ΠΟ141: Ο μύθος της πάλης των τάξεων

ΠΟ141: Ο μύθος της πάλης των τάξεων

1. Υπάρχουν όντως τάξεις στην κοινωνία; Υπάρχει όντως αντιπαλότητα μεταξύ τους;

Ναι, βέβαια, λένε οι μαρξιστές και κάθε είδους αναρχοαριστεροί. Και προχωρούν οι πιο φανατικοί να υποδαυλίσουν διχασμό, εχθρότητα, σύγκρουση. Είναι μια από τις βασικές θέσεις του μαρξισμού και κομμουνισμού.

Ο Μαρξ (και ο Ενγκελς) ισχυρίστηκε πως είχε ανακαλύψει τους αληθινούς σταθερούς «νόμους» της κοινωνικής δομής κι εξέλιξης και του ευρύτερου ιστορικού γίγνεσθαι της ανθρωπότητας. Αυτοί οι νόμοι θα οδηγούσαν αναπόφευκτα στην πτώση του καπιταλισμού όπως διαμορφώθηκε αυτό το καθεστώς στα μέσα του 19ου αιώνα μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση (μετά τη Γεωργική, αρχές 18ου αιώνα), και στον θρίαμβο του σοσιαλισμού. Αυτόν πάλι θα ακολουθούσε ο θρίαμβος της μετάβασης στον πασίχαρο και δίχως ελλείψεις κομμουνισμό όπου όλες οι ανάγκες των ανθρώπων θα ικανοποιούνταν. Στη σοσιαλιστική μετάβαση θα υπήρχε η «επαναστατική δικτατορία του προλεταριάτου» και μετά θα έσβηνε το κράτος και θα επερχόταν η «αταξική» κοινωνία.

2. Όπως οι χριστιανοί μάταια περίμεναν (και πολλοί εξακολουθούν να περιμένουν) τη 2η έλευση του Χριστού «πριν παρέλθει αυτή η παρούσα γενιά», έτσι και οι μαρξιστές περίμεναν την έλευση των επαναστάσεων που θα ανέτρεπαν το καπιταλιστικό καθεστώς στις εκβιομηχανισμένες χώρες όπως η Βρετανία και οι ΗΠΑ. Μα ούτε αυτή η ανατροπή έγινε ούτε κανένας κομμουνισμός εδραιώθηκε πουθενά, όπου οι ανάγκες των ανθρώπων θα ικανοποιούνταν και το κράτος θα έσβηνε στην αταξική κοινωνία.

Απεναντίας επαναστάσεις έγιναν από φιλόδοξους, μισότρελους, αιμοβόρους ψυχάκηδες σαν τον Λένιν και τον Μάο, σε υπανάπτυκτες χώρες με αγροτοκτηνοτροφική οικονομία και μεγάλες μάζες φτωχών όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Κούβα κλπ. Η δικτατορία εδραιώθηκε ως φασιστική απολυταρχία της ηγεσίας και του μονοκράτορα του κομμουνιστικού Κόμματος, ενώ το κράτος, όχι μόνο δεν «έσβησε» μα απέκτησε πολύ ισχυρότερη παρουσία και δύναμη περιορίζοντας τις ελευθερίες των πολιτών και καταπιέζοντάς τους πιο βάναυσα από τους απολυταρχικούς μονάρχες του παρελθόντος, δημιουργώντας ταυτόχρονα την ελίτ του ΚΚ και τις συνακόλουθες τάξεις. Το ίδιο το κράτος και το ΚΚ έγινε ο καπιταλιστής εκμεταλλευτής!

3. Είναι παράξενο, εντούτοις, ότι αυτή η πανηλίθια μαρξιστική θεωρία διδάσκεται στην Κοινωνιολογία στα πανεπιστήμια και πολλοί σοβαροί δήθεν διανοούμενοι εξακολουθούν να την ασπάζονται. Και φυσικά οι αναρχοαριστεροί στα ποικίλα μπουλούκια τους πρεσβεύουν την ταξική πάλη και ταξικούς αγώνες!

Έτσι επαναλαμβάνεται αηδιαστικά από ανεγκέφαλους αναρχοαριστερούς το δόγμα πως η σχέση των ανθρώπων με την κυριότητα των μέσων παραγωγής καθορίζει την «ταξική» τους θέση. Αυτοί που έχουν την κυριότητα είναι οι «καπιταλιστές» και οι άλλοι είναι οι εργαζόμενοι προλετάριοι τους οποίους οι πρώτοι εκμεταλλεύονται απομυζώντας την ενέργεια (και το αίμα) τους.

Υπάρχει λοιπόν η καπιταλιστική τάξη και η εργατική των προλετάριων και η πρώτη ζει από τον μόχθο και το ιδρώτα (!) της δεύτερης καθώς ιδιοποιείται (ή κλέβει) μεγάλο μέρος του προϊόντος της εργασίας των εργαζόμενων.

