Νίκος Κωνσταντάρας
Δύο ζητήματα που δεν φαίνονταν συνδεδεμένα, σαν μέτωπα πυρκαγιών που σιγοκαίγανε μακριά το ένα από το άλλο, ενώνονται απειλητικά. Ο κίνδυνος ήταν προβλέψιμος, προϊόν μιας πολιτικής νοοτροπίας που αρνείται να καταπιαστεί με δύσκολα θέματα έως την ώρα που δεν έχει άλλη επιλογή. Το ένα μέτωπο είναι το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, το άλλο η επέλαση της βίας. Στη μέση, μια κυβέρνηση που ως κόμμα βρισκόταν στη μία μεριά των οδοφραγμάτων και τώρα καλείται να εφαρμόσει νόμους που, με την εφαρμογή τους τους, θα την τοποθετήσουν αμετακλήτως στην άλλη πλευρά, στερώντας την από υποστήριξη αλλά, κυρίως, από τους ίδιους τους μύθους της.
Το 50% των δανείων, περίπου 100 δισ. ευρώ, δεν εξυπηρετείται, ενώ οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να μειώσουν κατά 38% το ποσό έως το τέλος του 2019, ώστε να είναι περίπου 66,7 δισ. Το 2008 τα λεγόμενα κόκκινα δάνεια αποτελούσαν το 8% του συνόλου. Η κρίση και τα μέτρα λιτότητας που συρρίκνωσαν την οικονομία, μείωσαν εισοδήματα και αύξησαν την ανεργία εκτοξεύοντας τον αριθμό τους. Σημαντικότατο ρόλο, όμως, έπαιξαν και οι κυβερνήσεις, που δεν ήθελαν να εφαρμοστούν μέτρα που θα είχαν ως συνέπεια άνθρωποι να χάνουν τις περιουσίες τους, καθώς και η γενική αβεβαιότητα που, αφενός, προκαλούσε δυσκολίες για όσους ήθελαν να πληρώσουν τα χρέη τους, αφετέρου, ευνοούσε αυτούς που, χωρίς συνέπειες, προτιμούσαν να περιμένουν ώστε να πετύχουν μείωση των δανείων τους. Σήμερα υπολογίζεται ότι το 25% των μη εξυπηρετούμενων δανείων αφορά την κατηγορία των «στρατηγικών κακοπληρωτών». Είναι απαραίτητο για τις τράπεζες να αρχίσουν οι πλειστηριασμοί, αλλά το σύστημα έχει «παγώσει», λόγω κινητοποιήσεων ομάδων υποστήριξης οφειλετών. Τελευταίως, αντιμέτωποι με απειλές, οι συμβολαιογράφοι απέχουν από τη διαδικασία, με αποτέλεσμα οι δανειστές να διαμηνύουν πως εάν δεν αρχίσουν οι πλειστηριασμοί έως το τέλος του μήνα δεν θα ολοκληρωθεί η τρίτη αξιολόγηση. Δεν απειλούνται μόνο η επόμενη δόση και η συμφωνία με τους δανειστές αλλά και η ανάκαμψη της οικονομίας, επειδή αυτή θα βασιστεί στην ύπαρξη τραπεζών που θα μπορούν να τη χρηματοδοτήσουν.
Η κυβέρνηση φαίνεται να κινητοποιείται τελευταίως, γνωρίζοντας ότι κινδυνεύει να βρεθεί χωρίς «αφήγημα» της εξόδου από τα μνημόνια τον ερχόμενο Αύγουστο. Οι επιτελείς ελπίζουν ότι με πλειστηριασμούς μόνο ακινήτων αξίας άνω των 300.000 ευρώ θα μετριάσουν τις αντιδράσεις. Οι εξελίξεις, όμως, θα καθορίζονται από αντιπάλους τους που ήδη έχουν δείξει τις διαθέσεις τους. Οι ομάδες αυτές αντλούν την υποστήριξη τους από την ίδια δεξαμενή ψηφοφόρων που τροφοδοτούσε τον ΣΥΡΙΖΑ. Θα προκαλέσει, λοιπόν, μεγάλη έκπληξη εάν δούμε την κυβέρνηση να παρέχει πολιτική κάλυψη στις αστυνομικές δυνάμεις που θα κληθούν να επέμβουν προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία, εις βάρος ιδιοκτητών και ακτιβιστών.
Ετσι ερχόμαστε και στο δεύτερο ζήτημα – η ανομία, που απλώνεται με τέτοια ταχύτητα που φαίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να τηρηθούν τα αυτονόητα μιας ευνομούμενης κοινωνίας. Οι ομάδες του «αντιεξουσιαστικού» χώρου έχουν συνηθίσει τόσο στην ασυδοσία, που οποιαδήποτε προσπάθεια να περιοριστεί η δράση τους θα προκαλέσει μεγάλη αντίδραση· θα απαιτηθεί κυβερνητική αποφασιστικότητα για να επιβληθεί η τάξη, κάτι που δεν έχουμε δει έως σήμερα. Η άδεια που δόθηκε σε φυλακισμένο κατά συρροή δολοφόνο ίσως να μην προκαλούσε τόσο τους μετριοπαθείς πολίτες και συμμαχικές χώρες, εάν δεν είχε οπαδούς. Εάν δεν είχε γίνει δολοφονική επίθεση σε πρώην πρωθυπουργό, εάν δεν είχε γίνει επίθεση στα γραφεία του ΠΑΣΟΚ λίγες ημέρες νωρίτερα. Οι ομάδες θαυμαστών θα ήταν λιγότερο επικίνδυνες εάν δεν υπήρχαν οι δολοφόνοι· οι δολοφόνοι χωρίς οπαδούς θα μαράζωναν.
Εως σήμερα, ο Αλέξης Τσίπρας έκανε αντιπολίτευση σε άλλους και εις εαυτόν. Οι ομάδες των «δεν πληρώνω» και της βίας δεν τον ενοχλούσαν. Η ανούσια τοποθέτησή του στη συζήτηση στη Βουλή για την ανομία μάς προϊδεάζει ότι θα συνεχίσει να παριστάνει τον ανίδεο, αφήνοντας τις φωτιές να καίνε τα θεμέλια της χώρας.
Πηγή: Καθημερινή
