1. Ορισμένες μελέτες από Φυσικο- μαθηματικούς βρίσκουν πως τα Οικονομικά πάσχουν ως επιστήμη λόγω έλλειψης ή λάθος χρήσης των Μαθηματικών. Μιλούν για «εργοδική ανεπάρκεια» όπου το «εργοδικό σύστημα» έχει ανάπτυξη στον χωρόχρονο με νόμους πιθανοτήτων: είναι δυναμικό σύστημα με ίδια συμπεριφορά στον μέσο όρο του χωρόχρονου και συνεπάγεται έναν πολλαπλασιαστικό μηχανισμό κέρδους για επενδύσεις. Υπάρχει δε μια διατύπωση (formula) που τα καλύπτει αυτά.
Από την Οικονομολογία λείπουν, λοιπόν, τα Μαθηματικά μας λένε αυτοί οι θεωρητικοί: λείπει μάλιστα η παράμετρος του χρόνου! Έτσι όπως είναι, είναι μια στατική θεωρία, ικανή για τον 18ο αιώνα, μα όχι δυναμική και κατάλληλη για την πραγματικότητα της δυναμικής του 20ού και 21ου αιώνα (με τις βιομηχανίες, το ευρύ εμπόριο και την παγκοσμιοποίηση).
(Ο αναγνώστης θα βρει περισσότερα στο άρθρο «Η αρρώστια του καπιταλισμού» του Γ. Καφαντάρη στο ΒΗΜΑ).
2. Αυτά όλα είναι σαχλαμάρες. Το πρόβλημα με τα Οικονομικά ή την Οικονομολογία είναι ότι προσποιείται πως είναι «επιστήμη» και χρησιμοποιεί μαθηματικά και φανταστικούς νόμους για να το αποδείξει. Τα Μαθηματικά δεν παίζουν κανένα ιδιαίτερο ρόλο, πέρα από τις απλές πράξεις της Αριθμητικής. Αλλά, ναι, χρειάζεται λογική και διάκριση.
Η Πολιτική Οικονομία ήταν παλαιότερα σύντροφος της Φιλοσοφίας και μάλιστα της Ηθικής. Ο Άνταμ Σμιθ ήταν πρώτα καθηγητής της Ηθικής Φιλοσοφίας και μετά οικονομολόγος. Και η πρώτη σοβαρή του δημοσίευση αφορούσε «Συναισθήματα Ηθικής» (Theory of Moral Sentiments).
Πολύ νωρίτερα ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης και στην Ανατολή, οι αρχαίοι Κινέζοι και Ινδοί, εξέταζαν την οικονομία πάντα σε σχέση με την Ηθική.
3. Ένα δεύτερο λάθος αυτών των άσχετων θεωρητικών είναι ο ισχυρισμός πως η αποτυχία του «καπιταλισμού» οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες όπως η αυτοματοποίηση (μηχανές ρομπότ στη θέση ανθρώπων), ο υπερπληθυσμός, η εξάντληση των φυσικών πόρων και το πεπερασμένο του πλανήτη.
Και στον 19ο αιώνα η είσοδος των μηχανών στην παραγωγή (γεωργία και βιομηχανία) θεωρήθηκε απειλητική και οι εργαζόμενοι τις έσπαγαν (Luddites στη Βρετανία). Ο αιδεσιμότατος Malthus θορυβήθηκε φοβερά από τον κίνδυνο του υπερπληθυσμού την ίδια εποχή κι έγραψε ένα βιβλίο (το οποίο βοήθησε τον Δαρβίνο να στηρίξει τις θεωρίες του για την επιβίωση του ισχυρότερου). Μα ούτε η πρώτη ούτε η δεύτερη απειλή πραγματοποιήθηκαν.
Όσο για την εξάντληση των φυσικών πόρων – αυτό κι αν είναι παραμύθι. Βέβαια, ορισμένες πρώτες ύλες όπως το κάρβουνο και το πετρέλαιο θα εξαντληθούν, μα ποιος νοιάζεται! Ήδη έχουμε αυξανόμενη χρήση αιολικής και ηλιακής ενέργειας που καθιστά πολλές ρυπογόνες τεχνολογίες κι ενεργοβόρες βιομηχανίες αχρείαστες!
4. Τέτοιοι φόβοι δεν είναι καινούργιοι. Τους εκφράζουν οι ρηχοί διανοούμενοι σχεδόν σε κάθε γενεά των τελευταίων τριών αιώνων.
Η μόνη ορθή γνώμη των τριών άσχετων σχετίζεται με το πεπερασμένο του πλανήτη. Μα και αυτό είναι γενικόλογο και αγνοεί την ουσία του προβλήματος.
Ο αέρας, το ηλιόφως και το νερό ανανεώνονται ακατάπαυστα. Επομένως δεν είναι πεπερασμένα – για όσο δεν επεμβαίνουμε στη ζωή του ίδιου του ήλιου. Οι υδάτινοι πόροι δεν είναι ισομερώς κατανεμημένοι από την ίδια τη Φύση σε όλες τις περιοχές του πλανήτη. Αλλά η έλλειψη σε πολλά μέρη οφείλεται σε κακοδιαχείριση όπου κυριαρχούν ποταπά συμφέροντα.
Δυστυχώς επεμβαίνουμε καταστροφικά στα οικολογικά συστήματα και ρυπαίνουμε αέρα, νερό και γη. Η δράση αυτή οπωσδήποτε περιορίζει αυτά τα στοιχεία στη φυσική τους κατάσταση και λειτουργία.
Σε τελευταία ανάλυση μόνο η γη, η στερεή επιφάνεια του πλανήτη είναι όντως πεπερασμένη, ιδίως σε σχέση με τον αυξανόμενο ανθρώπινο πληθυσμό. Κι εδώ είναι το πραγματικό και μόνο πρόβλημα, διότι κάθε άνθρωπος πρωταρχικά χρειάζεται χώρο πάνω στη γη για να υπάρχει, να κατοικεί και να εργάζεται.
Αυτό το πρόβλημα λύνεται με την Γεωφορολόγηση, όπως γράφω συνεχώς.
Όλα τα άλλα είναι κουραφέξαλα – ή εκ του πονηρού.
5. Μια άλλη διατύπωση των θεωρητικών που είναι ολοκληρωτικά ορθή λέει πως μια οικονομία βοηθιέται από την συνεργασία και διαμοίραση πόρων. Δυστυχώς και αυτή παρουσιάζεται αόριστα και γενικόλογα.
Συνεργασία υπάρχει μα είναι άνιση διότι οι ακτήμονες μειονεκτούν και πρέπει να πληρώσουν ιδιοκτήτες ή να δεχθούν χαμηλούς μισθούς. Θα γίνει αληθινή συνεργασία μόνο αν εφαρμοστεί πλήρως η Γεωφορολόγηση.
Το μέτρο της Γεωφορολόγησης θα επιφέρει και ορθή διαμοίραση πόρων καθώς και πλούτου όπως δείχνει το διάγραμμα. Το Λ είναι λιμάνι (ή σιδηροδρομικό κέντρο ή αεροδρόμιο). Το Μ είναι οι μισθοί (=απολαβές, αμοιβή εργασίας) και το Π είναι η Πρόσοδος που πηγαίνει στο κράτος.
Αλλά αυτή η κατάσταση ισχύει μόνο για μια Πολιτεία. Χώρες με χρυσάφι, διαμάντια και άλλους πολύτιμους φυσικούς πόρους πλεονεκτούν απέναντι σε χώρες που δεν έχουν τέτοιους ή αντίστοιχους φυσικούς πόρους. Άντε να πεισθούν οι πρώτες να διαμοιράζονται τους πόρους τους παγκοσμίως!
Η μόνη παρηγοριά είναι πως οι αναπτυσσόμενες τεχνολογίες που βασίζονται σε αιολική και ηλιακή ενέργεια δεν θα νιώθουν κανένα μειονέκτημα αφού υπάρχει αρκετός άνεμος παντού και ηλιόφως σε μικρότερο βαθμό (που όμως αξιοποιείται ολοένα πιο πολύ).
6. Ο καπιταλισμός είναι άρρωστος βασικά λόγω ιδιωτικοποίησης των εδαφών και για κανένα άλλο λόγο. Τα κέρδη από χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες μπορούν να ρυθμίζονται κάλλιστα με αυστηρούς νόμους όπως αυτούς που απαγορεύουν τον φόνο, τη νοθεία, την κλοπή και την απάτη – δηλαδή με απαγόρευση του χρηματοπιστωτικού τζόγου!
Αλλά οι νόμοι θα πρέπει να εφαρμόζονται. Δεν μπορούν οι πολιτικοί να εξαπατούν τους ψηφοφόρους με ψεύτικα «θα… θα…. θα…” !