Έτσι αναπόφευκτα υπάρχει ένταση, αντιπαράθεση και ταξικός ανταγωνισμός.

4. Δεν χρησιμοποίησα τη λέξη «ανεγκέφαλος» ρητορικά, ως υπερβολή. Εννοώ κυριολεκτικά πως ούτε ο Μαρξ ούτε όλοι αυτοί που τον ακολούθησαν νοθεύοντας με περισσότερες ανοησίες την ήδη ανόητη θεωρία, σκέφτηκαν πολύ λογικά το όλο θέμα.

Τα υλικά μέσα παραγωγής είναι πολλά και ποικιλόμορφα και δεν ανήκουν όλα στην ίδια κατηγορία. Ο υπολογιστής με τον οποίο γράφω αυτό το άρθρο είναι πολύ διαφορετικής φύσης από την γη πάνω στην οποία στηρίζεται το κτήριο μέσα στο οποίο βρίσκομαι και γράφω εγώ. Υπολογιστές υπάρχουν κατά εκατομμύρια, φθείρονται και παράγονται καινούριοι, πιο εξελιγμένοι. Κτήρια επίσης φθείρονται (πολύ πιο αργόρυθμα) και παράγονται καινούρια. Μα η γη, η στέρεη επιφάνεια πάνω στην οποία ζούμε κι εργαζόμαστε, δεν φθείρεται και σίγουρα δεν παράγεται πουθενά.

Ως ιδιοκτήτης του υπολογιστή που είναι σίγουρα υλικό μέσο παραγωγής είμαι καπιταλιστής. Μα, από την άλλη, δεν έχω κανέναν εργαζόμενο για να ιδιοποιηθώ μέρος του προϊόντος της παραγωγής του (δηλ. να τον εκμεταλλευτώ και να τον κλέψω). Το γραφείο μου επίσης είναι μέσο παραγωγής μα δεν είναι δικό μου: το ενοικιάζω. Ο ιδιοκτήτης του μου το παραχωρεί έναντι μισθώματος (τόσα ευρώ τον μήνα) και είναι καπιταλιστής. Μα καθώς είναι ιδιοκτήτης και του εδάφους είναι και γαιοκτήμονας.

Εγώ ως καπιταλιστής δεν έχω εργαζόμενο και αντιπαράθεση ή σύγκρουση με κείνον, μα είμαι σε ανταγωνιστική σχέση με τον καπιταλιστή ιδιοκτήτη του κτηρίου που είναι και γαιοκτήμονας, ιδιοκτήτης της γης.

5. Η μαρξιστική, σοσιαλιστική, ανάλυση σε καπιταλιστές και προλετάριους δεν έχει πολλή ορθή σχέση με την πραγματικότητα. Υπάρχουν πολλές χιλιάδες άνθρωποι σαν κι εμένα που είναι και καπιταλιστές και προλετάριοι (=εργαζόμενοι) ταυτόχρονα και βρίσκονται σε αντιπαράθεση και σύγκρουση συμφερόντων με άλλους καπιταλιστές ή εργαζόμενους ή και τα δυο καθώς και με γαιοκτήμονες.

Αυτή είναι μόνο μια άποψη. Υπάρχουν κι άλλες.

Η γη δεν παράγεται κατά επιθυμία και παραγγελία. Διαφέρει ριζικά από κάθε άλλη μορφή κεφαλαίου και όλες τις άλλες μορφές, που φθείρονται και αναπαράγονται και με τα χρόνια και την επιστημονική πρόοδο, βελτιώνονται.

Μετά, εργασία δεν είναι μόνο η χειρωνακτική σωματική, μηχανική επαναληπτική και μάλλον ανιαρή προσπάθεια που καταβάλλουν τα εκατομμύρια εργαζόμενων σε εργοστάσια μα και καπιταλιστές όπως οι ελεύθεροι επαγγελματίες – ηλεκτρολόγοι, ξυλουργοί, ράφτες, υδραυλικοί κλπ. Είναι και η πολύ ανώτερη προσπάθεια των ερευνητών και μελετητών. Και είναι ανώτερη διότι αυτή η εργασία βελτιώνει τις συνθήκες εργασίας για όλους τους άλλους.

Όπως βλέπουμε λοιπόν, υπάρχουν πολλές άλλες πλευρές που εξετάστηκαν πολύ επιπόλαια ή δεν εξετάστηκαν ορθά από τους μαρξιστές.

Στην πραγματικότητα τίποτα δεν καθορίζεται από τη σχέση των ανθρώπων με τα υλικά μέσα παραγωγής.

Τα πάντα τελικά (ή αρχικά) καθορίζονται από τις επιθυμίες των ανθρώπων να επιβιώσουν με τη λιγότερη δυνατή προσπάθεια και να απολαύσουν όσο το δυνατό περισσότερο τη δημιουργία στην οποία ζουν.

Θα επανέλθω.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *