Φιλ143: Θεωρίες: Εξέλιξη

1. Φίλος της στήλης ήθελε να ξέρει κάτι περισσότερο για τις θεωρίες που ανέφερα μάλλον συνοπτικά νωρίτερα 139. Φιλοσοφία: Θεωρίες, 140. Φιλοσοφία: Θεωρίες : Μεταμοντερνισμός  και ακόμα νωρίτερα τις  σύγχρονες γλωσσολογικές παρανοήσεις (άρθρα Φιλ. 134, 135, 136, 137 & 138). Αφήνω λοιπόν για την ώρα το θέμα “Αρχές” και θα το ξαναπιάσω αργότερα.

Επαναλαμβάνω στο ξεκίνημα πως όλες οι θεωρίες για το σύμπαν, τον άνθρωπο γενικά και τον εαυτό μας, είναι λανθασμένες, ακόμα και η τελευταία λέξη των επιστημών, διότι αγνοούν απλά πράγματα όπως η πραγματική ψυχολογία μας με τις καταστάσεις του νου και τις διαστάσεις του χωροχρόνου πέρα από τις τρεις με τις οποίες είμαστε εξοικειωμένοι.

2. Εκτός από διάφορες εδραιωμένες θεωρίες όπως ο μαρξισμός και ο (νέο)δαρβινισμός, που διδάσκονται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, υπάρχουν και πολλές άλλες που σχετίζονται με αστρολογία, εσωτερισμό, μαγεία, μεταφυσική, ολιστικά συστήματα κλπ, που υιοθετήθηκαν από διάφορες ομάδες, μα συγγενεύουν μάλλον με δεισιδαιμονίες και φαντασιώσεις.

Υπάρχει μια θεωρία, π.χ, την οποία προώθησαν αρχικά κάποιος Ρώσος, μετά μερικοί Γερμανοί (και άλλοι, αργότερα) ότι ο Ιησούς, αφού αναστήθηκε, πήγε στη Βόρεια Ινδία κι έζησε εκεί τον υπόλοιπο βίο του, σύμφωνα με κάποιο χειρόγραφο σε κάποιο μοναστήρι στο Θιβέτ το οποίο μεταφράστηκε. Μόλις όμως εξετάσεις τις υπάρχουσες μαρτυρίες, ούτε χειρόγραφο υπάρχει ούτε μετάφραση!

3. Ευρύτατη εξάπλωση έχει πια η θεωρία της εξέλιξης που έχει γίνει κοινή και αδιαφιλονίκητη αντίληψη στις μάζες και στους πανεπιστημιακούς κύκλους εκτός από λιγοστές εξαιρέσεις. Για το θέμα (βλ 4. Φιλοσοφία: Εξέλιξη και ανέλιξη– 5. Φιλοσοφία: Εξέλιξη και Ανέλιξη (Β’) – 6. Φιλοσοφία: Εξέλιξη και Ανέλιξη (Γ’) – 7. Φιλοσοφία: Εξέλιξη και πρωτογονισμός). Εδώ αναπαράγω συνοπτικά τα κύρια σημεία.

Η θεωρία αυτή μας λέει πως ο άνθρωπος εξελίχθηκε από κάποιο πιθηκοειδές ον, εκείνο από άλλο κοκ. Έχουν βρεθεί (θραύσματα από) κρανία και οστά, απολιθώματα κλπ. κυρίως στην Αφρική και Κίνα που μοιάζουν κάπως με τη μορφή του homo sapiens sapiens ‘γνωστικού ανθρώπου’. Και η θεωρία λέει πως οι πιθηκάνθρωποι αυτοί ή ένας από αυτούς είναι ο άμεσος πρόγονός μας.

Η εξέλιξη ορισμένων όντων από άλλα, μέσα σε καθορισμένα πλαίσια είναι, βέβαια, πιθανότατη. Η εξέλιξη ποικιλιών και φύλων μέσα σε ένα είδος είναι αποδεκτή κι έχει παρατηρηθεί εκτεταμένα. Επίσης η “εξέλιξη” ως επιλογή (ανα)προσαρμογή και ξεσκαρτάρισμα (ή εξάλειψη) στη διαδικασία “διατήρησης του είδους”, έχει παρατηρηθεί.

