Απόστολος Λακασάς
Το πρόβλημα οι Ελληνες φοιτητές να καθυστερούν στις σπουδές τους έχει επιδεινωθεί πολύ την τελευταία δεκαετία, μετά την οικονομική κρίση. Τα στοιχεία της πρόσφατης έκθεσης της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) («Κ», φύλλο Κυριακής 19/3/2023) δείχνουν ότι όσοι αποφοιτούν κάθε χρονιά μειώνονται συνεχώς στο σύνολο των εγγεγραμμένων φοιτητών. Από 10,04% που ήταν το μερίδιό τους στο σύνολο των εγγεγραμμένων φοιτητών το 2013, το 2015 το ποσοστό μειώθηκε στο 9,91%, το 2017 στο 9,41%, το 2019 στο 8,91% και το 2020 στο 8,6%. Ο αντίστοιχος μέσος όρος των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης το 2020 ήταν 23,15% και κινείτο ανοδικά από 22,13% το 2018 και 22,28% το 2019. Για το θέμα υπάρχει διαχρονικά η παραδοχή ότι η χώρα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το πρόβλημα αποδίδεται σε σειρά λόγων, όπως τυχόν υπέρμετρη δυσκολία των προγραμμάτων σπουδών κάποιων τμημάτων ΑΕΙ, η αδιαφορία των φοιτητών στα πρώτα έτη σπουδών, η δύσκολη οικονομική ή οικογενειακή κατάσταση, τυχόν ελλείψεις του προγράμματος σπουδών ή ακαταλληλότητα διδασκόντων και η δυνατότητα που έχουν οι φοιτητές στα ελληνικά ΑΕΙ να παρατείνουν τις σπουδές τους όσο θέλουν χωρίς επιπτώσεις.
Από την άλλη, ο λόγος της καθυστέρησης μπορεί να κρύβει κάτι ευχάριστο για τον φοιτητή. Ας πούμε, παρατηρείται μεγάλη καθυστέρηση στην αποφοίτηση ακόμη και σε τομείς που έχουν μεγάλη ζήτηση στην αγορά εργασίας, όπως η πληροφορική, ακριβώς επειδή αρκετοί φοιτητές σχετικών τμημάτων εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές.
Ωστόσο, πέραν των προηγούμενων λόγων μια κρίσιμη παράμετρος είναι οι μαθησιακές ελλείψεις που έχουν οι φοιτητές από τη μέση εκπαίδευση. Το σημείο αυτό αγνοείται από τον δημόσιο διάλογο. Η συντριπτική πλειονότητα των σχολίων και της ειδησεογραφίας εστιάζεται στο πώς οι απόφοιτοι λυκείου θα μπουν στο πανεπιστήμιο και όχι με ποιους όρους και τι εφόδια θα αποφοιτήσουν. Μου θυμίζει αυτό το «τρούπωσα» που ελπίζουν κάποιοι για το Δημόσιο. Τρυπώνουν και αράζουν.
Για παράδειγμα, η πολιτική διαμάχη γύρω από τα εκπαιδευτικά ζητήματα ενόψει των εθνικών εκλογών έχει αιχμή την ελάχιστη βάση εισαγωγής, που «κόβει» φοιτητές από την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ ουδείς κάνει προβολή για την πορεία των φοιτητών μέσα στα πανεπιστήμια.
Το γεγονός ότι κάθε κυβέρνηση αποφασίζει τον αριθμό των εισακτέων, δίνει ένα ισχυρό επιχείρημα στους πανεπιστημιακούς να λένε ότι δεν μπορούν να δουλέψουν όπως πρέπει με κάθε φοιτητή (καθοδήγηση της πορείας του κ.λπ.) σε συνθήκες μαζικού πανεπιστημίου. Από την άλλη, όταν οι πολιτικοί κάνουν πολιτική με πυροτεχνήματα και όχι δουλειά ουσίας, τότε όλα καταλήγουν σε πληκτικές, προεκλογικές κοκορομαχίες.
Πηγή: Καθημερινή
