Άγγελος Στάγκος
Στις 7 Δεκεμβρίου του 1971, πριν από πενήντα χρόνια σχεδόν, η Ελλάδα και η Τουρκία υπέγραψαν συμφωνία «περί προλήψεως και διευθετήσεως των μεθοριακών επεισοδίων εις Θράκην και εις την θαλασσίαν περιοχήν παρά τας εκβολάς του ποταμού Εβρου», μαζί με τέσσερα πρωτόκολλα «περί οριοθετήσεως της ελληνοτουρκικής μεθορίου». Τις υπογραφές έβαλαν εκ μέρους της ελληνικής πλευράς ο τότε σύμβουλος της πρεσβείας στην Αγκυρα, Πέτρος Μολυβιάτης, και εκ μέρους της τουρκικής ο τότε αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Διεύθυνσης Ελλάδας – Κύπρου Ρεχά Αϋταμάν. Η ελληνική Βουλή κύρωσε αυτήν τη συμφωνία μαζί με τα τέσσερα πρωτόκολλα και έγινε νόμος του κράτους με τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 6 Ιουλίου 1979. Η συμφωνία για την πρόληψη και τη διευθέτηση μεθοριακών επεισοδίων έγινε ώστε η Ελλάδα και η Τουρκία να εξασφαλίσουν «την ησυχία» κατά μήκος των ελληνοτουρκικών συνόρων, όπως αυτά καθορίστηκαν από τη Συμφωνία της Λωζάννης, αλλά και για να τα εξετάζουν και διευθετούν ταχέως, αν και όταν συνέβαιναν. Μεταξύ άλλων, αναφέρει ρητά ως τέτοιο επεισόδιο την «παράτυπη διάβαση της μεθορίου από μέρους ατόμων (εκουσίως ή ακουσίως), μεταφορικών μέσων και ζώων». Προφανώς, τέτοιο επεισόδιο είναι η υπόθεση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται σήμερα στην Αδριανούπολη.
Το άρθρο 4 της συγκεκριμένης συμφωνίας αναφέρει τη συγκρότηση επιτροπών τριών επιπέδων, τις Μεικτές Ελληνοτουρκικές Επιτροπές Μεθοριακών Τομέων σε πρώτο βαθμό, τη Μεικτή Ελληνοτουρκική Επιτροπή Περιοχής σε δεύτερο και την Ανώτατη Ελληνοτουρκική Μεθοριακή Επιτροπή σε τρίτο, στις οποίες παραπέμπονται τα μεθοριακά επεισόδια προς επίλυση. Διάφορα άλλα άρθρα καθορίζουν τη σύσταση των επιτροπών και τις διαδικασίες λειτουργίες, ενώ το άρθρο 15 λέει ότι η ισχύς της συμφωνίας είναι πενταετής και, εφόσον δεν καταγγέλλεται έγκαιρα από κάποιο από τα δύο μέρη, ανανεώνεται αυτόματα κάθε πέντε χρόνια. Ομολογουμένως δεν ξέρουμε αν αυτή η συμφωνία ισχύει ακόμη, αλλά πάντως δεν ακούστηκε τίποτα περί αυτής από την ελληνική πλευρά, με αφορμή τη σύλληψη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών και την κράτησή τους. Επομένως ανακύπτουν κάποια εύλογα ερωτήματα που ζητούν απάντηση, όπως:
– Γνωρίζει η ελληνική πλευρά αυτήν τη συμφωνία ή μήπως κανείς στα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας δεν ξέρει ότι κάποτε, πριν από 47 χρόνια, υπογράφηκε και πριν από 38 κυρώθηκε από την ελληνική Βουλή;
– Ισχύει ή καταγγέλθηκε κάποια στιγμή και από ποιον μια τόσο χρήσιμη συμφωνία;
– Αν ισχύει ακόμη η συμφωνία, γιατί δεν την επικαλείται η ελληνική πλευρά, ώστε το επεισόδιο να διευθετηθεί σε τοπικό επίπεδο;
– Τέλος, αν ισχύει η συμφωνία και την έχει επικαλεστεί χωρίς τυμπανοκρουσίες η ελληνική πλευρά αλλά δεν ανταποκρίνεται η Τουρκία σε πρόσκληση συνάντησης, όπως αναφέρει το άρθρο 10, έχουν συντάξει οι δικοί μας αρμόδιοι μονόπλευρο πρακτικό για να το αποστείλουν στο «έτερο μέρος», όπως προβλέπει το ίδιο άρθρο;
Τουλάχιστον, για να εκμεταλλευτεί διπλωματικά την ύπαρξη της συμφωνίας και την κακή πίστη της Αγκυρας, αν μη τι άλλο…
Πηγή: Καθημερινή