Του Δημητρη Τσιοδρα
Αν είναι κάτι που κάνει πιο δύσκολη την προσπάθεια εξόδου από την κρίση ακόμη κι από τη χρηματοδοτική ασφυξία, είναι η αδυναμία διαλόγου στη χώρα. Εκείνοι που προσπαθούν να απαντήσουν στα προβλήματα, να εξηγήσουν τις αιτίες και να βρουν λύσεις μέσα από τον «ορθό λόγο» αποτελούν ισχνή μειοψηφία. Η μεγάλη πλειοψηφία εξηγεί τη χρεοκοπία, όχι με ανάλυση των δεδομένων, αλλά με διάφορες θεωρίες συνωμοσίας. Για τη χρεοκοπία της Ελλάδας φταίει «το διεθνές κεφάλαιο που θέλει να κυριαρχήσει στη χώρα γι’ αυτό σκοπίμως οδηγηθήκαμε στο Μνημόνιο», «η Goldman Sachs», «οι τραπεζίτες», «οι ξένοι που μας μισούν»…. Ποτέ εμείς.
Στη χώρα όπου γεννήθηκε ο ορθός λόγος, σήμερα κυριαρχούν η πίστη στην αυθεντία και στην απόλυτη αλήθεια (της θρησκείας, του κόμματος κ.λπ.), τα κλισέ και τα συνθήματα. Αντί για διάλογο έχουμε παράλληλους μονολόγους. Στα επιχειρήματα, αντιπαραβάλλονται συνθήματα. Οι επικλήσεις στην ανεργία, «στον λαό που υποφέρει», στη φτώχεια, δίχως να προτείνεται καμία απολύτως λύση, εκλαμβάνονται όχι ως λαϊκισμός, αλλά ως κοινωνική ευαισθησία.
Μεγαλωμένοι με μύθους (ξεκινώντας από τη διδασκαλία της Ιστορίας), με γνώση βασισμένη στο σύστημα της παπαγαλίας στο σχολείο, πασπαλισμένη με κομματικά τσιτάτα, πολλοί αδυνατούν να αναλύσουν την πραγματικότητα. Δεν διαθέτουν τα ερμηνευτικά διανοητικά εργαλεία για κάτι τέτοιο. Αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν το μυαλό τους δίχως την καθοδήγηση κάποιου άλλου (ιεράρχη, κομματικού καθοδηγητή, ακαδημαϊκού, δημοσιογράφου). Οτιδήποτε δεν χωράει στον απόλυτα δομημένο κόσμο τους, είναι εξοβελιστέο. Κι αυτοί που εκφράζουν διαφορετικές θέσεις δεν είναι κάποιοι με τους οποίους διαφωνούν, όπως είναι απολύτως λογικό στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής συζήτησης, αλλά είναι προδότες, παπαγαλάκια, πράκτορες, εκπρόσωποι σκοτεινών δυνάμεων κ.λπ. τους οποίους δεν πρέπει να ακούς αλλά να μισείς. Κι όσα χαστούκια κι αν δίνει η πραγματικότητα στον κόσμο της ιδεολογικής βεβαιότητας τόσο χειρότερο, για την πραγματικότητα. Η αμφιβολία, που είναι αρχή για κάθε πρόοδο, δεν χωράει στον κόσμο της απόλυτης αλήθειας τους. Η πρόοδος στο μυαλό των φανατικών είναι ταυτισμένη με κλισέ και συνθήματα (στο όνομα του λαού συνήθως, του οποίου η φωτισμένη πρωτοπορία γνωρίζει την αλήθεια). Οτιδήποτε δεν χωράει στην προκρούστεια κλίνη της ορθότητας και της προοδευτικότητας, που αυτοί έχουν ορίσει τα μέτρα της, είναι από συντηρητικό έως ύποπτο.
Προφανώς ο καθένας έχει τη δική του άποψη για τα πράγματα και ουδείς σοβαρός άνθρωπος μπορεί να ισχυρίζεται ότι κατέχει την απόλυτη αλήθεια. Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, θα ήταν πολύ χρήσιμο λοιπόν, αν όλοι είχαμε ανοιχτά τα μάτια και τα αυτιά μας. Αν ο διάλογος από την παρέα στην ταβέρνα, ώς τη Βουλή, θα μπορούσε να γίνει με επιχειρήματα. Αν ακούγαμε όχι μόνο ό,τι χωράει στο ατομικό ιδεολογικό μας σύμπαν, αλλά οτιδήποτε δίνει τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Με σεβασμό στη γνώμη του άλλου. Δυστυχώς η κρίση αντί να μας κάνει να επανεξετάσουμε τον τρόπο θεώρησης της πραγματικότητας, έκανε τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα. Ενστικτα, φόβοι, πάθη κυριαρχούν. Κι όποιος αμφιβάλλει ας ρίξει μια ματιά στη Βουλή.
Πηγή: Καθημερινή
