Του Μιχαηλ Πασχαλη *
Η εικόνα που σας μεταφέρω αφορά προσωπική εμπειρία, αλλά φαντάζομαι ότι είναι οικεία σε όλους. «Τμήμα ασθενείας» ενός ασφαλιστικού οργανισμού πριν από τρία χρόνια. Ενα γραφείο 4Χ5 με οκτώ υπαλλήλους που μετά βίας χωράνε. Δύο κενές θέσεις με τηλεφωνικές συσκευές που ανεβάζουν τον συνολικό αριθμό των υπαλλήλων σε δέκα. Στη γωνία ένας υπολογιστής παλαιάς τεχνολογίας, κλειστός και προφανώς σε αχρηστία.
Πήγα στο ασφαλιστικό Tαμείο από το νοσοκομείο για την έκδοση ενός εισιτηρίου νοσηλείας. Αν είχαν μηχανοργανωθεί και μηχανογραφηθεί οι υπηρεσίες του νοσοκομείου και του Tαμείου και υπήρχε online σύνδεση μεταξύ τους και με τις λοιπές υπηρεσίες υγείας, η επίσκεψή μου θα ήταν περιττή, γιατί το νοσοκομείο θα αντάλλασσε αυτομάτως τις σχετικές πληροφορίες με το ασφαλιστικό Tαμείο.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μου, ένας υπάλληλος θα ήταν αρκετός για να εξυπηρετήσει τους ασφαλισμένους· ας πούμε δύο, για την περίπτωση ασθενείας και για να παίρνουν την άδειά τους εναλλάξ. Ομως το πελατειακό κράτος κατάφερε να διορίσει, για ψηφοθηρικούς λόγους, δέκα υπαλλήλους σε ένα δωμάτιο 4Χ5, για να ταλαιπωρούν τους πολίτες και να ασκούν πλημμελώς τα καθήκοντα ενός ή δύο ικανών και αποτελεσματικών υπαλλήλων. Είχα μπροστά μου σε μικρογραφία το κατ’ εξοχήν πρόβλημα της ελληνικής διοίκησης. Η ύβρις υπήρξε διπλή· υπεράριθμο προσωπικό, απουσία μηχανοργάνωσης· και η νέμεσις είναι επίσης διπλή. Αν οι υπηρεσίες του κράτους, των δημόσιων οργανισμών και της τοπικής αυτοδιοίκησης είχαν μηχανοργανωθεί και μηχανογραφηθεί πλήρως και υπήρχε on line σύνδεση όλων με όλους, η εξοικονόμηση σε προσωπικό και ανθρωποώρες θα ήταν τεράστια. Η πληροφόρηση θα ήταν άμεση και πλήρης, με συνέπεια την ταχύτατη εξυπηρέτηση των πολιτών, τον δραστικό περιορισμό φαινομένων όπως η φοροδιαφυγή, την προστασία της δημόσιας περιουσίας από την καταπάτηση.
Η αυτόματη διασταύρωση στοιχείων θα είχε εμποδίσει τον πολλαπλασιασμό της φαρμακευτικής δαπάνης, την υπερσυνταγολόγηση, την καταβολή συντάξεων και επιδομάτων σε μη δικαιούχους και τις κάθε είδους απάτες. Από εδώ προέκυψε σε σημαντικό βαθμό η δεινή οικονομική θέση στην οποία έχει περιέλθει ο τόπος μας.
Το αποκαλούμενο «σκάνδαλο του Βατοπεδίου» έριξε μια κυβέρνηση και έλαβε σχεδόν μυθικές διαστάσεις, ενώ σε μιαν άλλη χώρα θα εθεωρείτο αστική διαφορά. Τα θέματα για τα οποία συστήνονται οι εξεταστικές και προανακριτικές επιτροπές της Βουλής ωχριούν μπροστά στους παράγοντες που οδήγησαν το Δημόσιο στη χρεοκοπία. Το μέγα σκάνδαλο που είναι η μακρόχρονη και επίμονη άρνηση των κομμάτων εξουσίας να αλλάξουν τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των υπηρεσιών και η πλήρης αδιαφορία των λοιπών κομμάτων να πιέσουν προς την ίδια κατεύθυνση δεν απασχόλησε καμιά εξεταστική επιτροπή του Kοινοβουλίου.
Η νέμεσις έχει και μια δεύτερη πτυχή, με διάφορα παρεπόμενα. Η κυβέρνηση πρέπει τώρα να «ξεφορτωθεί» τους υπαλλήλους που διόρισαν τα δύο από τα τρία κόμματα που την απαρτίζουν, αλλά βρίσκεται σε δυσχερή θέση. Οι μαζικοί διορισμοί που κάποτε έφερναν εκατοντάδες χιλιάδες ψήφους τώρα τιμωρούν αυτούς που τους έκαναν και κυρίως τους ίδιους τους πολίτες που τους επεδίωκαν με πάθος. Και τούτο γιατί η γιγάντωση του κράτους έγινε με υπερβολικό δανεισμό, που δημιούργησε τεράστιο έλλειμμα και υπέρογκο χρέος. Ετσι, η κυβέρνηση δεν μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει έναντι των δανειστών μας παρά μόνο με γενικευμένες οριζόντιες περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις. Οι μαζικά διορισμένοι που προσέβλεπαν στην παχυλή σύνταξη και το πλούσιο εφάπαξ θα οδηγηθούν τώρα σε μαζική έξοδο από την υπηρεσία, στην καλύτερη περίπτωση για να εισπράξουν μια δραστικά μειωμένη πρόωρη σύνταξη, έχοντας ήδη συμπαρασύρει στον οικονομικό κατήφορο όλους τους υπαλλήλους του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
* Ο κ. Μιχαήλ Πασχάλης είναι καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Πηγή: Καθημερινή