Το μάτι, βλέποντας τόσα και τόσα άλλα αντικείμενα, τόσες μορφές, γνωρίζει πως, αφού βλέπει, υπάρχει. Βέβαια, πέρα ή πάνω από το μάτι είναι ο νους που αντιλαμβάνεται όλα όσα του δείχνει το μάτι. Ακόμα πιο πέρα είναι το φως της συνειδησίας (ή επίγνωσης) που φωτίζει τις διεργασίες και αντιλήψεις του νου, μα το ίδιο δεν φωτίζεται και δεν παρατηρείται από κάτι άλλο.
Χρησιμοποιώ τη λέξη “συνειδησία” για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι για να ξεχωρίζω αυτή τη δύναμη του ανθρώπου να έχει συνειδητότητα ή συνείδηση ή επίγνωση από τη συνείδηση σκέτη (conscience) που όμως αναφέρεται και στο ψυχικό εκείνο στοιχείο το οποίο προκαλεί τύψεις. Η συνειδησία δεν τύπτει και, φυσικά, είναι η λεκτική βάση για ευσυνειδησία, αυτοσυνειδησία και ασυνειδησία.
Τι είναι, λοιπόν, αυτή η συνειδησία (consciousness) που δίνει ζωή, ύπαρξη, γνώση, ενέργεια κι εμπειρία σε κάθε άνθρωπο μα και σε ολόκληρο το σύμπαν (όπως ισχυρίζονται μεγάλοι μύστες και οραματιστές);
Σήμερα ας ξεκινήσουμε από μια διαφορετική αφετηρία. Τι είναι φυσικός νόμος και πώς παρουσιάζεται ή λειτουργεί;
Όταν πράγματα που πετιούνται στον αέρα, πέφτουν πίσω προς το κέντρο του πλανήτη (μα σταματούν στη στέρεη επιφάνειά του), λέμε πως ενεργεί μια δύναμη έλξης που ονομάζουμε νόμος ή έλξη της βαρύτητας.
Αυτή η ονομασία δεν είναι πραγματική γνώση, βέβαια! Δεν γνωρίζουμε τη “βαρύτητα” καθαυτή! Βλέπουμε κι αισθανόμαστε απλά και μόνο ορισμένα αποτελέσματα της επίδρασης ή λειτουργίας της. Μα και αυτή η αίσθηση πάλι δεν είναι άμεση γνώση. Όπως – “γνωρίζω, αισθάνομαι πως είμαι, υπάρχω”!
Με όμοιο τρόπο, όπως την έλξη της βαρύτητας, γνωρίζουμε ή αισθανόμαστε την ύπαρξη ενός άλλου ανθρώπου, σκύλου, κόρακα, τοίχου ή ευκάλυπτου.
Μα πάλι δεν μπορούμε να πούμε πως γνωρίζουμε πραγματικά τον άλλο άνθρωπο, σκύλο, κόρακα, τοίχο ή ευκάλυπτο καθαυτό.
Επίσης, ανακαλύπτουμε μια άλλη αθώρητη αιτία (ή πηγή αόρατης ενέργειας) που εκδηλώνεται μέσω συσκευών όπως το φως ενός γλόμπου ή το ζεστό/κρύο ρεύμα αέρα ενός κλιματιστικού και την ονομάζουμε “ηλεκτρισμό”. Δεν τη γνωρίζουμε καθαυτή μα βλέπουμε ή αισθανόμαστε αποτελέσματα της λειτουργίας της.
Υπάρχουν πολλές άλλες αόρατες φυσικές αιτίες που δεν γνωρίζουμε καθαυτές μα εκδηλώνονται στα πολυποίκιλα φαινόμενα που ονομάζουμε “κόσμος”’. Δεν τις γνωρίζουμε μα τις καθορίζουμε μέσω των αποτελεσμάτων της επίδρασης ή λειτουργίας τους που προσλαμβάνουμε με τις 5 μάλλον περιορισμένες αισθήσεις μας – ακοή, όραση κλπ.
Οι διατυπώσεις μας, λεκτικές και μαθηματικές, μπορεί να μη μας δίνουν απόλυτη γνώση της φύσης τους καθαυτής, μα έχουν πρακτική αποτελεσματικότητα και χρησιμότητα στη ζωή μας και αυτό μας αρκεί.
Τώρα, για να στραφούμε στη συνειδησία, όλοι οι άνθρωποι γνωρίζουμε αναμφίβολα πως υπάρχει κάτι σαν μη-υλικό φως που φωτίζει και προκαλεί κατανόηση όλων των εισερχόμενων ή εγειρόμενων στον νου μας εντυπώσεων (έξωθεν ή εντός) μα το φως εκείνο δεν γίνεται καθαυτό αντιληπτό. Όσες προσπάθειες και αν καταβάλουμε να το φωτίσουμε, γνωρίσουμε, παρατηρήσουμε, δεν μπορούμε να το “δούμε” να το προσεγγίσουμε. Πάντα φαίνεται να είναι πιο πίσω, πιο πέρα!
Εκείνο βλέπει, παρατηρεί, κατανοεί: έχει επίγνωση· είναι συνειδησία.
Ή εξετάζουμε την αναλογία με το μάτι. Το μάτι βλέπει όλο το περιβάλλον του μα δεν μπορεί να δει τον εαυτό του. Βλέπει μόνο άλλα μάτια τα οποία δεν βλέπουν τον εαυτό τους.
Εκείνο είναι ο έσχατος θεατής.
Ο νους, η νόησή μας, γνωρίζει πως το Φως υπάρχει, έστω και αν δεν παρατηρείται, διότι χάρη σε κείνο παρατηρούνται όλα τα άλλα, οι διάφοροι μηχανισμοί αντιληπτικότητας και (δια-)νόησης.
Όλοι αυτοί οι μηχανισμοί είναι χοντρές εκδηλώσεις εκείνου του λεπτού, αθέατου θεατή.