4. Πολύ διαφορετική είναι η “εξέλιξη” ενός είδους από άλλο. Η εμφάνιση κάποιου νέου είδους, η μετάβαση του από κατώτερη σε ανώτερη μορφή (και λειτουργία), δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ, πουθενά. Είναι παντελώς αντι-επιστημονική. Είναι μια εικασία και συγγενεύει με τις φαντασιώσεις στο §2 άσχετα με το ότι πολλοί επιστήμονες (οι νεοδαρβινιστές στις βιολογικές επιστήμες αλλά και πλήθος άλλων) την ασπάζονται και την προάγουν.

Η εικασία αυτή έγινε θεωρία επίσημη με ένα τέχνασμα. Χρησιμοποιώντας την αναλογία οι συγγενικές επιστήμες εφάρμοσαν (κι εφαρμόζουν!) την εξέλιξη ποικιλιών στην εξέλιξη ειδών. Το τέχνασμα είναι πονηρό και σαθρό, η δε αναλογία αθέμιτη.

Δεν υπάρχει απολύτως καμιά απόδειξη πως ο άνθρωπος “εξελίχθηκε” από κάποιο άλλο είδος ή ον και πως η Λούσι της Αιθιοπίας και οι διάφοροι πιθηκάνθρωποι είναι πρόγονοι του ανθρώπινου είδους. Αυτά τα είδη εξαφανίστηκαν όπως οι δεινόσαυροι, πτεροδάκτυλοι κλπ πριν από εκατομμύρια χρόνια χωρίς καμιά αποδεδειγμένη εξελικτική συγγένεια με τον άνθρωπο.

Στα μέσα του 20ου αιώνα λεγόταν πως ο γνωστικός άνθρωπος παρουσιάστηκε μόλις 40000 έτη Π(ρο) Π(αρόντος). Σταδιακά έφθασε τις 200000 και τελευταία διάβασα για 500000 έτη ΠΠ – μα αυτό χρειάζεται επιβεβαίωση.

Στη γνωστή μας ιστορική περίοδο, δεν υπάρχει καμιά περίπτωση εξέλιξης πιθηκοειδούς όντος σε άνθρωπο.

5. Σύμφωνα με τη νεοδαρβινική θεωρία η εξέλιξη έγινε τυχαία, μηχανικά, αυτόματα από την ίδια τη Φύση. Αρχικά, με τον Δαρβίνο και άλλους, διατυπώθηκε μια τολμηρή υπόθεση, δηλαδή η εξέλιξη ή καταγωγή των ειδών. Αυτή λησμονήθηκε πως επρόκειτο για μια εικασία που θα βοηθούσε την επακόλουθη έρευνα κι έγινε η γνωστή θεωρία εξέλιξης των έμβιων όντων – στην ανατομία, εμβρυολογία, παλαιοντολογία, φυσιολογία και ό,τι άλλο: η τρέχουσα θεωρία ανήκει στη σφαίρα της εικοτολογίας.

Δεν γνωρίζουμε τίποτα σχετικό για την εμφάνιση των πρώτων ανθρώπων.

Η τρέχουσα θεωρία έχει κι άλλες σοβαρές αδυναμίες.

Μια είναι η γενικότερη εφαρμογή της εξέλιξης σε φαινόμενα άλλα από έμβια όντα. Εκτός από τον άνθρωπο εξελίσσεται η κοινωνία, η γλώσσα, η γραφή, ο πολιτισμός, το θέατρο, ένα εργαλείο ή μουσικό όργανο κλπ κλπ. Αυτή είναι μια χρήση αντιεπιστημονική και χαλαρή, αν πάρουμε ως βασική έννοια εξέλιξης τη μετάβαση του σκουληκιού σε χρυσαλλίδα ή νύ(μ)φη και αυτής σε πεταλούδα ή έντομο.

Δεύτερη αδυναμία είναι η έλλειψη της ιδέας της παρακμής – το αντίθετο της εξέλιξης. Παρότι βλέπουμε καθημερινά πράγματα να φθείρονται, πλάσματα να γερνούν και θεσμούς να παρακμάζουν, ενώ αστέρες σκοτεινιάζουν και καταστρέφονται, εμμένουμε σε μια άκαμπτη ευθεία αναπτυξιακής εξέλιξης.

Πολλά φαινόμενα που παίρνουμε ως πρωτόγονα, κατώτερα στάδια που μέλλουν να εξελιχθούν μπορεί να είναι τελικά στάδια παρακμής κι εκφυλισμού φαινομένων που ήκμασαν πολλές χιλιετίες ΠΠ.