σε ένα γνωστό βιβλιοπωλείο στην Αθήνα. Είχα παραγγείλει και αγοράσει στο παρελθόν ταχυδρομικώς. Η κυρία του καταστήματος με είδε που προσπαθούσα να διαβάσω με τα λιγοστά μου Ελληνικά. Ήρθε και με βοήθησε και όταν της είπα ποιος ήμουν, αναγνώρισε το όνομα. Στο παρελθόν πρόσθετε ένα βιβλίο πάντα στην παραγγελία μου. Έτσι και τώρα.
3. Ο Γάλλος σχολιάζει τη γενναιοδωρία που βρήκε.
Αν κάτι θα μας σώσει ως έθνος και χώρα, αυτό είναι η γενναιοδωρία. Αυτή η μεγάλη αρετή είναι στην αγαθή πλευρά του ελληνικού χαρακτήρα σε όλη την παράδοσή μας στη γνωστή ιστορία μας.
Η κρίση της χρεοκοπίας της τελευταίας 10ετίας την ανέδειξε ξανά με τη βοήθεια που οι ανώνυμοι πολίτες, τα σούπερ μάρκετ, η εκκλησία, ο ΣΚΑΙ και άλλοι βοήθησαν και τους στερημένους συμπολίτες μας και τους μετανάστες.
Η γενναιοδωρία είναι μια μεγάλη κοινή αρετή στο έθνος μας, την οποία ξεχνούμε συνήθως μα, ευτυχώς αναδύεται πάλι σε καιρούς κρίσης. Και με την πρόσφατη κρίση του κορωνοϊού πολλοί έδειξαν αυτή την αρετή πάλι με ποικίλους τρόπους – βοηθώντας στα νοσοκομεία με αυτοθυσία, εξυπηρετώντας πελάτες στα σουπερμάρκετ, δίνοντας αίμα παρά τον κίνδυνο, βοηθώντας με τα ψώνια για ηλικιωμένους στις ευπαθείς ομάδες.
Μα η ίδια η κρίση στην οικονομία νωρίτερα ήταν αποτέλεσμα της σκοτεινής πλευράς, της τσιγκουνιάς και της κατακράτησης, του κομματισμού και του πελατειασμού που τόσο ταλανίζουν το έθνος μας.
Η αλληλεγγύη και η γενναιοδωρία υπάρχουν στον χαρακτήρα των Ελλήνων, μα, δυστυχώς, τόσο συχνά κυνικοί πολιτικάντηδες κι εκκλησιαστικοί τις εκμεταλλεύονται ξεγελώντας τον κόσμο για δικό τους και μόνο όφελος.
Ένα έθνος χριστιανών θα πρέπει να θυμάται την εντολή στον Λουκά (6.37): «Να συγχωρείτε και θα συγχωρεθείτε. Να δίνετε και θα δοθεί και σε σας – μέτρο καλό!». (Μα και αυτό γίνεται σημείο εκμετάλλευσης από επιτήδειους.)
Και ο Μάνου της Βεδικής Παράδοσης λέει πως η γενναιοδωρία dāna είναι η μεγάλη και σωτήρια αρετή στην εποχή μας.
Αμφιβάλλω αν θα γίνει, μα θα έπρεπε η Παιδεία μας νωρίς νωρίς να δώσει έμφαση σε αυτή την αρετή και να την καλλιεργήσει στα παιδιά. Αυτή θα ήταν όντως μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση.
